«Δεν πάει άλλο. Φοβόμαστε να κυκλοφορήσουμε. Κινδυνεύουμε μέσα στα σπίτια μας, στις ίδιες μας τις γειτονιές. Θα αναγκασθούμε να βάλουμε λουκέτο στις επιχειρήσεις μας!». Οι κραυγές αγωνίας και απόγνωσης πολιτών και επιχειρηματιών ολοένα και δυναμώνουν. Το κύμα της ανομίας και της εγκληματικότητας σαρώνει καθημερινά την πρωτεύουσα και διαχέεται και σε άλλες πόλεις της χώρας.
Γειτονιές ολόκληρες, περιοχές του κέντρου της Αθήνας, γκετοποιούνται και σβήνουν από τον χάρτη. Τουριστικοί προορισμοί, όπως ο λόφος του Φιλοπάππου, περιοχές γύρω από την Ακρόπολη, το Θησείο, το Μουσείο, έχουν μετατραπεί σε ζώνες υψηλού κινδύνου, απροσπέλαστες για περαστικούς και τουρίστες. Οι ελλείψεις στην αστυνόμευση τις έχουν αφήσει στο έλεος των συμμοριών, οι οποίες τις χρησιμοποιούν ως ορμητήρια. Με το παραμικρό οι δράστες βγάζουν μαχαίρια και επιτίθενται με σπασμένα μπουκάλια και άλλα αιχμηρά αντικείμενα για ένα κινητό ή για λίγα ευρώ. Η παραμικρή αντίδραση από την πλευρά του θύματος μπορεί να αποβεί μοιραία!
Οι καθημερινές επιθέσεις εναντίον περαστικών για μικροκλοπές, όπως οι αρπαγές τσαντών και πορτοφολιών, χτυπάνε κόκκινο παρά τα ρετουσαρισμένα επίσημα στατιστικά στοιχεία που κατά καιρούς έχει παρουσιάσει η Αστυνομία.
Η συγκλονιστική επιστολή, προς τον Πρωθυπουργό, της τραγικής μητέρας του 25χρονου που βρήκε βίαιο θάνατο, όπως όλα δείχνουν, από μέλη συμμορίας αλλοδαπών που λυμαίνεται τον λόφο του Φιλοπάππου, δίνει το στίγμα. Μια επιστολή – δριμύ κατηγορώ για τις ευθύνες της πολιτείας, τα κενά ασφαλείας που οδήγησαν στην τραγωδία. Η μητέρα αναφέρει μεταξύ άλλων: «Ο Νικόλας, απέχοντας για αρκετό καιρό από την ελληνική πραγματικότητα, δεν γνώριζε την επικινδυνότητα αυτού του χώρου, η οποία δημιουργήθηκε και συντηρείται και με δική σας συνενοχή». Και συμπληρώνει: «Τον γιο μου, κ. Πρωθυπουργέ, τον φιλοξένησε και τον προστάτευσε το βραχώδες απόκρημνο αλλά παράλληλα προστατευόμενο από την Πολιτεία, κάστρο του Εδιμβούργου και τον σκότωσε η ίδια του η Πατρίδα με την δική σας συνενοχή και εγκληματική αμέλεια».
Εκτός ελέγχου. Το θρίλερ στον λόφο του Φιλοπάππου δεν ήταν μεμονωμένο περιστατικό. Ηταν το χρονικό μιας προαναγγελθείσας τραγωδίας, λόγω της ανεπάρκειας της αστυνόμευσης, της έλλειψης στρατηγικού σχεδιασμού της Αστυνομίας, με αποτέλεσμα η κατάσταση να έχει τεθεί εκτός ελέγχου.
Οι τουριστικοί προορισμοί του ιστορικού κέντρου της Αθήνας αποτελούν πόλο έλξης όχι μόνο για τουρίστες, αλλά και για συμμορίες κακοποιών. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτές οι περιοχές – ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες – συγκεντρώνουν το 80% της μικροεγκληματικότητας. Επειτα από πολλές πιέσεις κατοίκων, φορέων και του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών για χαοτική κατάσταση που επικρατεί στο εμπορικό τρίγωνο και στους κεντρικούς τουριστικούς δρόμους της πρωτεύουσας, η ηγεσία της Αστυνομίας αναγκάστηκε τον περασμένο Μάρτιο να εκπονήσει έκτακτο σχέδιο αστυνόμευσης με την ονομασία «Επιχειρησιακό Σχέδιο Αστυνόμευσης Αρχαιολογικού Χώρου Ακρόπολης». Υποτίθεται ότι το σχέδιο θα έριχνε μεγάλο βάρος σε μεικτή αστυνόμευση με πεζές περιπολίες, περιπολίες αστυνομικών της ΔΙΑΣ, της ΟΠΚΕ και της ασφάλειας.
