Ο πρώτος προφανής συσχετισμός ήταν η σχέση της Σύρου με την αστική λαϊκή μουσική, η οποία επικρατεί ως αναπόσπαστο στοιχείο στην τοπική κουλτούρα από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Παράλληλα, υπάρχει και ο διαρκής σεβασμός και η αναγνώριση στο έργο του μεγάλου Μάρκου Βαμβακάρη, μια προσωπικότητα που έχει καταστήσει τη ρεμπέτικη μουσική και την πρωτεύουσα των Κυκλάδων γνωστές σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτά τα δύο συστατικά λειτούργησαν ουσιαστικά σαν εφαλτήριο για τη δημιουργία του Φεστιβάλ Ρεμπέτικου «Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη» το 2016, το οποίο τείνει να γίνει θεσμός για τον τόπο.
Στην τρίτη της χρονιά η διοργάνωση επιστρέφει στην Ερμούπολη από σήμερα έως και τις 2 Σεπτεμβρίου γεμίζοντας τα σοκάκια και τις γειτονιές της πόλης με κλασικές ρεμπέτικες μελωδίες, πάντα υπό τη σκιά της σχέσης του Βαμβακάρη με την ευρύτερη περιοχή. Πρωταγωνιστές στο πρόγραμμα είναι, όπως αναμένεται, οι συναυλίες λαϊκής μουσικής με αναγνωρίσιμα σχήματα από όλη την Ελλάδα, οι περισσότερες εκ των οποίων προσφέρονται με δωρεάν είσοδο για τους θεατές. Φέτος, το φεστιβάλ επιχειρεί παράλληλα κι ένα άνοιγμα στο εξωτερικό, γι’ αυτό και οι εκδηλώσεις ανοίγουν σήμερα με την εμφάνιση του ιταλικού σχήματος Carmelo Siciliano. Τρεις ερμηνευτές θα παίξουν παραδοσιακά, ρεμπέτικα και τραγούδια της Κάτω Ιταλίας, επιχειρώντας ν’ ανοίξουν στη διοργάνωση έναν νέο μουσικό ορίζοντα. Στο ίδιο πλαίσιο, το μουσικό σχήμα Η Καρδιά του Μάγκα από τη Λευκωσία το Σάββατο, στην παραλία του Φοίνικα, θα ενώσει τις δυνάμεις του με ακρίτες της λαϊκής μουσικής σε μια συμβολική συνεύρεση ενότητας.
ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ. Επίσης σήμερα, στην έπαυλη Τσιροπινά, ο Δημήτρης Μυστακίδης, δεξιοτέχνης και δάσκαλος λαϊκής κιθάρας, καλεί το κοινό να απολαύσει ατμοσφαιρικές διασκευές γνωστών τραγουδιών από όλο το φάσμα της ρεμπέτικης μουσικής σε μια βραδιά με τίτλο «Τα ρεμπέτικα της κιθάρας». Μια διαφορετική προσέγγιση του συγκεκριμένου είδους μουσικής θ’ ακολουθήσει η δεξιοτέχνις στο κανονάκι και ερμηνεύτρια παραδοσιακών τραγουδιών Ιφιγένεια Ιωάννου, η οποία συμπράττει αύριο με τον σολίστ νυκτών οργάνων Δημήτρη Λάππα στο θέατρο Απόλλων. Μετά την εμφάνισή τους στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα και την Ηρώ Σαΐα, σχήμα μαθητών της τοπικής σχολής Εν Χορδαίς και Οργάνοις θα παίξει την Παρασκευή αποσπάσματα από τις συνθέσεις του Σταύρου Ξαρχάκου για την ταινία «Ρεμπέτικο» παράλληλα με μερικά από τα πιο εμβληματικά κομμάτια του Βαμβακάρη.
Το Σάββατο, το μικρόφωνο παίρνει μια ομάδα λαϊκών καλλιτεχνών για να αναβιώσει αυθεντικές ρεμπέτικες μελωδίες από το θρυλικό στέκι της ναυπηγοεπισκευαστικής περιοχής του Πειραιά μέχρι τα αντίστοιχα στέκια της Σύρου. Το ίδιο δρομολόγιο νωρίτερα, την Πέμπτη, με την προσθήκη και της Σμύρνης βέβαια, θα κάνει και ένα επιπλέον τοπικό σχήμα μουσικών που με μπαγλαμά, μπουζούκι και κιθάρα θα αναδείξουν χαρακτηριστικά ρεμπέτικα άσματα. Τέλος, το φεστιβάλ κλείνει την Κυριακή με την εμφάνιση του δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Αντώνη Αινίτη στο πλάι της ερμηνεύτριας λαϊκών και παραδοσιακών τραγουδιών Ανθής Μίχου.
ΚΑΙ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Για εκείνους που θέλουν να μυηθούν στον κόσμο της ρεμπέτικης μουσικής, θα πραγματοποιηθεί και σειρά σεμιναριών από το Δημήτρη Μυστακίδη. Ο ίδιος θα μιλήσει σε μικρούς και μεγάλους για τη λαϊκή κιθάρα, ενώ θα τους δείξει διαφορετικές τεχνικές για τον χειρισμό της. Καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ, στην αίθουσα (πρώην) Πάνθεον της Πλατείας Μιαούλη θα λειτουργεί και η έκθεση λαϊκών μουσικών οργάνων που προσέφεραν σημαντικοί οργανοποιοί από όλη τη χώρα.