Σε ρυθμούς κανονικότητας επιστρέφουν πλέον οι Ενοπλες Δυνάμεις μετά την απελευθέρωση των δύο ελλήνων στρατιωτικών. Η σύλληψη του Αγγελου Μητρετώδη και του Δημήτρη Κούκλατζη από τους Τούρκους και στη συνέχεια η παρατεταμένη φυλάκισή τους – σε συνδυασμό με τις αλλεπάλληλες προκλήσεις της Αγκυρας στο Αιγαίο όλο το περασμένο 8μηνο – είχαν ασκήσει μεγάλη ψυχολογική πίεση στο προσωπικό και των τριών κλάδων του Στρατού.
«Υπάρχει ικανοποίηση από τη θετική εξέλιξη και αυτό έχει επιφέρει μια αγαλλίαση και ισορροπία στο Στράτευμα» επισημαίνουν στα «ΝΕΑ» στρατιωτικές πηγές του Στρατού Ξηράς. Αλλά βέβαια αυτό δεν σημαίνει, προσθέτουν, «πως υπάρχει εφησυχασμός, κάθε άλλο. Τα αντανακλαστικά εξακολουθούν να λειτουργούν σε υψηλό επίπεδο» ενώ και τα μέτρα επαγρύπνησης σε σύνορα και νησιά παραμένουν σε ισχύ.
Οσο διαρκούσε πάντως η κράτηση των δύο στρατιωτικών στην Αδριανούπολη, τα νεύρα, κυρίως στον Στρατό Ξηράς, ήταν πολύ τεντωμένα και ειδικά στην περιοχή του Εβρου και του Δ’ Σώματος Στρατού. Οι απλοί φαντάροι και τα μόνιμα στελέχη έπρεπε να διαχειριστούν όχι μόνο τις εντολές για τα αυξημένα μέτρα που οι επιτελείς του «Πενταγώνου» είχαν θέσει σε εφαρμογή, αλλά και τη μεγάλη συναισθηματική φόρτιση.
Θα πρέπει δε να σημειωθεί πως όταν συνελήφθησαν ο Αγγελος Μητρετώδης και Δημήτρης Κούκλατζης στα σύνορα του Εβρου, είχαν ήδη προηγηθεί ο εμβολισμός του ελληνικού λιμενικού σκάφους από την τουρκική ακταιωρό στα Ιμια, τον Φεβρουάριο και η επακούμβηση της κανονιοφόρου «Νικηφόρος» και πάλι από τουρκική ακταιωρό, τον Ιανουάριο. Υψηλόβαθμες στρατιωτικές πηγές σχολίαζαν τότε με νόημα στα «ΝΕΑ» πως είχαν «μαζευτεί πολλές προκλήσεις στη σειρά». Και μπορεί οι διαταγές και οι εντολές να ήταν οι όποιες απαντήσεις χρειαστούν απέναντι στις τουρκικές οχλήσεις να είναι πάντα προσεκτικές και στο πλαίσιο της αποτροπής, όμως πάντα υπήρχε ο φόβος του υπερβάλλοντος ζήλου εξαιτίας του μεγάλου ψυχολογικού φόρτου. Γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε, τους προηγούμενους μήνες οι επισκέψεις του αρχηγού ΓΕΣ αντιστράτηγου Αλκιβιάδη Στεφανή σε μάχιμες μονάδες της παραμεθορίου ήταν συνεχείς, με στόχο να τονώσει το ηθικό του Στρατού Ξηράς, ούτως ώστε το στρατιωτικό προσωπικό να έχει την απαιτούμενη αντίδραση σε περίπτωση νέας τουρκικής πρόκλησης.
Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις το προηγούμενο διάστημα μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων ήταν κυριολεκτικά με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Για παράδειγμα, όταν τουρκικό ελικόπτερο είχε πλησιάσει τη Δευτέρα του Πάσχα, νυχτερινές ώρες τη νήσο Ρω, η στρατιωτική φρουρά είχε απαντήσει με προειδοποιητικά πυρά για να το απομακρύνει. Τότε μάλιστα αρκετοί είχαν ασκήσει έντονη κριτική σε ΓΕΕΘΑ και υπουργείο Αμυνας, καθώς διερωτώνταν τι θα είχε συμβεί αν τελικώς το ελικόπτερο είχε χτυπηθεί και υπήρχε απάντηση από την τουρκική πλευρά. Τόνιζαν δε πως οι πυροβολισμοί ίσως να ήταν αχρείαστοι, διότι δεν είχε καταγραφεί παραβίαση. Από το «Πεντάγωνο» και το Μαξίμου απαντούσαν πάντως τότε πως λειτουργήσαμε «προειδοποιητικά και αποτρεπτικά» και με επαγγελματισμό.
Τα τεντωμένα νεύρα και η αντίδραση του προσωπικού με όχι και τόσο καθαρό μυαλό φάνηκαν σε ακόμη μία περίπτωση τον περασμένο Μάιο, με τη νέα επακούμβηση της κανονιοφόρου «Αρματωλός», νοτιοανατολικά της Λέσβου από τουρκικό εμπορικό πλοίο. Πηγές του ΓΕΝ απέδιδαν ευθύνες για την επακούμβηση στο τουρκικό πλοίο διότι ήταν «καταφθάνον» και είχε παραβιάσει τον Διεθνή Κανονισμό Σύγκρουσης στη Θάλασσα. Εντούτοις, το ΓΕΝ προχώρησε τότε στην αντικατάσταση του κυβερνήτη της κανονιοφόρου λίγο νωρίτερα από τη δρομολογημένη μετακίνησή του θέλοντας να στείλει το μήνυμα πως θα μπορούσε να κάνει το κάτι παραπάνω για να αποφύγει την επακούμβηση.
ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ. Ηδη, από τα μέσα του καλοκαιριού πάντως το ΓΕΣ έχει αρχίσει να παίρνει πρωτοβουλίες για την αποφόρτιση του τεταμένου κλίματος και να προχωρά σε διορθωτικές κινήσεις στις μονάδες της παραμεθορίου. Από τις επισκέψεις που είχε πραγματοποιήσει ο αρχηγός ΓΕΣ είχε διαπιστώσει ότι υπήρχαν 211 επαγγελματίες οπλίτες (ΕΠΟΠ) που είχαν… «εγκλωβιστεί» σε μονάδες του Εβρου και των νησιών του Αιγαίου εδώ και 10 χρόνια. Παρέμεναν δηλαδή εκεί ενώ είχαν εκδηλώσει επιθυμία να μετατεθούν. Ετσι, ο αντιστράτηγος Στεφανής έδωσε εντολή να μετατεθούν με την πρώτη ευκαιρία στις μονάδες που επιθυμούν.