Μόνο εφόσον η Ελλάδα συνεχίσει να σέβεται το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο, οι ευρωπαίοι εταίροι θα εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Το μήνυμα αυτό στέλνει ο ESM ανήμερα της ολοκλήρωσης του τρίτου Μνημονίου, καταγράφοντας σημαντικές προκλήσεις στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων προκειμένου η Ελλάδα να γίνει το επόμενο «success story» της ευρωζώνης, στέλνοντας παράλληλα τον «λογαριασμό» του τρίτου Μνημονίου και της ύφεσης στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Την ώρα που η κυβέρνηση προετοιμάζεται να ανοίξει το πουγκί των παροχών, ως τελευταίο καταφύγιο για την αντιστροφή των εντυπώσεων και των καθοδικών δημοσκοπικών τάσεων στον δρόμο προς την κάλπη, οι δανειστές μπορεί να μη μιλούν ευθέως για το φλέγον θέμα της περικοπής ή μη των συντάξεων. Στέλνουν όμως σαφή μηνύματα για την αδήριτη ανάγκη να μην αναστραφούν οι μνημονιακές μεταρρυθμίσεις και να ολοκληρωθούν όσες έχουν μείνει ημιτελείς.
ΟΙ ΤΟΜΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ. Σε ανακοίνωση, η οποία εκδόθηκε από τον ESM και ειδικότερα στο κεφάλαιο όπου περιγράφονται οι προκλήσεις με τις οποίες συνεχίζει να έρχεται αντιμέτωπη η ελληνική οικονομία, τονίζεται ότι «η Ελλάδα πρέπει να χτίσει πάνω στην πρόοδο η οποία επιτεύχθηκε στη διάρκεια του προγράμματος και να ενισχύσει τα θεμέλια για μια βιώσιμη ανάπτυξη, κυρίως μέσω της συνέχισης και της ολοκλήρωσης μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος». Με παραπομπή στη σχετική απόφαση του Eurogroup της 22ας Ιουνίου, τονίζεται ότι η Ελλάδα δεσμεύθηκε να διασφαλίσει και να συνεχίσει την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σε αρκετούς τομείς-κλειδιά μεταξύ των οποίων μνημονεύονται: οι στόχοι πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας με «εκσυγχρονισμό» των συντάξεων και του συστήματος υγείας, η χρηματοπιστωτική σταθερότητα (συνέχιση μεταρρυθμίσεων για την ενδυνάμωση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος και η αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων), οι αγορές εργασίας και προϊόντων (καταπολέμηση αδήλωτης εργασίας, αδειοδοτήσεις, Κτηματολόγιο), η συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων και η βελτίωση της δημόσιας διοίκησης (εκσυγχρονισμός της διαχείρισης ανθρώπινων πόρων, νέος εργατικός Κώδικας, εφαρμογή μέτρων κατά της διαφθοράς).
«Θέλουμε η Ελλάδα να γίνει μια ακόμα ιστορία επιτυχίας, να ευδοκιμεί και να την εμπιστεύονται οι επενδυτές» δήλωσε ο Κλάους Ρέγκλινγκ , επικεφαλής του ESM, προσθέτοντας πως «αυτό μπορεί να συμβεί εφόσον η Ελλάδα χτίσει πάνω στην πρόοδο που επιτεύχθηκε, συνεχίζοντας τις μεταρρυθμίσεις οι οποίες υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος».
Την ολοκλήρωση του προγράμματος καλωσόρισε με δήλωσή του και ο πρόεδρος του συμβουλίου Διοικητών και επικεφαλής του Eurogroup Μάριο Σεντένο. «Σήμερα μπορούμε να ολοκληρώσουμε με ασφάλεια το πρόγραμμα του ESM, χωρίς άλλα προγράμματα διάσωσης, καθώς για πρώτη φορά από το 2010 η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στα πόδια της» είπε, προσθέτοντας ότι «πήρε περισσότερο χρόνο από όσο περιμέναμε…».
ΟΙ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΟ 2015. Περισσότερο αιχμηρός ο ESM, σε εκτενή ανακοίνωση την οποία εξέδωσε, καταλογίζει εμμέσως πλην σαφώς ευθύνες στους χειρισμούς της σημερινής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια του 2015. Ούτως ή άλλως πολλές φορές στο παρελθόν ο Κλάους Ρέγκλινγκ μέσω συνεντεύξεών του έχει εκτιμήσει ότι οι χειρισμοί του πρώτου εξαμήνου του 2015 κόστισαν στην Ελλάδα από 86 έως και 200 δισ. ευρώ.
Στη γραπτή ανακοίνωση σημειώνεται, μεταξύ άλλων, πως «η αναστροφή των μεταρρυθμίσεων το 2015 είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να επιστρέψει στην ύφεση», ενώ εμμέσως πλην σαφώς συνδέονται οι χειρισμοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ του πρώτου εξαμήνου του 2015 με τη φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες και τη διόγκωση των κόκκινων δανείων. «Εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας και του φόβου για Grexit, οι καταθέτες απέσυραν σημαντικά κεφάλαια από τις τράπεζες το 2015, οι οποίες βίωσαν αύξηση των καθυστερήσεων πληρωμών καθώς οι δανειολήπτες περίμεναν να δουν εάν η κυβέρνηση θα εφαρμόσει μέτρα ελάφρυνσης των δανειακών υποχρεώσεων». Οι επισημάνσεις αυτές γίνονται στο πλαίσιο των εξηγήσεων που παρατίθενται από τον ESM στο ερώτημα «γιατί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αποτέλεσε μέρος του προγράμματος του ESM», τονίζοντας στη συνέχεια πως στο πλαίσιο του προγράμματος δεσμεύθηκαν έως 25 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση του κόστους πιθανών ανακεφαλαιοποιήσεων και τελικά τον Δεκέμβριο του 2015 εκταμιεύθηκαν για αυτόν τον λόγο 5,4 δισ. ευρώ.