Τη γύμνια του δικτύου διανομής και του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ανέδειξαν τα δύο απανωτά μπλακάουτ σε Υδρα (το τελευταίο διήμερο) και Αττική (την περασμένη Πέμπτη 23 Αυγούστου). Για 34 ώρες το νησί που απέχει μιάμιση ώρα από την Αθήνα και ηλεκτροδοτείται από δύο υποβρύχια καλώδια μήκους μόλις 15 χλμ. βίωσε τριτοκοσμικές καταστάσεις. Χωρίς ρεύμα και νερό, χιλιάδες νοικοκυριά, επαγγελματίες και τουρίστες έφτασαν στα όρια της απόγνωσης και του θυμού για την εγκατάλειψή τους.

Χωρίς ψυγεία. Οι κάτοικοι είδαν τα τρόφιμά τους να σαπίζουν μέσα στα σβηστά ψυγεία, με τη μεγαλύτερη ζημιά να υφίστανται τα καφέ, εστιατόρια και τα ξενοδοχεία. Οι παραθεριστές δε, έξαλλοι με τη πρωτόγνωρη κατάσταση που αντιμετώπιζαν στις διακοπές τους, αναζητούσαν τρόπο διαφυγής ακυρώνοντας νύχτες διαμονής.

Αν και από τις 5.30 τα ξημερώματα της Κυριακής το νησί δεν είχε ρεύμα και ο Διαχειριστής Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) αδυνατούσε να εντοπίσει τη βλάβη όλη την προχθεσινή μέρα, εν τούτοις, μόλις πριν από τα μεσάνυχτα η περιφερειάρχης Αθηνών Ρένα Δούρου ζήτησε να κηρυχθεί η Υδρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Κατοικίες και επιχειρήσεις είδαν το φως σχεδόν 34 ώρες μετά, στις 15.10 το μεσημέρι της Δευτέρας, αποκαλύπτοντας για μία ακόμη φορά την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων Αρχών, αλλά κυρίως την κατάρρευση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που εποπτεύει η θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ, η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ.

Ο έλεγχος. Είναι χαρακτηριστικό, όπως περιγράφει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Ενωσης Τεχνικών της ΔΕΗ Κώστας Μανιάτης, πως «στο νησί απασχολείται ένας τεχνικός. Οταν σημειώθηκε η διακοπή ηλεκτροδότησης, ξεκίνησε μόνος του με τα πόδια να αναζητεί τη βλάβη σε ένα δίκτυο μήκους 25 χλμ. Ο έλεγχος κράτησε από τις 7 έως τις 11 το πρωί».

Από το 2010 έχει ξεκινήσει το στρατηγικό έργο του ΔΕΔΔΗΕ αναφορικά με τον εκσυγχρονισμό του Κέντρου Ελέγχου Δικτύων Αττικής με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας για τον εντοπισμό των βλαβών από απόσταση. Το έργο αυτό δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα τεχνικοί να αναζητούν κολόνα-κολόνα τη βλάβη.

Το ίδιο ισχύει και για την εγκατάσταση του συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών (GIS). Καθυστερεί πολύ. Στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας ο ΔΕΔΔΗΕ χρησιμοποιεί χειρόγραφους χάρτες για να εντοπίσει το αχανές δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Το κακό όμως με την Υδρα δεν σταματά εδώ:

«Νωρίς το μεσημέρι έφτασαν στο νησί άλλοι δύο τεχνικοί από το Ναύπλιο, χωρίς επίσης να μπορούν να εντοπίσουν τα αίτια της διακοπής ρεύματος. Κλήθηκε ειδικά εξοπλισμένο συνεργείο από την Πάτρα, το οποίο άργησε πολύ και λόγω της κίνησης στην Εθνική Οδό να φτάσει. Αργά το απόγευμα εντοπίστηκε η βλάβη στη χερσαία διασύνδεση του ενός υποβρύχιου καλωδίου που ξεκινά από το Μετόχι της Αργολίδας και φτάνει στην Υδρα. Η αποκατάσταση όμως ήταν αδύνατη» περιγράφει ο Κώστας Μανιάτης.