«Τρύπιο» σχέδιο. Ομως τελικά και αυτό το σχέδιο εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκε «τρύπιο», καθώς εξαγγέλθηκε για να καθησυχάσει τον κόσμο που αγωνιούσε. Και αυτό γιατί δεν κατάφερε ούτε καν να… φρενάρει την εγκληματικότητα! Το τι απέγινε αυτό το περίφημο σχέδιο έκτακτης και ενισχυμένης αστυνόμευσης αποτυπώνεται στην επιστολή – καταγγελία της Κίνησης Πολιτών Κέντρου Αθήνας (ΚΙΠΟΚΑ) προς το υπουργείο Προστασίας του πολίτη που μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Με αφορμή το πρόσφατο τραγικό γεγονός του θανάτου ενός νέου ανθρώπου από επίθεση ληστών στην περιοχή του Φιλοπάππου, θα θέλαμε να σας επισημάνουμε για μια ακόμη φορά τα παράπονα των μελών μας, κατοίκων και επαγγελματιών του κέντρου της Αθήνας, αναφορικά με την πλήρη αποδόμηση του εξαγγελθέντος στις αρχές του χρόνου προγράμματος αστυνόμευσης έξι ζωνών στο κέντρο της Αθήνας.
ΑΦΑΝΤΟΙ. Τον τελευταίο ένα μήνα, η απουσία ένστολων περιπόλων είναι απόλυτη με μηδενική προληπτική παρουσία της ΕΛ.ΑΣ. στο ιστορικό και τουριστικό κέντρο της Αθήνας. Συγχρόνως τον τελευταίο μήνα παρατηρείται εκ νέου δραστηριοποίηση των “εξαφανισθέντων”, μετά τις αστυνομικές επιτυχίες του Μαΐου – Ιουνίου, συμμοριών αφρικανών εμπόρων ναρκωτικών καθώς και αλγερινών και μαροκινών κλεφτών, οι οποίοι σημειωτέων είναι και αδίστακτοι, επιτιθέμενοι σε περαστικούς ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας…». Η επιστολή καταλήγει προβάλλοντας ακόμα μια φορά το αυτονόητο αίτημα για την ασφάλεια της περιοχής «την άμεση σχεδίαση και εφαρμογή σχεδίου αστυνόμευσης του κέντρου της Αθήνας καθ’ όλο το 24ωρο, ώστε ο πρόσφατος θάνατος του νέου ανθρώπου στον Φιλοπάππου να είναι ο τελευταίος από επιθέσεις ληστών και εγκληματικών στοιχείων».
Από όλο αυτό το σχέδιο ο μόνος πυλώνας που τελικά λειτούργησε ήταν της Ασφάλειας. Κλιμάκια προχώρησαν στην εξάρθρωση τεσσάρων επικίνδυνων συμμοριών που είχαν ρημάξει τουρίστες και περαστικούς. Ανάμεσά τους και μια πολυμελής, πολυεθνική συμμορία πορτοφολάδων, μέλη της οποίας είχαν οργανώσει δίκτυο που απειλούσε ακόμα και τους καταστηματάρχες που απευθύνονταν στην Αστυνομία.
Αυτοψία-παρωδία. Την ώρα που η μητέρα του αδικοχαμένου Νικόλα σε κατάσταση σοκ άφηνε λουλούδια και ένα κεράκι στο σημείο της τραγωδίας, η ηγεσία της Αστυνομίας, με επικεφαλής τον νέο Αρχηγό της Αστυνομίας Αριστείδη Ανδρικόπουλο αποφάσισαν να κάνουν περιοδεία-αυτοψία στον λόφο για να αποκτήσουν πιο ρεαλιστική εικόνα του χώρου. Επειτα από δεκάδες επιθέσεις – με κορύφωση τη δολοφονία του νεαρού – κατάλαβαν επιτέλους ότι η περιοχή χρήζει εντατικής αστυνόμευσης. Και βέβαια για μια ακόμα φορά αποφάσισαν να προχωρήσουν σε νέο σχεδιασμό καταγράφοντας ένα προς ένα τα σημεία στα οποία πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις. Παραδέχθηκαν εμμέσως δηλαδή ότι το προηγούμενο σχέδιο έμπαζε από παντού και χρειαζόταν αναθεώρηση λόγω της ανεπάρκειάς του.
