Μόλυβος μετά μουσικής

Δεν ήταν μόνο οι εμφανίσεις των γνωστών καλεσμένων, όπως του δικού μας μονωδού Δημήτρη Τηλιακού ή του πιανίστα Βασίλη Βαρβαρέσου, που κέρδισαν το χειροκρότημα στις εκδηλώσεις του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής του Μολύβου. Ηταν και ο συγχρωτισμός των μουσικών με τους κατοίκους της περιοχής όταν η μουσική «κατέβαινε» στα σοκάκια, οι εικαστικές εκδηλώσεις, οι παιδικές συναυλίες. Από τις 8 έως τις 19 Αυγούστου, οι δράσεις που πραγματοποιήθηκαν – με επίκεντρο πάντα την κλασική μουσική – άφησαν το αποτύπωμά τους στη φετινή τέταρτη διοργάνωση. Χάρη στην ανανεωμένη του ταυτότητα και στον διεθνή του προσανατολισμό, ο θεσμός ανέβασε τον πήχη ψηλότερα, σύμφωνα με τους ειδικούς που παραβρέθηκαν, ειδικά όταν η παράλληλη πραγματικότητα προσδιορίζεται από την ανθρωπιστική κρίση στην περιοχή. Ο κύκλος των εκδηλώσεων άνοιξε στις 8 Αυγούστου με μια σειρά μουσικών εξορμήσεων που ενεργοποίησαν πολιτιστικά τοποθεσίες του νησιού ξεχωριστής ομορφιάς και ιστορικής σημασίας. Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήραν οι συναυλίες στο κάστρο του Μολύβου. Οι καλλιτεχνικές διευθύντριες του φεστιβάλ Κυβέλη και Δανάη Ντέρκεν είχαν δώσει ήδη το «σύνθημα» με τη φετινή θεματική – «Γένεση» -, ώστε να ακολουθήσουν οι ερμηνείες 27 ταλαντούχων και βραβευμένων σολίστ από όλον τον κόσμο. Ανήσυχοι μουσικοί ερμηνευτές άφησαν τη δική τους προσέγγιση στην έννοια. Ο δε Δημήτρης Τρύφων, συνιδρυτής του φεστιβάλ, φέτος ενίσχυσε το καλλιτεχνικό πνεύμα του θεσμού, συνδέοντας την κλασική μουσική με τα εικαστικά. Ετσι, εγκαινιάστηκε η επαναλειτουργία της Στέγης Τεχνών Τρύφων με την έκθεση «Γένεση», όπου έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες δημιούργησαν τα ενδιαφέροντα έργα τους, στα βάθη της θεματικής του φεστιβάλ. Επιμελητές της έκθεσης ήταν ο ίδιος και η Βικτώρια Φασιανού. Τα «Πρόσωπα» παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις και επιλέγουν στιγμές από ένα φεστιβάλ σε διαδικασία εξέλιξης και μεταμόρφωσης.

Οπερα και παραδοσιακά με Τηλιακό και Βαρβαρέσο

Στις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές του φεστιβάλ ήταν η εμφάνιση του Δημήτρη Τηλιακού (φωτογραφία) στο κάστρο του Μολύβου. Ο διεθνής βαρύτονος, συμπράττοντας με τον Βασίλη Βαρβαρέσο στο πιάνο, παρουσίασε σκηνές της όπερας που αναφέρονται στον θάνατο, υπηρετώντας με τον καλύτερο τρόπο τη θεματική της ημέρας: «Τέλος». Ο Ντον Τζιοβάνι, ο Ιάγος, ο Τανχόιζερ ζωντάνεψαν επί σκηνής με την υπέροχη βαθιά ερμηνεία του Τηλιακού και τις αισθαντικές μελωδίες του Βαρβαρέσου. Για το κλείσιμο της εμφάνισής τους, επιφύλαξαν μια έκπληξη στο κοινό, διασκευάζοντας τέσσερα παραδοσιακά τραγούδια, στα οποία έδωσαν μια δεύτερη ζωή, πιο κλασικότροπη.

Τα μεσημέρια, το φεστιβάλ κατέβαινε από το επιβλητικό κάστρο και περιφερόταν στα καλντερίμια, στις παραλίες και στις γειτονιές του Μολύβου σε ιδιαίτερα «musical moments». Η προαναγγελία τους γινόταν μέσω της ηχητικής εγκατάστασης της πόλης αλλά και με πλακάτ που περιέφεραν οι εθελοντές της διοργάνωσης. Αυτοί ήταν άλλωστε οι αφανείς ήρωες, αφού επιστρατεύθηκαν για να συνδράμουν σε όλους τους τομείς του φεστιβάλ. Παιδιά, νέοι και ενήλικοι, ντόπιοι αλλά και επισκέπτες στο νησί, οπλίστηκαν με χαμόγελο και υπομονή, φόρεσαν τα λευκά τους μπλουζάκια και προσέφεραν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους καθημερινά.

Εναν ιδιαίτερο τόνο έδωσε ο ήχος του σαντουριού μαζί με τα πιο κλασικά όργανα στις συναυλίες του φεστιβάλ. Η Ιωάννα Ρήγα με το δεξιοτεχνικό της παίξιμο ένωσε τον ήχο του παραδοσιακού της οργάνου με τον κοφτό ήχο του βιολιού του Νώε Ινουί, ενθουσιάζοντας τους περαστικούς που βρέθηκαν στο «musical moment» στην καρδιά της αγοράς του Μολύβου. Εκεί που κέρδισε βέβαια τις εντυπώσεις ήταν με τη συμμετοχή της στην παρουσίαση του έργου «Το καρναβάλι των ζώων», υποδυόμενη τα ελληνικά απολιθώματα.

Μπορεί η καρδιά του φεστιβάλ να ήταν καλλιτεχνική, αλλά η θεματική της «Γένεσης» επέτρεψε την εξάπλωσή του και σε άλλους τομείς, όπως σε αυτόν του λόγου. Ετσι, φέτος για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε ημερίδα με θέμα «Γένεσις: Από τη θεολογία στην αισθητική δημιουργική πράξη». Στο συνεδριακό κέντρο του Μολύβου στήθηκε ένα πάνελ όπου κάθησαν ο καθηγητής Σωματιδιακής Φυσικής Χρήστος Τουραμάνης, ο καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας της Θρησκείας Μάριος Μπέγζος, ο καθηγητής Ανθρωπολογίας και Συγκριτικής Σκέψης Δημήτρης Ιατρομανωλάκης και ο δόκτωρ Φιλοσοφίας Νίκος Ερηνάκης, προσεγγίζοντας από διαφορετικές οπτικές τα επιμέρους ζητήματα. Την παράσταση πάντως έκλεψε η διερμηνέας με τη ζωηρή της παρουσία.

Συνεχίζοντας το πλούσιο εκπαιδευτικό του έργο το φεστιβάλ διοργάνωσε και φέτος ειδική παιδική συναυλία όπου παρουσιάστηκε το «Καρναβάλι των ζώων» του Καμίγ Σεν-Σανς, με δωρεάν είσοδο για όλους. Οι δεκάδες μικροί θεατές που ανηφόρισαν προς το κάστρο είχαν την ευκαιρία στο τέλος να γνωρίσουν από κοντά τα κλασικά όργανα, δοκιμάζοντας να παίξουν μεταξύ άλλων και το κόρνο, υπό την καθοδήγηση του σολίστα Κρίστιαν Κατσενμπέργκερ.

Προκειμένου να παρουσιάσουν το άρτιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα επί σκηνής, οι καλλιτέχνες έπρεπε να κοπιάσουν στα παρασκήνια. Οι καλλιτεχνικές διευθύντριες Δανάη (αριστερά) και Κυβέλη Ντέρκεν, προτού στηθούν στο πιάνο κάτω από τους προβολείς, πέρασαν πολλές ώρες προετοιμάζοντας τις λεπτομέρειες του φεστιβάλ. Παράλληλα, οι δύο αδελφές, που έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει στη Γερμανία, στις πρόβες, συνεπικουρούμενες από τους υπόλοιπους σολίστ, τελειοποίησαν τις ερμηνείες τους με σκληρή δουλειά και αφοσίωση, γι’ αυτό και εισέπραξαν το θερμό χειροκρότημα όλων.