Ο χρόνος μετρά αντίστροφα, και τα πρώτα ονόματα έχουν αρχίσει να μπαίνουν στα «κουτάκια», έπειτα από κάποιες βολιδοσκοπήσεις που ήδη έχει κάνει με κορυφαία στελέχη ο Πρωθυπουργός. Συγκλίνουσες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να ανακοινώσει τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα στα επόμενα 24ωρα, πολύ κοντά στο κλείσιμο του μνημονιακού κύκλου που θα ανακοινώσει με μια δημόσια δήλωση και όχι με παράτες, αφού η καταστροφή στο Μάτι δεν αφήνει περιθώρια για πανηγυρισμούς. Ο ίδιος θέλει να δώσει την εντύπωση ότι «αλλάζει σελίδα» και γι’ αυτόν τον λόγο αναζητούνται αλλαγές αρκετές και εμβληματικές.

Ως προς τα γενικά χαρακτηριστικά αναμένεται ανανέωση (νέα σε ηλικία πρόσωπα), μεταφορά στελεχών από το κόμμα στην κυβέρνηση, καθώς και άνοιγμα στην Κεντροαριστερά. Αυτές οι επιδιώξεις, ωστόσο, σκοντάφτουν στο αμετακίνητο τριών κορυφαίων υπουργών – οι δύο λόγω «επιτυχούς θητείας» και ανάγκης συνέχισης της πολιτικής τους, και ένας λόγω κυβερνητικής συνοχής. Η εικόνα που διαμορφώνεται, ειδικότερα, έχει ως εξής:

1.Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δεν το κουνάει από το υπουργείο Οικονομικών. Τα προσεκτικά βήματα που πρέπει να γίνουν στο επόμενο διάστημα για να μείνει αδιατάρακτη η πορεία προς τη χρηματοδότηση από τις αγορές, όπως επίσης και η εμπιστοσύνη των δανειστών, αποκλείουν σκέψεις για αλλαγές στο συγκεκριμένο πόστο. Η παραμονή του άλλωστε αποτελεί και επιβράβευση της επιτυχίας του. Τα κατάφερε εκεί όπου όλοι οι προηγούμενοι από το 2009 και μετά απέτυχαν. Οσο κι αν η χημεία του Τσακαλώτου με κάποιους στο Μαξίμου αποτελεί εκρηκτικό μείγμα. Η τελευταία συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, άλλωστε, το επιβεβαίωσε για μία ακόμα φορά.

2.Ο Νίκος Κοτζιάς πρέπει να κλείσει τις βαλκανικές συμφωνίες. Οι διαπραγματεύσεις με τα Τίρανα και η υλοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών αποτελούν τους λόγους για τους οποίους ο Κοτζιάς δείχνει αμετακίνητος το υπουργείο Εξωτερικών. Ο εκρηκτικός χαρακτήρας του και οι πολλές κόντρες που έχει δημιουργήσει δεν μοιάζουν στοιχεία αρκετά να τροφοδοτήσουν σκέψεις αντικατάστασης.

3. Το τρίτο εμπόδιο στον δομικό ανασχηματισμό είναι ο Πάνος Καμμένος με τον οποίο ο Τσίπρας συγκυβερνά.

Αν και αυτή η φορά ήταν η πρώτη που ακούστηκαν σενάρια μετακίνησης του υπουργού Αμυνας είναι κοινό μυστικό ότι η μετακίνησή του προϋποθέτει και τη συναίνεσή του. Με δεδομένο ότι ο ίδιος έχει δηλώσει ότι όχι μόνο δεν θα ψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών αλλά θα άρει και την εμπιστοσύνη του στην κυβέρνηση όταν έρθει η συμφωνία στη Βουλή, ο Πρωθυπουργός μάλλον τότε θα πρέπει να εξετάσει την αντικατάστασή του. Για την ώρα ο μεν υπουργός Αμυνας ελπίζει να «σκαλώσει» η διαδικασία στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ και να πάει ο Ζάεφ σε εκλογές για να μην έρθει η στιγμή να κάνει πράξη όσα έχει πει σε σχέση με τη συμφωνία.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ. Με δεδομένες τις δυσκολίες για αλλαγές στα τρία υπουργεία, αυξάνονται οι πιθανότητες για αλλαγές στο Εσωτερικών. Αν και η προσωρινή ανάθεση στον Πάνο Σκουρλέτη των καθηκόντων Τόσκα έδωσε την εντύπωση ότι θα παραμείνει, πολλά σενάρια τις τελευταίες ημέρες έφεραν τον Πρωθυπουργό να εξετάζει τη μετακίνηση του Πάνου Σκουρλέτη στο κόμμα για να αναλάβει νέος γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά πληροφορίες οι δυο τους έχουν συζητήσει αρκετά, καθώς η συνεργασία τους το τελευταίο διάστημα ήταν καθημερινή.

