Ημιτελή κτίσματα, βοηθητικοί χώροι, κτίρια προ του 1930 ή αγροτικής χρήσης φορολογούνται με έκπτωση που φθάνει μέχρι και 100%. Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται και στις θέσεις στάθμευσης που βρίσκονται σε πιλοτή αλλά και στις πισίνες είτε βρίσκονται σε μονοκατοικία και ανήκουν σε έναν ιδιοκτήτη είτε βρίσκονται σε πολυκατοικία και είναι κοινόκτητες. Ειδικότερα:
1 Πάρκινγκ στην πιλοτή: Οταν κάποιος έχει δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης υποχρεώνεται να πληρώσει φόρο και για αυτό το δικαίωμα. Ετσι θα πληρώσει φόρο για το πάρκινγκ στην πιλοτή αλλά και για το στεγασμένο πάρκινγκ (συνήθως είναι πάρκινγκ στο υπόγειο), είτε έχει χιλιοστά στο οικόπεδο είτε όχι.
2Αποθήκες – πισίνες: Οι βοηθητικοί χώροι, όπως είναι οι αποθήκες, τα υπόγεια πάρκινγκ κ.λπ. φορολογούνται με έκπτωση 90%. Το ίδιο ισχύει και για τις πισίνες, είτε βρίσκονται σε μονοκατοικία και ανήκουν σε έναν ιδιοκτήτη, είτε βρίσκονται σε πολυκατοικία και είναι κοινόκτητες φορολογούνται κανονικά. Για τους βοηθητικούς χώρους εφαρμόζεται συντελεστής 0,1 .
3 Ημιτελή κτίσματα: Φορολογούνται με έκπτωση 60%. Ημιτελή χαρακτηρίζονται τα κτίσματα ανεξάρτητα από το στάδιο κατασκευής τους, τα οποία δεν είχαν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά, δηλαδή δεν χρησιμοποιούνται ως κτίσματα. Επίσης ημιτελή χαρακτηρίζονται και τα κτίσματα, ανεξάρτητα από το στάδιο κατασκευής τους, τα οποία ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είχαν ποτέ άλλη παροχή ρεύματος και είναι κενά. Στα ημιτελή εφαρμόζεται συντελεστής 0,4.
4Κτίρια προ του 1930: Για τα κτίρια που ανεγέρθηκαν προ του 1930 εφαρμόζεται συντελεστής παλαιότητας 0,8, ενώ για τα κτίρια με παλαιότητα άνω των 100 ετών εφαρμόζεται συντελεστής παλαιότητας 0,60.
5Ειδικά κτίρια: Φορολογούνται με έκπτωση 50% (με την προϋπόθεση ότι έχουν κτιστεί με οικοδομική άδεια και έχουν άδεια λειτουργίας). Για τα κτίρια αυτά ο φόρος μειώνεται, αφού εφαρμόζεται συντελεστής που ορίζεται σε 0,5. Οταν πρόκειται για βοηθητικούς χώρους και εφαρμόζεται ο συντελεστής βοηθητικών χώρων, δεν εφαρμόζεται και ο συντελεστής ειδικών κτιρίων. Σημειώνεται ότι για τους κύριους χώρους των ειδικών κτιρίων που είναι πάνω από 500 τετραγωνικά μέτρα, εφαρμόζεται και ο συντελεστής απομείωσης επιφάνειας. Σύμφωνα με τον νόμο, ειδικά κτίρια για τα οποία εφαρμόζεται ο συντελεστής ειδικών κτιρίων 0,5 είναι: 1) οι σταθμοί αυτοκινήτων βιομηχανικών και βιοτεχνικών κτιρίων, 2) ξενοδοχείων και γενικά τουριστικών εγκαταστάσεων νοσηλευτηρίων και ευαγών ιδρυμάτων, 3) εκπαιδευτηρίων, 4) αθλητικών εγκαταστάσεων, και 5) κτιρίων που δεν μπορούν να υπαχθούν στις προηγούμενες κατηγορίες. Σημειώνεται ότι ο συντελεστής ειδικών κτιρίων δεν εφαρμόζεται για: α) κτίρια κατοικίας, β) κτίρια μονοκατοικίας, γ) κτίρια γραφείων – καταστημάτων.
