Δεν έχω να πω τίποτα για το πρωτάθλημα που αρχίζει σήμερα, χωρίς καλά καλά να το έχει πάρει αυγουστιάτικα είδηση κανένας: πάλι καλά που αρχίζει στην ώρα του. Θα γίνει ένα προβλέψιμο πρωτάθλημα – είναι το μόνο βέβαιο. Θα το διεκδικήσουν ο ΠΑΟΚ, που για τους μπουκ είναι το πρώτο φαβορί, η πρωταθλήτρια ΑΕΚ και ο Ολυμπιακός. Με το μάτι, όλοι οι υπόλοιποι μου μοιάζουν στα ίδια με πέρυσι – κάποιοι, όπως ο Παναθηναϊκός, φαίνονται και αποδυναμωμένοι. Σαφώς ευχάριστο γεγονός είναι οι επιστροφές του Αρη και του ΟΦΗ: έλειψαν πολύ από την κατηγορία, αλλά δεν αρκούν οι δυο τους για να περιμένουμε κάτι πιο θεαματικό από πέρυσι. Το πρωτάθλημά μας θα είναι και φέτος χαμηλού επιπέδου και δύσκολα θα καλυτερεύσει. Ενας σοβαρότατος λόγος είναι ότι ο υφυπουργός Αθλητισμού Γιώργος Βασιλειάδης άνοιξε τα ταμεία της ΕΡΤ για να χρηματοδοτήσει ΠΑΕ σχεδόν χρεοκοπημένες. Με την κίνησή του αυτή συντηρεί το πρωτάθλημα που έχουμε: αυτό το πρωτάθλημα που χρόνια τώρα έχει βυθιστεί σε ένα τέλμα.

Εργο

Υπάρχει ένα παράδοξο με το ελληνικό πρωτάθλημα. Εχουμε ένα πρωτάθλημα, που ομάδες όπως ο ΠΑΟΚ, ο ΠΑΟ ή η ΑΕΚ θα πουλούσαν την ψυχή τους στον διάβολο για να το κερδίσουν και θα το πανηγύριζαν σαν να κέρδιζαν το Τσάμπιονς Λιγκ: ο Ολυμπιακός επειδή το έχει κερδίσει πολλές φορές είναι πιο «χορτασμένος». Ωστόσο, παρότι υπάρχει αυτό το δεδομένο, για τους ίδιους τους αγώνες του πρωταθλήματος το ενδιαφέρον του κόσμου όλο και μειώνεται. Είναι σαν οι περισσότεροι να θέλουν να δουν πώς το έργο θα τελειώσει, χωρίς να θέλουν καλά καλά να δουν το έργο! Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα του πρωταθλήματός μας: μια μεγάλη μερίδα του κόσμου το βαριέται, πριν καν αρχίσει, κι ο λόγος είναι οι ίδιοι οι αγώνες του. Το έργο δεν είναι της προκοπής. Απόδειξη ότι οι συζητήσεις που το συνοδεύουν, σπανίως έχουν να κάνουν με τα αγωνιστικά: πέρυσι παραλίγο να κοπεί η χώρα στα δύο γιατί διακόπηκαν τα ντέρμπι ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ – ΑΕΚ στην Τούμπα και ο τίτλος κρίθηκε στα χαρτιά.

Εικόνα

Το κύριο έσοδο των ΠΑΕ είναι τα τελευταία χρόνια το τηλεοπτικό συμβόλαιο. Από αυτό και μόνο καταλαβαίνεις ότι την αληθινή εικόνα του ενδιαφέροντος του κοινού για το «πρωτάθλημα – τηλεοπτικό προϊόν» την έχουν οι διαφημιστές και μόνο. Μιλώντας για την εγχώρια αγορά, πέρυσι, από όλα όσα μετέδιδε η Nova, τους διαφημιστές ενδιέφεραν τα ματς του Ολυμπιακού και της ΑΕΚ, τα ντέρμπι του Παναθηναϊκού (και όχι μάλιστα όλα) καθώς και κάποια παιχνίδια του ΠΑΟΚ, ειδικά στον β’ γύρο, όταν και ως ομάδα έστρωσε. Για όλα τα υπόλοιπα ματς ενδιαφέρον υπήρχε ελάχιστο ή δεν υπήρχε καθόλου: ακόμα και αν μεταδίδονταν σε ανοιχτά κανάλια, το ποσοστό τηλεθέασης θα ήταν εξαιρετικά μικρό.

