«Ας ακούσουμε την Ελλάδα». Θα μπορούσε να είναι ο τίτλος που δίνει ο μαέστρος Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Οπερας του Βερολίνου, στο πρόγραμμα της επερχόμενης σεζόν. Κι αυτό επειδή αντλεί θέματα από αρχαίους ελληνικούς μύθους, αλλά και από τις σύγχρονες συνθέσεις του Νίκου Σκαλκώτα. Τρεις όπερες και έξι συναυλίες συνθέτουν τον «ελληνικό κύκλο» που εμπνεύστηκε ο σημαντικός αρχιμουσικός και πιανίστας, οι οποίες αναμένεται να παρουσιαστούν στο Βερολίνο.

Ο ίδιος ο Μπάρενμποϊμ μάλιστα θα διευθύνει δύο από τις τρεις όπερες στην ανακαινισμένη αίθουσα της ιστορικής Οπερας Unter den Linden. Η «Μήδεια» του Κερουμπίνι, σε σκηνοθεσία Αντρέα Μπρετ, κάνει πρεμιέρα τον Οκτώβριο. Η «Ηλέκτρα» του Ρίχαρντ Στράους προγραμματίζεται για τα τέλη Ιανουαρίου 2019 με τον Μπάρενμποϊμ να διευθύνει τους μουσικούς της φημισμένης ορχήστρας Σταατκαπέλε. Και η νέα παραγωγή του «Ορφέα» του Μοντεβέρντι σε σκηνοθεσία Λεονάρντο Γκαρσία Αλαρσόν και χορογραφία της Σάσα Βαλτζ θα παρουσιαστεί τον Νοέμβριο.

Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ. Η δημοκρατία και η Ευρώπη αποτελούν μέρος του καλλιτεχνικού οράματος του αργεντινοϊσραηλινού αρχιμουσικού. «Σε καιρούς όπως οι δικοί μας, όταν ο κόσμος της πολιτικής είναι αντιμέτωπος με προκλήσεις για τα ιδανικά της ευρωπαϊκής ιδέας, το να στραφούμε προς την κληρονομιά του ελληνικού πολιτισμού αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο αντίστασης» δήλωσε κατά την παρουσίαση των έξι συναυλιών που θα συμπληρώσουν το αφιέρωμά του στον έλληνα συνθέτη Νίκο Σκαλκώτα, μαθητή του Αρνολντ Σένμπεργκ. Το 1921, ο Σκαλκώτας, ως σπουδαστής βιολιού, έφυγε από την Αθήνα για το Βερολίνο, όπου πολύ σύντομα στράφηκε στη σύνθεση, στην αρχή με τον Κουρτ Βάιλ και τον Φίλιπ Γιάρναχ. Από το 1927 εντάχθηκε στην τάξη του Σένμπεργκ, του λεγόμενου «πάπα της πρωτοπορίας». Στο Βερολίνο μάλιστα γράφτηκαν οι πιο σημαντικές του συνθέσεις, σονάτες βιολιού και πιάνου και το πρώτο κοντσέρτο του για πιάνο καθώς και ένα οκτέτο. Το «Οκτέτο για τέσσερα έγχορδα και τέσσερα πνευστά» (1931) θα είναι το κεντρικό κομμάτι της εκδήλωσης «Hellas» που θα παρουσιάσει το σχήμα Boulez Ensemble στις 10 Οκτωβρίου. Παράλληλα θα ακουστούν και άλλες «ελληνικές» συνθέσεις όπως τα «Μήδειας αποσπάσματα» (Τόσιο Χοσοκάβα), «Προμηθέας» (Φραντς Σούμπερτ και Ούγκο Βολφ), «Χορεύτριες των Δελφών» (Κλοντ Ντεμπισί), «Το νησί των Σειρήνων» (Γέοργκ Βίντμαν). Για την ιστορία, ο μαέστρος Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του Σκαλκώτα σε ηλικία 11 ετών στο Ζάλτσμουργκ μελετώντας τη «Μικρή Σουίτα» του.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΒΑΚΟΣ. Γι’ αυτή τη σεζόν προτείνει στους φίλους της μουσικής τα εξής μείγματα: Παραλλαγές για Πιάνο του Σκαλκώτα, μαζί με Μπετόβεν και Μπραμς στη συναυλία της 4ης Οκτωβρίου του ιορδανού πιανίστα Καρίμ Σάιντ. Το ρεσιτάλ της ρωσίδας πιανίστριας Γιουλιάνα Αβντέβα στις 13 Νοεμβρίου με συνθέσεις για πιάνο των Σοστακόβιτς, Σκαλκώτα, Μπαχ και Λιστ. Συναυλία μουσικής δωματίου του βιολονίστα Λεωνίδα Καβάκου και του πιανίστα Ενρίκο Πάτσε με έργα Σκαλκώτα (19/2/2019). Ερμηνείες της σολίστ του όμποε Κριστίνα Γκόμεζ Γκοντουά και του πιανίστα Μίκαϊλ Λίφιτς πάνω σε έργα Σεν-Σανς, Μπρίτεν και Σκαλκώτα (30/5/2019), όπως και της κορεάτισας βιολονίστριας Τζιον Λι και του ιταλού πιανίστα Τζουζέπε Γκουαρέρα πάνω στις Σουίτες για βιολί και πιάνο του Σκαλκώτα και τις Σονάτες του Ρίχαρντ Στράους και του Μπέλα Μπάρτοκ (2/2/2019).

Δεν είναι πάντως μόνο ο χώρος της μουσικής όπου αφήνει φέτος το αποτύπωμά του ο Μπάρενμποϊμ. Η φιλία του με τον γάλλο μοντερνιστή μουσικό του 20ού αιώνα Πιέρ Μπουλέζ καταγράφεται και στην αρχιτεκτονική παραγωγή του Βερολίνου με τη νέα οβάλ αίθουσα μουσικής Boulez Saal, την οποία σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Φρανκ Γκέρι και εγκαινιάστηκε τον περασμένο Μάρτιο. Μάλιστα ο Ντάνιελ Μπάρενμπόϊμ ήταν εκείνος που συγκέντρωσε τα χρήματα για το κόστος ανέγερσης της Αίθουσας Μπουλέζ. Και ως υπεύθυνος του καλλιτεχνικού προγραμματισμού παρουσίασε πρόσφατα τις εκδηλώσεις της νέας σεζόν. Καθώς επιθυμεί μάλιστα να δώσει ένα μήνυμα επικαιρότητας στις επιλογές των μουσικών εκδηλώσεων συνδέει τα έργα μουσικής δωματίου, τις συναυλίες κλασικής και προκλασικής μουσικής, τους σύγχρονους δημιουργούς στο σχήμα «Μουσική για σκεπτόμενο αφτί». Στο πλαίσιο αυτό ενέταξε και το ελληνικό αφιέρωμα στο οποίο πρωταγωνιστική θέση έχουν τα έργα του Νίκου Σκαλκώτα.