«Το πρόβλημα της Αριστεράς είναι ότι ξυπνάει αργά το πρωί»: αυτή είναι η διάγνωση του μεγάλου ιταλού φιλόσοφου Σαλβατόρε Βέκα, σημείου αναφοράς για δεκαετίες της ευρωπαϊκής Αριστεράς, όπως την αποτύπωσε σε συνέντευξή του στην Κοριέρε ντέλα Σέρα. Και δεν εννοεί ότι οι αριστεροί ξενυχτάνε και κοιμούνται μέχρι το μεσημέρι. Αλλά ότι βρίσκονται πάντα πίσω από τις εξελίξεις. Οι ρυθμοί τους θυμίζουν ρωσική πολική αρκούδα. Και το βασικό τους χαρακτηριστικό είναι η δυσπιστία.
Να, όταν ο Βέκα έλεγε το 1977 ότι ο μαρξισμός έχει αρετές αλλά και όρια, οι σύντροφοί του έπεσαν να τον φάνε. Οταν προσπάθησε να ταράξει λίγο τα λιμνάζοντα νερά με το βιβλίο του «Η δίκαιη κοινωνία», τον χαρακτήρισαν ρεφορμιστή και προδότη της εργατικής τάξης. Οταν το 1989 πρότεινε να αλλάξει όνομα το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, του είπαν ότι ήταν νωρίς. Μα τι εννοείτε επιτέλους – τον ρώτησαν κάποτε – με τον όρο «καλύτερη κοινωνία»; Κι εκείνος απάντησε με μια φράση του Ρόμπερτ Ρέντφορντ στον Υποψήφιο: «Είμαστε η ισχυρότερη χώρα του κόσμου, γιατί λοιπόν υπάρχει απαρτχάιντ στα σχολεία μας, γιατί αν κάποιος αρρωστήσει και δεν έχει λεφτά πεθαίνει;».
Αναλαμβάνοντας τη γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, ο Πάνος Σκουρλέτης χρησιμοποίησε τα γνωστά κλισέ («οι μεγάλες παραδόσεις και αξίες της Αριστεράς»), ανακατεμένα με ολίγη αριστερή αργκό («προτάγματα», «κοινωνικές αναφορές», ευτυχώς έλειπε το «διακύβευμα») και κάποια ελαφρώς ακατανόητα new entries («κοινωνική γείωση», «κρουστικός λόγος»). Αυτό που έλειπε ήταν το διά ταύτα. Πώς θα γίνει αυτή η κοινωνία καλύτερη; Πώς θα εκσυγχρονιστούν τα σχολεία; Πώς θα γίνουν πιο ανθρώπινα τα νοσοκομεία;
Ο πρωθυπουργός δεν διακατέχεται από τέτοιες ανησυχίες. Απόδειξη ότι άφησε ως έχουν στον ανασχηματισμό τις ηγεσίες των υπουργείων Παιδείας και Υγείας. Αριστερό γι’αυτόν είναι να «διευρύνει» την κυβέρνηση με τη Ζορμπά και την Ξενογιαννακοπούλου, να απευθύνει προσκλητήρια για προοδευτικά μέτωπα, να κατηγορεί τον Μητσοτάκη ότι ετοιμάζει νέα νεοφιλελεύθερη καταιγίδα. Κι όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει στο αυτοκίνητό του επειδή έφτασε με κόπο στο κέντρο Υγείας και το βρήκε κλειστό, φταίει το παλιό πολιτικό σύστημα, ο καπιταλισμός ή η κακιά ώρα.
Η Αριστερά, λέει ο Βέκα, θα εξαφανιστεί αν δεν προσπαθήσει να εφαρμόσει μια ιδέα που είναι κάτω από τη μύτη της εδώ και εβδομήντα χρόνια: αξιοπρέπεια για όλους και αφαίρεση των εμποδίων για την πλήρη ανάπτυξη του ατόμου. Γιατί, αντίθετα με αυτό που θεωρούν οι ιδεολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ, ο σκοπός της Αριστεράς δεν είναι να διχάζει, αλλά να ενώνει. Δεν είναι η μιζέρια για όλους, αλλά η ευημερία για όλους. Δεν είναι η Δικαιοσύνη στην υπηρεσία των απατεώνων και των τρομοκρατών, αλλά η Δικαιοσύνη στην υπηρεσία των καθημερινών ανθρώπων.
Αλλά μάλλον αυτοί οι ιδεολόγοι ξυπνούν πολύ αργά το πρωί.