Η κωμικοτραγική ιστορία έχει και συνέχεια. Ο ΔΕΔΔΗΕ αναζήτησε την ενοικίαση δύο ηλεκτροπαραγωγών ζευγών για την ηλεκτροδότηση του νησιού. Εψαχνε επίσης και ειδικό σκάφος λόγω της ιδιομορφίας του λιμανιού. Ωστόσο, η μεταφορά του, αν και ήταν προγραμματισμένη να έχει ολοκληρωθεί το πρωί της Δευτέρας στις 5.30, εν τούτοις καθυστέρησε. Ο Διαχειριστής, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, αρνήθηκε τη συνδρομή των γεννητριών του Πολεμικού Ναυτικού καθώς υπολόγιζε ότι το σκάφος θα ήταν στην Υδρα την ίδια ώρα με εκείνο της ιδιωτικής εταιρείας.

Περικοπές στη συντήρηση και αδυναμία διαχείρισης

Πέραν, όμως, των απίστευτων συμβάντων στην περίπτωση της Υδρας, αυτό που αποκαλύπτεται είναι το… βραχυκύκλωμα που έχει υποστεί στο σύνολό του το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Σύμφωνα με στοιχεία που αποκαλύπτουν «ΤΑ ΝΕΑ» και προκύπτουν από τις οικονομικές εκθέσεις του ΔΕΔΔΗΕ, οι επενδύσεις στο δίκτυο διανομής από το 2013 και μετά βαίνουν μειούμενες. Από τα 270,3 εκατ. ευρώ έπεσαν το 2017 στα 140 εκατ. ευρώ, αφού το 2015 ήταν στα 186 εκατ. ευρώ.

Οι μέσοι χρόνοι εξυπηρέτησης για απλές νέες συνδέσεις πελατών εκτοξεύτηκαν από τις 14 ημέρες το 2013 στις 29 ημέρες το 2017, όπως και για άλλες συνδέσεις. Οι μνημονιακές περικοπές αλλά και η αδυναμία διαχείρισης της εταιρείας από τη διορισμένη από την κυβέρνηση διοίκηση έχουν οδηγήσει σε κατάρρευση το δίκτυο και τις υποδομές διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

Αλλά και το μπλακάουτ στην Αττική, που είναι της αρμοδιότητας του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) – της εταιρείας που η κυβέρνηση απόσχισε από τη ΔΕΗ, κρατικοποίησε το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών και ιδιωτικοποίησε το 24% – αποκαλύπτει επίσης τα μελανά σημεία στη συντήρηση του συστήματος μεταφοράς.

Τα σχέδια διασύνδεσης. Οπως και την αδυναμία της υλοποίησης των σχεδίων διασύνδεσης των νησιών. Η Κρήτη, για παράδειγμα, αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα ηλεκτροδότησης από το 2020 καθώς θα πρέπει, για περιβαλλοντικούς λόγους, να αποσυρθούν σχεδόν όλες οι μονάδες της ΔΕΗ ισχύος 620 MW. Εν τούτοις η μεγάλη διασύνδεση της με την Αττική καθυστερεί και δεν θα είναι έτοιμη πριν από το 2022.

Ηδη η ΔΕΗ, όπως προκύπτει από έγγραφο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στη Διαύγεια, νοίκιασε για αυτό το καλοκαίρι γεννήτρια ισχύος 12 MW προκειμένου να καλύψει τις έκτακτες ανάγκες ζήτησης.

Το ίδιο συνέβη και με την πολύπαθη Σαντορίνη, η οποία το 2013 βυθίστηκε τρεις απανωτές φορές στο σκοτάδι, ενώ ο εξοπλισμός των μονάδων παραγωγής ρεύματος στο πιο τουριστικό μέρος της χώρας μετρά 30 χρόνια ζωής και συχνές βλάβες. Η ΔΕΗ προχώρησε στην ενοικίαση γεννητριών ισχύος 8 MW για τον φετινό Ιούλιο και Αύγουστο, προκειμένου να μην καταρρεύσει το δίκτυο. Ο σχεδιασμός του ΑΔΜΗΕ για τη διασύνδεσή της με το ηπειρωτικό σύστημα μέσω άλλων νησιών των Κυκλάδων παραπέμπεται στην επόμενη πενταετία.

Αλλά και η επίσης κοσμοπολίτικη Ρόδος γνωρίζει πρωτοφανή και πολυετή καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του νέου σταθμού παραγωγής ρεύματος. Ετσι, αν και ήταν προγραμματισμένη η λειτουργία του την άνοιξη, εν τούτοις αυτό δεν ήταν εφικτό, με αποτέλεσμα η ΔΕΗ να νοικιάσει γεννήτριες ισχύος 37 ΜW.