Σε μια χώρα που χάνεται, σε μια Ελλάδα που καταρρέει, αποτελεί πάντα χαραμάδα ελπίδας η αναφορά σε λαμπερές προσωπικότητες που πάσχισαν να ταράξουν το τέλμα, και να μας ξυπνήσουν από τον λήθαργο. Αντί για τον Σαμίρ Αμίν προτιμώ να θυμάμαι τον Καστοριάδη. Σπάνια συμφωνούσα είτε με την κοινωνική του ανάλυση είτε με τις αντιλήψεις του για το αύριο μιας δικαιότερης οικονομίας. Πίστευε σε μια κοινωνία δικαιοσύνης που θα προέκυπτε από την ανατροπή των καπιταλιστικών οικονομικών σχέσεων.
Είμαι πεπεισμένος γα την ηθική ανωτερότητα της οικονομίας της αγοράς. Ουδέποτε όμως αμφισβήτησα τη δυναμική της διεισδυτικής του σκέψης ούτε βέβαια και τη γνησιότητα ή και τον αλτρουισμό των πνευματικών του αναζητήσεων.
Ο Καστοριάδης δεν χάιδευε αυτιά. Ελεγε τα πράγματα με το όνομά τους και καυτηρίαζε την υποκρισία και τη συμπεριφορά του βολέματος και της εκ του ασφαλούς δήθεν επαναστατικότητας. Δεν θα ξεχάσω τη δήλωσή του πως «ο κάθε λαός είναι υπεύθυνος για την Ιστορία του, υπεύθυνος και για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται». Ακόμα κι αν ήταν διαφορετικοί από τους δικούς μου οι δρόμοι που με πάθος υποστήριζε, ήταν πάντοτε πορείες κόπων και σκληρής δουλειάς. Γι’ αυτό και δεν υπήρξε ποτέ συμπαθής στην ντόπια δογματική Αριστερά της ραστώνης και της οικοδόμησης μιας «γιαλαντζί» δίκαιης σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Ο μεγαλύτερος εχθρός για τον Καστοριάδη ήταν η βαρβαρότητα. Απεχθανόταν το μίσος και τη βία. «Αιχμάλωτοι πολέμου» που βγαίνουν με δηλώσεις στο Διαδίκτυο και χρησιμοποιούν στα κείμενά τους τσιτάτα αμερικανικών τηλεοπτικών σειρών β’ διαλογής θα αποτελούσαν γι’ αυτόν το απόλυτο τίποτα.
Λαοί που αισθάνονταν ανεύθυνοι γι’ αυτά που τους συμβαίνουν αποτελούσαν γι’ αυτόν «νήπια». Δίχως αυτονομία, αυτοσυνείδηση και έλεγχο ενεργειών συνέβαλαν στην οικοδόμηση κοινωνιών απροσάρμοστων, με μηδενικό ουσιαστικό πρόσημο. Η Ελλάδα σαν συνειδητοποιημένη δημοκρατία είχε κλείσει για αυτόν τον κύκλο της πριν από τους ελληνιστικούς χρόνους. Από την εποχή του Αλεξάνδρου και δώθε, ο λαός κινείται σε έναν ανεμοστρόβιλο παθών, αυταρχισμού κι αντιφάσεων.
Ο Καστοριάδης μάς έχει από χρόνια εγκαταλείψει. Εχουμε όμως σήμερα ως λαός και κοινωνία τόσο μεγάλη ανάγκη από φρέσκα πνευματικά σκιρτήματα καινούργιων Καστοριάδηδων… Για να ξεφύγουμε από τη βαρβαρότητα της πανίσχυρης ανοησίας.