Ο ίδιος ο Σκουρλέτης ωστόσο δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του. Είναι αποφασισμένος να κατέβει υποψήφιος στη Β’ Αθήνας και μάλλον δεν ενθουσιάζεται με την ιδέα να μετακομίσει στην Κουμουνδούρου τουλάχιστον με τους όρους που ισχύουν σήμερα στη λειτουργία του κόμματος. Σε όσους τον ρωτούν αρνείται πεισματικά να απαντήσει αν θέλει να μετακινηθεί ή όχι. Το σίγουρο πάντως είναι ότι μια αλλαγή στο υπουργείο Εσωτερικών θα «ταράξει τα νερά» στους εσωκομματικούς συσχετισμούς, ενισχύοντας εκείνους που δεν ενθουσιάζονται με τον Σκουρλέτη, ο οποίος όμως ανήκει στα στελέχη που έχουν απήχηση στην κομματική βάση, ενώ πολιτικά είναι κοντά με τον Φίλη και τον Βούτση.

ΓΡΙΦΟΣ ΜΕ ΠΑΠΠΑ. Ο Νίκος Παππάς παραμένει ο έτερος γρίφος του ανασχηματισμού, αφού θεωρητικά έκλεισε – με την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών – έναν σημαντικό κύκλο. Θέλει να επανακάμψει επισήμως στο Μέγαρο Μαξίμου (επί της ουσίας δεν έφυγε ποτέ) ή καλοβλέπει μια θέση σε άλλο υπουργείο; Πρόκειται πάντως για τον – επί σειρά ετών – στενότερο συνεργάτη του Πρωθυπουργού και εξ αυτού του λόγου αποτελεί «ειδική περίπτωση». Μετακίνησή του στο Μαξίμου θα δυσαρεστήσει τον Τζανακόπουλο, και στο Εσωτερικών θα δυσαρεστήσει τον Σκουρλέτη. Για το οικονομικό επιτελείο έχει ανάψει κόκκινο ο Τσακαλώτος.

Πρώτο μέλημα του Πρωθυπουργού αποτελεί εκ των πραγμάτων η τοποθέτηση πολιτικής ηγεσίας στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη μετά την παραίτηση Τόσκα. Με δεδομένο ότι η επιλογή Τόσκα είχε και επιχειρησιακά χαρακτηριστικά, έπεσε κάποια στιγμή στο τραπέζι το ενδεχόμενο αναζήτησης ανάλογης λύσης. Ωστόσο οι επιλογές δεν «ταίριαζαν» με τον υπουργό που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «αμορτισέρ» απορροφώντας κραδασμούς εσωκομματικούς (ο Τόσκας τα άκουσε πάμπολλες φορές από τους 53), αλλά και να επιβάλει πολιτικό στίγμα Αριστεράς στη λειτουργία των Σωμάτων Ασφαλείας. Με δεδομένο αυτό το στοιχείο, ο Πρωθυπουργός κινείται μεταξύ της επιλογής προσώπου που ήδη βρίσκεται στην κυβέρνηση και μεταξύ στελέχους από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.

Από τους εν ενεργεία υπουργούς, στέλεχος που απέδειξε ότι λειτουργεί εξισορροπητικά και αποτελεσματικά είναι ο Δημήτρης Βίτσας. Με εμπειρία ως γραμματέας του κόμματος, κατάφερε να συμβιώσει χωρίς κόντρες με τον Καμμένο στο Αμυνας και να κερδίσει την εκτίμηση του στρατιωτικού επιτελείου. Και στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής όμως έχει ώς τώρα απαλύνει τις εσωκομματικές πληγές από την παρουσία Μουζάλα που εισέπραττε κριτική απ’ όλες τις πλευρές στην Κουμουνδούρου. Η επιλογή του πάντως σκοντάφτει στην ανοιχτή δουλειά που υπάρχει στο Προσφυγικό. Η συζήτηση έχει περάσει και στον Γιώργο Κατρούγκαλο. Με δεδομένη την επιστημονική του συγκρότηση θα μπορούσε να αποτελέσει συνέχεια του παραδείγματος Πανούση, καθηγητή που επίσης είχε τοποθετηθεί στο Προστασίας του Πολίτη. Ο ίδιος μάλλον αισθάνεται άνετα στο υπουργείο Εξωτερικών, ενώ το αντικείμενό του πιο πολύ πάει με το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Δικαιοσύνης. Θετική εικόνα καταγράφεται στο Μαξίμου και για τον υφυπουργό Ναυτιλίας, Νεκτάριο Σαντορινιό, και φέρεται ότι είναι στα υπό αναβάθμιση στελέχη.

ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ. Από την Κοινοβουλευτική Ομάδα η ασφαλέστερη επιλογή είναι ο Θοδωρής Δρίτσας. Στην αντιπολίτευση ήταν τομεάρχης Αμυνας ενώ μπήκε στα επιχειρησιακά όταν ανέλαβε υπουργός Ναυτιλίας στην πρώτη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο Δρίτσας (μαζί με την Τασία Χριστοδουλοπούλου) είναι στέλεχος των 53. Στην περίπτωση που ο Πρωθυπουργός επιχειρήσει να σηματοδοτήσει αριστερή στροφή θα το κάνει εμπλέκοντας στην κυβερνητική πολιτική και στελέχη της εσωκομματικής τάσης. Το όνομα του Μάρκου Μπόλαρη έχει επίσης συζητηθεί ως μια από τις πιθανές επιλογές για το Προστασίας του Πολίτη. Πλεονέκτημα η εμπειρία του καθώς έχει διατελέσει υπουργός του ΠΑΣΟΚ, όπως επίσης και το ότι προέρχεται από τον κεντροαριστερό χώρο. Ο Νίκος Φίλης, εξάλλου, είναι στέλεχος με απήχηση στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Σε όποιον τον ρωτά για τον ανασχηματισμό και για επιστροφή στο κυβερνητικό σχήμα, απαντά ότι «είναι θέμα του Πρωθυπουργού». Παραμένει άγνωστο αν ο Αλέξης Τσίπρας θα θελήσει να του αναθέσει κάποιο υπουργείο, με δεδομένη την κριτική που άσκησε όλο το προηγούμενο διάστημα. Στον προηγούμενο ανασχηματισμό είχε συζητηθεί το όνομά του για το Πολιτισμού.

ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΚΑΙ ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ. Ο Κώστας Ζαχαριάδης που τώρα είναι διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ή ο Χρήστος Στάικος έχουν ακουστεί ως στελέχη που θα μπουν στην κυβέρνηση καθώς εκτιμάται ότι πρόσωπα όπως η Εφη Αχτσιόγλου, ο Νάσος Ηλιόπουλος, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος ή ο Αλέξης Χαρίτσης έχουν να παρουσιάσουν αποτελεσματικότητα στα καθήκοντά τους.

Θεωρητικά ο Τσίπρας αναζητεί στελέχη προερχόμενα από το ΠΑΣΟΚ, τα οποία να έχουν επικρίνει τη γραμμή των «ίσων αποστάσεων» που τηρεί η Φώφη Γεννηματά, από ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Για την ώρα έντονα ακούγεται το ενδεχόμενο υπουργοποίησης της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου, ενώ ο Γιάννης Ραγκούσης τυπικώς παραμένει μέλος του Κινήματος Αλλαγής.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ «ΠΑΚΕΤΟ» ΔΕΘ. Το τρίτο βήμα του Αλέξη Τσίπρα (μετά τη λήξη της μνημονιακής περιόδου και τον ανασχηματισμό) είναι η παρουσία στη ΔΕΘ και οι ανακοινώσεις για τις προτεραιότητες της κυβέρνησης στο μεταμνημονιακό τοπίο. «Αντιστροφή της λιτότητας» είναι το στίγμα που θέλει να δώσει ο Πρωθυπουργός και προς αυτή την κατεύθυνση προετοιμάζεται (το οικονομικό επιτελείο είναι με τα κομπιουτεράκια στο χέρι) να ανακοινώσει πακέτο για οικονομική ανάσα των χαμηλότερων εισοδηματικά στρωμάτων, για κατάργηση της μείωσης των συντάξεων και αύξηση του κατώτατου μισθού. Με αυτό το τρίπτυχο θα πορευτεί ώς τις εκλογές προτείνοντας συγκεκριμένα, κοστολογημένα (και ίσως νομοθετημένα ώς το τέλος του έτους) φιλολαϊκά μέτρα.