Εναν μήνα μετά, η περιοχή εξακολουθεί να παραμένει κρανίου τόπος, ενώ οι κάτοικοί της, αφού θρήνησαν νεκρούς και αγνοουμένους, τώρα ζουν με την αβεβαιότητα για το αύριο και κυρίως για το «αν» και «πώς» θα μπορέσουν να επισκευάσουν ή να ξαναχτίσουν από την αρχή τα καμένα σπίτια τους.
Ηδη, από τις αυτοψίες των μηχανικών του υπουργείου Υποδομών προέκυψε ότι στην Ανατολική Αττική (Μάτι, Ραφήνα, Νέος Βουτζάς, Πικέρμι) 998 κατοικίες είναι κατεδαφιστέες («κόκκινες»), 794 επισκευάσιμες («κίτρινες») και 1.713 κατοικήσιμες («πράσινες»).
Την τύχη των κατοικιών που χρήζουν επισκευής ή κατεδάφισης και εκ νέου κατασκευής, ως έναν μεγάλο βαθμό κρατά πλέον στα χέρια της η ίδια η Πολιτεία, καθώς λόγω και της οικονομικής κατάστασης αρκετοί πυρόπληκτοι αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν μόνοι τους τέτοιες εργασίες.
Από την άλλη, τα ερωτήματα παραμένουν πολλά και αναπάντητα μέχρι στιγμής. Οπως, για παράδειγμα, τι θα γίνει με τα αυθαίρετα κτίσματα, τα οποία, ενώ είχαν νομιμοποιηθεί με την καταβολή προστίμων, ξαφνικά έγιναν στάχτη. Αυτά θα μπορέσουν να ξαναχτιστούν; Ξεκάθαρη απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν υπάρχει. Το «κλειδί» κρατάει το υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο παίρνει από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση τις διαδικασίες διαχείρισης της αυθαίρετης δόμησης. «Δεν θα θιγεί η υπάρχουσα νομοθεσία» ανέφερε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης σε σχέση με τις νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων. Ωστόσο τόνισε ότι «με αντικειμενικά κριτήρια» θα επιταχυνθούν οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε αναδασωτέες και πυρόπληκτες περιοχές, σε ρέματα και παραλίες. Πάντως, πέραν των αυθαιρέτων, υπάρχουν και οι νόμιμες κατοικίες που έγιναν στάχτη. Για τους πληγέντες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε έκτακτα βοηθήματα, αλλά και στεγαστική συνδρομή για την αποκατάσταση των κτιρίων που υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Επισκευές – ανακατασκευές κτιρίων
Σε ό,τι αφορά την κρατική αρωγή για τα κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί «κόκκινα», σε πρώτη φάση παρέχεται η δυνατότητα κατεδάφισής τους αδαπάνως από το ίδιο το υπουργείο Υποδομών (θα κατεδαφίζονται με χρήματα από τις δωρεές τεχνικών εταιρειών κ.λπ.). Από ‘κεί και πέρα, για «κόκκινα» και «κίτρινα» κτίρια προβλέπονται δύο διαφορετικοί τρόποι επισκευών και ανακατασκευών, ενώ και στις δύο περιπτώσεις τις μελέτες θα τις κάνει αδαπάνως το υπουργείο Υποδομών.
* Για την ανακατασκευή των «κόκκινων» κτιρίων, προβλέπεται η ενίσχυση των ιδιοκτητών τους με το ποσό των 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ για την επισκευή των «κίτρινων» κτιρίων το ποσό της οικονομικής ενίσχυσης φτάνει στα 550 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Η κρατική αρωγή θα εκταμιεύεται με την πρόοδο των εργασιών. Σημειώνεται ότι η κρατική αρωγή καλύπτει σπίτια μέχρι 150 τ.μ. Οι ιδιοκτήτες με μεγαλύτερες κατοικίες, εφόσον το επιθυμούν, θα μπορούν να πάρουν δάνειο, το οποίο θα αποπληρώσει το Ελληνικό Δημόσιο, μέχρι τα 150 τ.μ.
* Η δεύτερη επιλογή είναι να αναλάβει εξ ολοκλήρου το υπουργείο Υποδομών την ανακατασκευή – επισκευή των κτιρίων.
Με αργούς ρυθμούς οι αποζημιώσεις
Τριάντα ημέρες μετά την καταστροφή και όπως καταγγέλλουν οι πυρόπληκτοι τα επιδόματα που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση ως οικονομική ενίσχυση δίνονται με το… σταγονόμετρο. Είναι ενδεικτικό πως το επίδομα των 586 ευρώ, το οποίο θα έπρεπε να λάβουν οι άνθρωποι για να καλύψουν άμεσα βασικές ανάγκες, δεν έχει ακόμη δοθεί. «Είπαν πως θα μας το δώσουν, αλλά κανείς δεν το έχει πάρει ακόμη. Οπως και το επίδομα για τις οικοσκευές, ποσό που φτάνει τα 5.800 ευρώ. Τα χρήματα αυτά είναι από το υπουργείο Εσωτερικών και θα τα διαχειριστούν οι δήμοι, αλλά όπως μάθαμε θα καθυστερήσει η καταβολή τους» εξηγεί ο Νίκος Ιωνάς, κάτοικος στον Νέο Βουτζά.
Μέχρι και την Τρίτη από τις συνολικά 4.239 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από πυρόπληκτους για την έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση, μόλις 1.622 νοικοκυριά και 43 επιχειρήσεις έχουν λάβει τα επιδόματα των 6.200 ευρώ και 9.200 ευρώ αντίστοιχα. Δηλαδή, δύο στους τρεις πυρόπληκτους. Σημειώνεται ότι στους δικαιούχους καταβάλλεται ταυτοχρόνως και το τηλεπικοινωνιακό επίδομα των 1.200 ευρώ, το οποίο προστίθεται στην έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση των 5.000 ευρώ και στο ποσό των 8.000 ευρώ που χορηγείται από το υπουργείο Υποδομών.
Προβλήματα στην ηλεκτροδότηση
Στο σκοτάδι παραμένουν αρκετοί δρόμοι στο Μάτι και στον Νέο Βουτζά. Σύμφωνα με τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), η ηλεκτροδότηση έχει αποκατασταθεί πλήρως στην περιοχή. Υπάρχουν βέβαια μεμονωμένες περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει ηλεκτροδότηση, ιδίως σε κατοικίες οι οποίες έχουν υποστεί εσωτερικές βλάβες στις καλωδιώσεις και χρήζουν άμεσης αποκατάστασης.
Δεν συμβαίνει το ίδιο πάντως και στις οδούς, καθώς, όπως υποστηρίζουν κάτοικοι των περιοχών, παρόλο που έχουν τοποθετηθεί στύλοι της ΔΕΗ – η συντριπτική τους πλειονότητα είχαν καεί στη φωτιά – δεν υπάρχει φωτισμός. Και αυτό γιατί, όπως εξηγούν, οι δήμοι δεν έχουν τοποθετήσει τις λάμπες. Σύμφωνα με τους κατοίκους και ύστερα από ενημέρωση που είχαν από τους δήμους, οι λάμπες έχουν παραγγελθεί, ωστόσο η παραλαβή τους γίνεται σταδιακά λόγω… καλοκαιριού.