6Κτίρια αγροτικής χρήσης: Τα γεωργικά και κτηνοτροφικά κτίρια (στάνες, μαντριά, γεωργικές αποθήκες κ.λπ.) είναι αφορολόγητα. Εφαρμόζεται μηδενικός συντελεστής ειδικών κτιρίων και μηδενικός συντελεστής βοηθητικών χώρων για τα κτίρια αυτά.
7Επιβολή ΕΝΦΙΑ: Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται στα εμπράγματα δικαιώματα της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας, της επικαρπίας, της οίκησης και της επιφάνειας επί του ακινήτου. Ο φόρος επιβάλλεται και στα ενοχικά δικαιώματα της αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα των παραπάνω εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Ο φόρος επιβάλλεται μόνο σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα.
8Υπολογισμός φόρου: Ο ΕΝΦΙΑ διακρίνεται σε «κύριο» και «συμπληρωματικό». Κύριος φόρος υπολογίζεται για όλα τα δικαιώματα σε ακίνητα (κατοικίες και λοιπά κτίσματα, οικόπεδα, εκτός σχεδίου εκτάσεις γης). Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας και της επικαρπίας επί κτισμάτων και εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων. Ο συμπληρωματικός επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων το οποίο υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ, με συντελεστές που κλιμακώνονται από 0,15% έως 1,15%. Στον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ δεν λαμβάνεται υπόψη η αξία των αγροτεμαχίων.
9Συνιδιοκτησία: Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας στο ακίνητο ο φόρος υπολογίζεται ανάλογα με το ποσοστό που κατέχει ο καθένας και το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία). Αν ο επικαρπωτής είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται ως ποσοστό του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα του ακινήτου, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή ως εξής:
– Στα 8/10, αν ο επικαρπωτής δεν έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
– Στα 7/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
– Στα 6/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 30ό έτος της ηλικίας του.
– Στα 5/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 40ό έτος της ηλικίας του.
– Στα 4/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 50ό έτος της ηλικίας του.
– Στα 3/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας του.
– Στα 2/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας του.
– Στο 1/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του.
Αν ο επικαρπωτής δεν είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται στα 8/10 του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα. Ο φόρος που αναλογεί στην ψιλή κυριότητα προκύπτει αν από τον φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα αφαιρεθεί ο φόρος που αναλογεί στην επικαρπία.
10Αγροτεμάχια: Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε όλες τις εκτός σχεδίου εκτάσεις γης ανεξάρτητα αν καλλιεργούνται ή όχι. Ο βασικός φόρος ανέρχεται σε 1 ευρώ ανά στρέμμα. Από κει και πέρα για τον υπολογισμό του τελικού φόρου λαμβάνονται υπόψη και διάφοροι άλλοι συντελεστές που αποτυπώνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε έκτασης όπως ο Συντελεστής Θέσης, ο Συντελεστής Χρήσης, ο Συντελεστής Αρδευσης, ο Συντελεστής Απαλλοτρίωσης και ο Συντελεστής Κατοικίας. Σε περίπτωση ύπαρξης κατοικίας εντός της εδαφικής έκτασης εφαρμόζεται Συντελεστής Κατοικίας (ΣΚ) ίσος με 5. Αν η κατοικία είναι η μοναδική για την οικογένεια του ιδιοκτήτη κι έχει επιφάνεια κύριων χώρων μικρότερη των 150 τετραγωνικών μέτρων, ο Συντελεστής Κατοικίας δεν εφαρμόζεται. Αν η εδαφική έκταση έχει επιφάνεια άνω των 10.000 τετραγωνικών μέτρων, ο Συντελεστής Κατοικίας εφαρμόζεται μέχρι και τα 10.000 τ.μ.
11 Οταν στο οικόπεδο υπάρχει κατοικία, τότε επιβάλλεται φόρος για την κατοικία και επιπλέον φόρος για το αδόμητο τμήμα του οικοπέδου. Στην περίπτωση που το κτίσμα έχει ηλικία 100 ετών ή μεγαλύτερη, καθώς και στην περίπτωση που επί του οικοπέδου υπάρχει κτίριο, το οποίο έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο ή έργο τέχνης, θεωρείται ότι ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου έχει εξαντληθεί.