Αυτές τις μέρες, με αφορμή δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, με άρθρα έγκριτων δημοσιογράφων και πολιτικών στελεχών, αλλά και με ευρύτερο σχολιασμό που δεν του έλειψε ο οξύς αντιπαραθετικός λόγος, επανέκαμψε το ζήτημα που βρισκόταν πάντα στο κέντρο του ενδιαφέροντος – και πώς θα μπορούσε να μη βρίσκεται – των πολιτών του ευρύτερου χώρου της Κεντροαριστεράς.
Το ζήτημα δηλαδή της συγκρότησης ενός μεγάλου προοδευτικού χώρου, μιας μεγάλης δημοκρατικής αριστερής μεταρρυθμιστικής παράταξης.
Η παταγώδης διάψευση της επαγγελίας ουτοπικών λύσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ, τα αποτελέσματα μιας απολύτως αδιέξοδης πολιτικής την τριετία που πέρασε, με κορυφαίο το καταστροφικό 2015, και η κακομεταχείριση και αυτάρεσκη ιδιοποίηση αριστερών ιδεών από μια αλαζονική κυβέρνηση που συγκροτήθηκε σε συμμαχία με ακραίους δεξιούς λαϊκιστές, είναι η μια όψη του πολιτικού νομίσματος σήμερα. Η άλλη όψη, μια Νέα Δημοκρατία που παρά τη νέα της ηγεσία δεν μπορεί να απεμπλακεί από τα συντηρητικά της χαρακτηριστικά και αναμένει απλώς να εισπράξει τη δυσαρέσκεια των πολιτών, χωρίς να επιδιώκει τη διεύρυνση της πολιτικής της επιρροής με την παραγωγή ιδεών για την έξοδο από την κρίση.
Ετσι λοιπόν έχει εκ νέου οδηγηθεί μεγάλο τμήμα των πολιτών στην απαισιοδοξία και στην αποστασιοποίηση, με τη συλλήβδην απαξίωση του πολιτικού συστήματος.
Υποστηρίζεται σήμερα από διάφορες πλευρές ότι παρουσιάζεται η ευκαιρία να μετατραπεί αυτή η αρνητική στάση σε πλεονέκτημα αν αυτό το τμήμα των πολιτών το προσεγγίσουν και το οργανώσουν σε μια συμμαχία για την πρόοδο της χώρας, όσοι πιστεύουν στις μεγάλες αλλαγές.
Μπορεί να υπάρξει μια τέτοια συνάντηση, ένα τέτοιο «προοδευτικό μέτωπο» με τη συμμετοχή και του ΣΥΡΙΖΑ; Ισχυρίζομαι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί σήμερα να εγκαταλείψει τις παθογένειες της γέννησής του, δηλαδή τον διάχυτο μαξιμαλισμό, τον λαϊκισμό, τις ακραίες «αντισυστημικές εξάρσεις». Εχω τοποθετηθεί για αυτό προ πολλού σε ανύποπτο χρόνο. Ο ΣΥΡΙΖΑ το 2010 γεννήθηκε και σφραγίστηκε με πολιτική κουλτούρα και συμπεριφορά που δύσκολα μετεξελίσσεται. Αυτό που θα ευχόμουν είναι μια εκρηκτική αλλαγή στο εσωτερικό του που με τη σειρά της θα διαμόρφωνε βεβαίως άλλες καταστάσεις στο σύνολο του χώρου.
Αυτό όμως είναι αδύνατο όσο κυβερνά. Η πολιτική έχει καλώς ή κακώς σκληρές πλευρές. Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ και όλα όσα θα τη συνοδεύσουν, αν υπάρξει, περνάει μέσα από την εκλογική – πολιτική του ήττα.
Ο Σπύρος Λυκούδης είναι αντιπρόεδρος της Βουλής, βουλευτής Α’ Αθήνας με Το Ποτάμι και επικεφαλής της πολιτικής κίνησης ΜΕΤΑρρυθμιστές της Αριστεράς