Το ζήτημα της αλλαγής των συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια επανέρχεται στο προσκήνιο και πάλι διά στόματος του αρμόδιου για τη διεύρυνση ευρωπαίου επιτρόπου Γιοχάνες Χαν. Αυτή τη φορά οι δηλώσεις του δεν αφορούν τις διαφορές μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας, αλλά μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας, με τη βαρύτητα των λεχθέντων να αποκτά σοβαρές διαστάσεις, καθώς επισήμως και για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να δίνει πράσινο φως για την αλλαγή συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια προκειμένου να επιλυθούν διμερείς διαφορές, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη των εν λόγω χωρών στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η πρώτη φορά που ο επίτροπος Χαν «έβαλε φωτιά στα σύνορα» των Βαλκανίων ήταν τον Ιούλιο, όταν από βήματος στο Λονδίνο έκανε λόγο για «αναδιάρθρωση των συνόρων» ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αλβανία, εφόσον υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών. Τότε εκπρόσωποι της Κομισιόν, και ύστερα από μερικές μέρες και ο ίδιος, έσπευσαν να ανασκευάσουν, υπογραμμίζοντας ότι ο επίτροπος δεν αναφέρθηκε σε αλλαγή συνόρων, αλλά στις διαρκείς συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), της οποίας προϋπόθεση είναι μια κοινώς αποδεκτή συμφωνία από τις δύο χώρες.
Αυτή τη φορά οι δηλώσεις Χαν έγιναν από το βήμα του διεθνούς φόρουμ Αλμπαχ το Σαββατοκύριακο στη γενέτειρά του, την Αυστρία, όπου συμμετείχαν επίσης οι πρόεδροι της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου Αλεξάνταρ Βούτσιτς και Χασίμ Θάτσι. Τι είπε ο Χαν; Οτι η ΕΕ πρέπει να δεχθεί μια συμφωνία μεταξύ Σέρβων και Αλβανών για να διευθετήσουν τη μακρόχρονη διαφωνία τους για το Κοσσυφοπέδιο, συμφωνία η οποία θα περιλαμβάνει αλλαγή συνόρων. Εσπευσε, όμως, να διευκρινίσει ότι δεν θα πρέπει να αποτελέσει «προηγούμενο» σε άλλες περιπτώσεις, θέση που επανέλαβε αργότερα στον λογαριασμό του στο Twitter.
«Πρόκειται για μια διμερή λύση που δεν πρέπει να χρησιμεύσει ως προσχέδιο για άλλα θέματα» δήλωσε ο Χαν. Οπως επεξήγησε, τα δύο βαλκανικά κράτη πρέπει να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις για να δικαιούνται την ένταξή τους στην ΕΕ και «από τη στιγμή που θα υπάρξει συμφωνία, θα πρέπει να γίνει σεβαστή» από όλα τα μέλη της ΕΕ, ανέφερε. «Με ενθαρρύνουν οι εποικοδομητικές συνομιλίες μεταξύ των προέδρων Βούτσιτς και Θάτσι. Μας διαβεβαίωσαν ότι οποιαδήποτε διμερής συμφωνία θα είναι συγκεκριμένη και εξατομικευμένη, δεν θα αποτελεί προηγούμενο και ειδικότερα θα συμβάλει στην ειρήνη, τη σταθερότητα της περιοχής και στην πορεία της προς την ΕΕ» έγραψε αργότερα στο Twitter.
Ανάλογη ήταν η δήλωση της εκπροσώπου της Κομισιόν Μάγια Κοντσίγιαντσιτς, κληθείσας να διευκρινίσει τις δηλώσεις Χαν, σημειώνοντας επίσης ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο με τη διαμεσολάβηση της ΕΕ, η οποία υποστηρίζει «μια εφαρμόσιμη, βιώσιμη και ρεαλιστική λύση βάσει του διεθνούς δικαίου». Η Κοντσίγιαντσιτς, η οποία αρνήθηκε να σχολιάσει πιθανά στοιχεία της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένου του ενδεχομένου αλλαγής συνόρων, δήλωσε επίσης ότι οι συνομιλίες μεταξύ Θάτσι και Βούτσιτς θα συνεχιστούν στις Βρυξέλλες στις 7 Σεπτεμβρίου.
Οπως είπε στο Αλμπαχ ο Θάτσι, η συμφωνία την οποία προετοιμάζουν οι δύο πλευρές προβλέπει «διόρθωση συνόρων». «Θέλουμε να καθησυχάσουμε τις γειτονικές μας χώρες, τα κράτη – μέλη της ΕΕ και άλλες χώρες στον κόσμο να μη φοβούνται μια πιθανή ειρηνική συμφωνία μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας, ακόμη κι αν μια τέτοια συμφωνία συνεπάγεται διόρθωση συνόρων. Το Κοσσυφοπέδιο και η Σερβία δεν θα είναι οι πρώτοι ούτε οι τελευταίοι που θα κάνουν διόρθωση των συνόρων για χάρη της ειρήνης» και χρειάζονται ευρεία υποστήριξη για μια συμφωνία, δήλωσε.
Την περασμένη εβδομάδα, ο σύμβουλος της Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζον Μπόλτον είπε ότι οι ΗΠΑ δεν θα αντιταχθούν σε αλλαγή συνόρων εάν η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο καταλήξουν σε συμφωνία. Αντίθετα, η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ έχει δηλώσει αντίθετη σε αλλαγή συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια.