Για περίπου έξι δεκαετίες το όνομα του Νιλ Σάιμον, που έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών, ήταν συνώνυμο με τις κωμωδίες του Μπρόντγουεϊ, την ευφυή κριτική στα μεσοαστικά ήθη των συμπατριωτών του και στην «αγία αμερικανική οικογένεια». Η εκτόξευση του αμερικανού θεατρικού συγγραφέα στον κόσμο του θεάματος ξεκίνησε στη δεκαετία του 1960. Το «Ξυπόλητοι στο πάρκο» (1963) κέρδισε το Μπρόντγουεϊ («σε μια εποχή που είχε ακόμη νόημα να κερδίζεις το Μπρόντγουεϊ», όπως έγραψαν οι «New York Times» στη νεκρολογία τους) και πρόσθεσε έναν ακόμη χρυσό τίτλο στον κινηματογράφο της εποχής με την ομότιτλη ταινία του Τζιν Σακς, όπου πρωταγωνιστούσαν οι Ρόμπερτ Ρέντφορντ και Τζέιν Φόντα. Η απογειωτική συνέχεια γράφτηκε με το «Παράξενο ζευγάρι» (1965) που επίσης ξεκίνησε ως success story στη θεατρική αγορά για να προσθέσει λίγη χρυσόσκονη ακόμη στον Τζιν Σακς και τους πρωταγωνιστές του Τζακ Λέμον και Γουόλτερ Ματάου, το ζευγάρι των χωρισμένων Φέλιξ και Οσκαρ, που αποφασίζουν να συγκατοικήσουν στο διαμέρισμα του δεύτερου.  Ακολούθησαν, εκτός άλλων, τα «Γλυκιά Τσάριτι» το 1966 (διασκευή από τις «Νύχτες της Καμπίρια» του Φελίνι, που θα γίνει ταινία από τον Μπομπ Φόσι το 1969), «Plaza Suite» (1968), ο «Φυλακισμένος της δεύτερης λεωφόρου» (1971), το «Βότκα Μολότοφ», όπως αποδόθηκε στα ελληνικά (1973) και το «God’s favourite» (1974), αλλά σταδιακά συναντούσαν την ψυχρή υποδοχή της κριτικής. Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι από τη δεκαετία του 1970 κι έπειτα ξεχωρίζει το άστρο του «αντίπαλου δέους» σ’ αυτή την αναπαράσταση των αστικών νευρώσεων: ο Γούντι Αλεν θα γίνει ο αγαπημένος του «ψαγμένου» κοινού, ενώ ο Σάιμον θα παραμείνει ο «βασιλιάς της λαμπερής ατάκας». Μόνο με την αυτοβιογραφική του τριλογία στη δεκαετία του 1980 καταφέρνει να κερδίσει το σινάφι, καθώς τα σκοτεινά «Brighton Beach Memoirs» (1983), «Biloxi Blues» (1985) και «Broadway Bound» (1986) εξερευνούν τις σχέσεις έρωτα, οργής και απελπισίας σε μια εβραϊκή οικογένεια της εργατικής τάξης (ειδικά στο δεύτερο, όπου έλαμψε ο Μάθιου Μπρόντερικ, ο Σάιμον βασίστηκε στις εμπειρίες του ως στρατιώτη).

ΠΟΥΛΙΤΖΕΡ ΚΑΙ ΤΟΝΥ. Συνολικά ο Σάιμον έγραψε πάνω από 30 θεατρικά και σχεδόν τον ίδιο αριθμό κινηματογραφικών σεναρίων (κυρίως μεταφορές έργων του), ενώ από το 1965 ώς το 1980 οι παραστάσεις που βασίζονταν σε δικές του δημιουργίες ξεπέρασαν τις 9.000, ρεκόρ που δεν μπόρεσε κανείς άλλος συγγραφέας να πλησιάσει. Μόνο το 1966 έπαιζαν ταυτόχρονα στο Μπρόντγουεϊ τέσσερα θεατρικά του. Βραβεύτηκε επίσης με Πούλιτζερ (για το «Lost in Yonkers»), τρία Tony (με 17 υποψηφιότητες), μία Χρυσή Σφαίρα, ενώ προτάθηκε τέσσερις φορές για Οσκαρ σεναρίου.

Στην Ελλάδα έχουν ανεβεί έργα του δεκάδες φορές. Οι «Ηλίθιοι» του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Παπαδόπουλου, περιοδεύουν στη Θεσσαλονίκη αυτή την περίοδο, όπως και το «Παράξενο ζευγάρι» (με τους Βλαδίμηρο Κυριακίδη, Γιάννη Ζουγανέλη), ενώ η «Καινούργια σελίδα» ανέβηκε την περασμένη σεζόν στο Μικρό Γκλόρια, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου.