Τρεις γυναίκες που η καθεμία με τον δικό της, ιδιαίτερο τρόπο σού προκαλεί ανατριχίλα, είναι τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στο «Favourite», την τελευταία – και ίσως καλύτερη όλων μέχρι σήμερα – ταινία του Γιώργου Λάνθιμου. Τρεις γυναίκες σε βασιλικό φόντο (Αγγλία, αρχές 18ου αιώνα), όταν τα σκήπτρα της εξουσίας είχε η βασίλισσα Αννα (Ολίβια Κόλμαν), χωρίς να ξέρει πού παν τ’ αβγά και τα καλάθια σε ό,τι αφορά την εσωτερική αλλά και εξωτερική πολιτική της χώρας (που βρισκόταν τότε σε εμπόλεμη κατάσταση). Οι άλλες δύο γυναίκες είναι η Σάρα (Ρέιτσελ Βάις), η έμπιστη σύμβουλος και αφοσιωμένη ερωμένη της, και η Αμπιγκέιλ (Εμα Στόουν), η υπερφιλόδοξη νέα υπηρέτρια του παλατιού, της οποίας το στανικό βλέμμα είναι καλά καλυμμένο κάτω από την πλερέζα μιας επίπλαστης αθωότητας.
Οι σχέσεις που καλλιεργούνται ανάμεσα στις γυναίκες που απαρτίζουν αυτό το πραγματικά δηλητηριώδες τρίο πυροδοτούν την ιστορία της ταινίας του Λάνθιμου, η οποία στηρίζεται σε ένα σενάριο «που κυκλοφορούσε στον χώρο πολύ πριν αναμειχθώ εγώ με τη δημιουργία της», όπως δήλωσε ο ίδιος ο σκηνοθέτης μιλώντας χθες στους δημοσιογράφους. Αναμοχλεύοντας ζητήματα που ανέκαθεν τον απασχολούσαν – εξουσία, οικογένεια, σεξουαλικότητα, ανθρώπινα πάθη -, ο Λάνθιμος, που επεξεργάστηκε το σενάριο με την Ντέμπορα Ντέιβις και τον Τόνι ΜακΝαμάρα, έφτιαξε μια υψηλής αισθητικής, χορταστική ταινία, η οποία θα αφήσει άκρως ικανοποιημένους όσους ενδιαφέρονται για ίντριγκες και δολοπλοκίες, γυναικείους ανταγωνισμούς αλλά και γυναικεία ομοφυλοφιλία.
Α ΛΑ ΚΙΟΥΜΠΡΙΚ. Θα μπορούσες να πεις ότι η ταινία «πατά» στη λογική του «Μπάρι Λίντον», της ταινίας εποχής που γύρισε στα μέσα της δεκαετίας του 1970 ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ βασισμένος στο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Θάκερι. Και εκεί παρακολουθούσαμε την πορεία ενός υπερβολικά φιλόδοξου ανθρώπου (Ράιαν Ο’Νιλ), έτοιμου να πατήσει επί πτωμάτων προκειμένου ν’ αναρριχηθεί. Η διαφορά εδώ είναι ότι τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο τον έχουν οι γυναίκες αφήνοντας το αρσενικό στοιχείο κυριολεκτικά στην πλήρη ανυπαρξία! Το είπε εξάλλου και ο ίδιος στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας: «Στην πλειονότητά τους οι κινηματογραφικές ταινίες παρουσιάζουν τις γυναίκες ως ερωτικά αντικείμενα και νοικοκυρές. Εμείς προσπαθήσαμε να τις παρουσιάσουμε όσο σύνθετες και υπέροχες στην πραγματικότητα είναι».
Και πράγματι, αν ήταν να στοιχηματίσω για τις βραβεύσεις, θα επέλεγα την Ολίβια Κόλμαν για το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στη Μόστρα. Η βρετανίδα ηθοποιός (που συμπτωματικά υποδύεται και μια άλλη βασίλισσα της Αγγλίας φέτος, την Ελισάβετ στο τηλεοπτικό «The Crown») πετυχαίνει τη δημιουργία μιας πραγματικά σύνθετης, πολυσχιδούς ηρωίδας. Η βασίλισσα Αννα της είναι ταυτοχρόνως παμπόνηρη και αθώα· ένα εξουθενωμένο σώμα που σου προκαλεί αποστροφή, αλλά και μια ταλαιπωρημένη ψυχή που σε προκαλεί να σκάψεις βαθιά μέσα της.
ΜΟΝΟ ΚΑΛΑ ΛΟΓΙΑ. Αν πάντως ο Γιώργος Λάνθιμος έχει κάτι καταφέρει με το σπαθί του τόσα χρόνια που εργάζεται στο εξωτερικό, όπου θα συνεχίσει να το κάνει, όπως απάντησε σε σχετική ερώτηση των «ΝΕΩΝ», αυτό είναι να μην περνά ποτέ απαρατήρητος γυρίζοντας αυτό που ακριβώς θέλει. Δεν υπήρξε δημοσιογράφος με τον οποίο να μίλησα και να μην είχε κάτι θετικό να πει για την ταινία. «Ο Γιώργος είναι διάνοια» μου είπε ο Ισραηλινός Αμίρ, ενώ κατενθουσιασμένος ο Ολλανδός Αμπ μού είπε ότι είναι η καλύτερη ταινία του. Ενας νεαρός ιταλός κριτικός αναφέρθηκε στα στοιχεία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ που διακρίνουν το σινεμά του Λάνθιμου.