Στα μέτρα που εκπονήθηκαν σχεδόν στο τέλος της τουριστικής περιόδου αποφασίσθηκε ανάμεσα στα άλλα να χρησιμοποιηθούν εντούρο μοτοσικλέτες για την προσέγγιση δύσβατων σημείων. Ηταν όμως αργά.
Οι προειδοποιήσεις. Με ανακοινώσεις, συναντήσεις με αρμοδίους και παρεμβάσεις ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών από τις αρχές Μαΐου είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας. Εκφράζοντας την αγωνία για την ανάπτυξη πυρήνων εγκληματικότητας ζητούσε συνεργασία Αστυνομίας, Εισαγγελίας και δικαστικών Αρχών. Παράλληλα ζητούσε τα αυτονόητα, ένα ουσιαστικό πλέγμα μέτρων αντιμετώπισης και το κυριότερο να υπάρξει στοχευμένη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Αφηνε δε αιχμές για τον νόμο Παρασκευόπουλου, τονίζοντας – επικαλούμενος στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης για το 2017 – ότι με τη χρήση του νόμου δόθηκε η δυνατότητα σε 1.137 καταδικασμένους για κλοπές να αποφυλακισθούν σε συντομότερο χρονικό διάστημα.
Τους έντονους προβληματισμούς για τα προβλήματα της αστυνόμευσης είχε εκφράσει από τον περασμένο Απρίλιο με ανακοίνωσή της και η ΠΟΑΣΥ, εκφράζοντας φόβους ότι με την πολιτική που ακολουθείται η κατάσταση αντί να βελτιώνεται θα χειροτερεύει: «Καλούμε την κυβέρνηση να εξασφαλίσει τις απαραίτητες δαπάνες για την ενίσχυση της Αστυνομίας με νέες προσλήψεις αστυνομικών, ώστε να υπάρξει ουσιαστική αστυνόμευση και να αισθανθεί ασφάλεια ο πολίτης. Απαιτείται επίσης συστηματική εργασία στο πεδίο των πληροφοριών και των ερευνών, απαλλαγή από τα πάρεργα και όχι απλές περιπολίες για το θεαθήναι».
Αλχημείες στα στοιχεία
Στα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας οι αριθμοί ευημερούν και παρουσιάζεται μια άλλη εικόνα του Λεκανοπεδίου με κάμψη σε γενικές γραμμές της εγκληματικότητας. Παρατηρώντας όμως προσεκτικά τα στοιχεία του 2016 και του 2017 παρατηρείται στην ουσία μια μετατόπιση της εγκληματικότητας. Οι συμμορίες προσαρμόζονται, απομακρύνονται από τη βαριά εγκληματικότητα και στρέφονται στο έγκλημα της καθημερινότητας, του δρόμου. Η πιο ύπουλη και επικίνδυνη μορφή, που με τον καιρό εξελίσσεται και κλιμακώνεται και στρέφεται εναντίον του πολίτη. Οι κλοπές – διαρρήξεις στο Λεκανοπέδιο το 2017 αυξήθηκαν στις 43.715 σε σχέση με τις 43.270 που ήταν τον προηγούμενο χρόνο. Η εικόνα είναι πιο σαφής στις υποκατηγορίες: Οι κλοπές αυτοκινήτων αυξήθηκαν στις 12.431 σε σχέση με τις 11.303 που ήταν τον προηγούμενο χρόνο. Μικρή αύξηση παρουσίασαν οι διαρρήξεις σπιτιών που έφθασαν τις 12.809 (12.793 τον προηγούμενο χρόνο), οι κλοπές σε συγκοινωνιακά μέσα αυξήθηκαν στις 2.761 (2.677 τον προηγούμενο χρόνο) και οι μικροκλοπές σε δημόσιο χώρο αυξήθηκαν στις 5.741 σε σχέση με τις 5.581 που ήταν τον προηγούμενο χρόνο.
Ιδιαίτερη προσοχή σε μια δεύτερη ανάγνωση των στατιστικών στοιχείων χρήζει η κατηγορία που χαρακτηρίζεται με τον γενικό τίτλο «λοιπές ληστείες», οι οποίες εκτοξεύθηκαν στις 610 από τις 491 που είχαν καταγραφεί το 2016!