Ζημιά

Οι ομάδες μας δεν έχουν καταλάβει και κάτι ακόμα: ότι, άθελά τους φυσικά, τηλεοπτικά ανταγωνίζονται αντιπάλους που είναι ολοένα και δυσκολότερο να κερδίσουν. Δεν είναι μόνο ο ανταγωνισμός από τα ξένα πρωταθλήματα – αυτό είναι το λιγότερο. Η ζημιά, τηλεοπτικά, γίνεται και από άλλους: η τηλεοπτική μετάδοση των περισσότερων ματς του πρωταθλήματός μας π.χ. δεν θα μπορούσε ποτέ να δημιουργήσει όχι την υστερία που είχαμε πρόπερσι για το «Survivor», αλλά ούτε και το ενδιαφέρον που υπάρχει για τα τουρκικά σίριαλ. Αυτά τα δεδομένα θα ‘πρεπε να προβληματίσουν τις ΠΑΕ και να κοιτάξουν να δουν πώς το προϊόν θα το αναβαθμίσουν. Φέτος το καλοκαίρι η Σούπερ Λίγκα πήρε ένα σκληρό μάθημα: ζητούσε χρήματα από τα κανάλια νομίζοντας πως αυτό που προσφέρει είναι το καλύτερο τηλεοπτικό προϊόν στην Ελλάδα. Γρήγορα κατάλαβε ότι δεν είναι. Αν ήταν, θα γέμιζαν τα γήπεδα ασφυκτικά: τα μεγάλα γεγονότα ο κόσμος δεν θέλει να τα βλέπει στην τηλεόραση – ζωντανά θέλει να τα παρακολουθεί. Οταν είναι πεσμένα τα εισιτήρια, πως μπορεί να είναι ψηλά οι τηλεθεάσεις; Η αποτυχία να βρεθούν από την τηλεοπτική αγορά χρήματα νομοτελειακά θα δημιουργούσε έναν σοβαρό προβληματισμό. Και κάπου εκεί εμφανίστηκε ο Βασιλειάδης, που όχι μόνο έδωσε 17 εκατ. ευρώ για ματς που δεν άξιζαν ούτε τα μισά, αλλά υποσχέθηκε στους υπόλοιπους πως του χρόνου θα τους πληρώσει κι αυτούς, έτσι και δεν βρουν τα λεφτά που θέλουν στην αγορά. Το κράτος, επί της ουσίας, χρηματοδοτεί τη βαρετή τηλεοπτική παραγωγή που λέγεται ελληνικό πρωτάθλημα και το αποτέλεσμα της απόφασής του θα το δούμε προσεχώς: θα γίνουν όλα ακόμα χειρότερα.

Μάξιμουμ

Στη Λίγκα δεν καταλαβαίνουν κάτι απλό: δεν γίνεται να στηρίζονται αποκλειστικά στα χρήματα της τηλεόρασης. Για να έχουν μέλλον οι ΠΑΕ πρέπει τα έσοδά τους από την τηλεόραση να αντιπροσωπεύουν μάξιμουμ το 25% των συνολικών τους εσόδων. Πρέπει να βρουν χρήματα από χορηγίες, εισιτήρια, merchandising, σοβαρές πωλήσεις παικτών και φυσικά χάρη στη συμμετοχή τους στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αν αυτά δεν τα κάνουν, θα συνεχίσουν να ζουν με τα λίγα που παίρνουν από την τηλεόραση είτε στην πρώτη κατηγορία είναι 18, είτε 16, είτε 12 ομάδες. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των ομάδων: είναι η ποιότητα των αγώνων.

Αγελάδα

Στη Λίγκα έκαναν σχέδια για τη δημιουργία δικού τους καναλιού, ακολουθώντας το μοντέλο της Ολλανδίας (θα ‘χε πλάκα…), μίλησαν με την Cosmote ΤV, περίμεναν εκατομμύρια ευρώ από τα ιδιωτικά κανάλια και στο τέλος άρμεξαν με τη βοήθεια του υφυπουργού την αγελάδα που λέγεται ΕΡΤ και που μπήκε μέσα ακόμα και από τη μετάδοση του Μουντιάλ. Μπράβο στους μάγκες που τα κατάφεραν: μιλάμε για τις πρώτες ιδιωτικές επιχειρήσεις που χρηματοδοτούνται από το κράτος χωρίς καμία απολύτως υποχρέωση.

Υπό αυτό το πρίσμα το φετινό πρωτάθλημα έχει όντως κάτι διαφορετικό: είναι ένα μεταμνημονιακό πρωτάθλημα – η απόδειξη του τι είδους βλακώδεις σπατάλες μπορεί να γίνουν από το κράτος μας από τη στιγμή που χαλάρωσε η επιτήρηση των δανειστών. Του χρόνου, αν αυτή χαλαρώσει κι άλλο, ο Βασιλειάδης (ή όποιος άλλος γίγαντας της πολιτικής θεωρεί ότι κυβερνώ σημαίνει χρηματοδοτώ τις ΠΑΕ με τα λεφτά των κορόιδων…) μπορεί να ζητήσει να αγοράσει και τα εισιτήρια των αγώνων και να τα μοιράζει στους φίλους του για να βλέπουν τα ματς παρέα. Μπορεί επίσης ως υφυπουργός να κάνει μεταγραφές, να φέρνει και να πουλάει παίκτες, να διαμαρτύρεται για τη διαιτησία: δικό του είναι το πρωτάθλημα. Μέχρι πέρυσι το σταματούσε και το ξεκινούσε όποτε ήθελε. Φέτος το χρηματοδοτεί κιόλας.

Σεζόν

Καλή σεζόν να έχουμε. Καλό ποδόσφαιρο δεν θα δούμε. Τουλάχιστον να έχουμε ευκαιρίες να συζητάμε: έτσι κι αλλιώς το ελληνικό πρωτάθλημα το συζητάμε περισσότερο από όσο το παρακολουθούμε…