Από την τελευταία φορά που οι σουηδοί σοσιαλδημοκράτες απέτυχαν να κατακτήσουν την εξουσία έχουν περάσει περισσότερα από εκατό χρόνια. Οπως φαίνεται, όμως, αυτή η μακρά περίοδος κυριαρχίας έφτασε στο τέλος της: στις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στη Σουηδία στις 9 Σεπτεμβρίου θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα θα αποσπάσει το χαμηλότερο ποσοστό της ιστορίας του. Κι όπως σημειώνουν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», αρκεί μια βόλτα στο Τρολχάταν για να το αντιληφθεί κανείς.

Το Τρολχάταν είναι μια βιομηχανική πόλη στη Δυτική Σουηδία. Εδρα της αυτοκινηβιομηχανίας Saab, ψήφιζε μαζικά τους Σοσιαλδημοκράτες. Αλλά τώρα η Saab έχει χρεοκοπήσει με αποτέλεσμα οι βιομηχανικοί εργάτες, ψηφοφόροι του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στη συντριπτική τους πλειονότητα, να χάσουν τη δουλειά τους. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η πόλη έχει να αντιμετωπίσει ένα επιπλέον πρόβλημα: τις πυρπολήσεις αυτοκινήτων από νεανικές συμμορίες που σημειώνονται σε γειτονιές της περιφέρειας όπου κατοικούν κυρίως μετανάστες – το ίδιο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί και σε άλλες πόλεις.

Ο πρωθυπουργός Στέφαν Λόφβεν καταδίκασε τις επιθέσεις που φαίνεται να έχουν ρατσιστικά κίνητρα. Αλλά για τους κατοίκους του Τρολχάταν η πραγματικότητα είναι διαφορετική. «Οι Σοσιαλδημοκράτες δεν τήρησαν τις υποσχέσεις τους. Δίνουν περισσότερα χρήματα για τους μετανάστες απ’ ό,τι για τη φροντίδα των ηλικιωμένων. Νοιάζονται περισσότερο για εκείνους που ήρθαν σε αυτή τη χώρα τα τελευταία δυο – τρία χρόνια από εκείνους που την έχτισαν» λέει ένας από αυτούς. Ενας φίλος του, ψηφοφόρος της Κεντροδεξιάς, υποστηρίζει από την πλευρά του ότι οι Σοσιαλδημοκράτες πριμοδοτούν έναν οκνηρό τρόπο ζωής: «Δουλεύω πέντε ημέρες την εβδομάδα, αλλά άλλοι μένουν στα σπίτια τους χωρίς να κάνουν τίποτα. Είναι πολλοί αυτοί που ζουν έτσι».

Και οι αναλυτές τι λένε; «Η σοσιαλδημοκρατία άνθησε όταν ήκμασε η βιομηχανική κοινωνία. Σήμερα η κοινωνία είναι διαφορετική. Και τα παραδοσιακά κόμματα αδυνατούν να απαντήσουν στην άνοδο των λαϊκιστών» εξηγεί ο Ουλφ Μπγιέρελντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ. Η ανάλυση αυτή εξηγεί και γιατί το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα αναμένεται να μείνει στο 25% στις εκλογές, ένα ποσοστό όχι μόνο χαμηλότερο από το 31% του 2014, αλλά και ένα ποσοστό κατάρρευσης σε σχέση με το 45% του 1994.

Τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα για την Κεντροδεξιά που αναμένεται επίσης να τα πάει χειρότερα από το 2014. Αντίθετα, εκείνοι που έχουν λόγους να χαίρονται είναι τα άκρα του πολιτικού συστήματος: το ξενοφοβικό κόμμα Σουηδοί Δημοκράτες και οι πρώην κομουνιστές του Αριστερού Κόμματος. Ο Γιόνας Σιόστεντ, ηγέτης αυτού του τελευταίου, δηλώνει ότι οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν αφήσει στην τύχη τους θέματα που ήταν της δικής τους ατζέντας, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και η μετανάστευση. «Εμείς απλώς ερχόμαστε να καλύψουμε το κενό που άφησαν εκείνοι» σημειώνει.

Οι Σουηδοί Δημοκράτες, πάλι, δεν θέλουν να καλύψουν κανένα κενό, θέλουν απλώς να διώξουν όλους τους μετανάστες. «Ετσι» λέει ο τοπικός κομματάρχης του Τρολχάταν «θα λυθούν όλα τα προβλήματα».