Έντυπη Έκδοση - Γνώμες
Το Hotel Cosmopolis βρίσκεται στο Augsburg στη Βαυαρία. Είναι ένα φιλόδοξο και όμορφο πρόγραμμα το οποίο φέρνει κοντά σε έναν πολυχώρο και ξενοδοχείο πρόσφυγες και καλλιτέχνες που μένουν και δουλεύουν εκεί. Ο Φαρουάντ, ένας Αφγανός με πλατύ χαμόγελο, υποδέχεται τους επισκέπτες και παίζει έναν σκοπό της πατρίδας του στο σκονισμένο πιάνο του Cosmopolis. Η μελωδία και το τραγούδι του έχουν έναν λυγμό. Αλλωστε, παρά τα χαμογέλα των ανθρώπων εκεί δεν θα ακούσεις ευχάριστες ιστορίες, το αντίθετο, όπως η περίπτωση του Τσετσένου, παλιότερου φιλοξενουμένου του χώρου που επέστρεψε αναγκαστικά στην πατρίδα του. Το Cosmopolis ιδρύθηκε πριν από πέντε χρόνια, όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι οι διαχειριστές, σήμερα, με την πίεση που υπάρχει στην κυβέρνηση για το ζήτημα της μετανάστευσης, δύσκολα θα προχωρούσε μια τέτοια πρωτοβουλία. Στο ερώτημα «γιατί φτιάξατε το Cosmopolis» η απάντηση είναι «για να έχουν οι πρόσφυγες το δικαίωμα στον προσωπικό χώρο, εδώ στα δωμάτια δεν υπάρχουν πάνω από δύο άτομα, εκτός αν πρόκειται για οικογένειες».
Στη Μόρια τα πράγματα είναι διαφορετικά, το λιγότερο που έχουν να σκεφτούν οι άνθρωποι που βρίσκονται εκεί, ακόμη και τρία ολόκληρα χρόνια, είναι το δικαίωμα στον προσωπικό χώρο. Υπερπληθυσμός της δομής (οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο που διαμένουν εκεί είναι υπερδιπλάσιοι), κάκιστες υποδομές, σοβαρά προβλήματα υγιεινής, εκμετάλλευση από τα δίκτυα του οργανωμένου εγκλήματος και κυρίως αυτά της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ζητήματα ψυχικής υγείας και ένας ανομοιόμορφος σε ηλικία, χώρα προέλευσης και οικογενειακή κατάσταση πληθυσμός. Οι πιο δραματικές φιγούρες και οι πιο ευάλωτοι ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρώπους είναι τα ανήλικα παιδιά και κυρίως τα ασυνόδευτα. Οι άνθρωποι αυτοί νιώθουν τη ζωή τους να έχει βαλτώσει στη Μόρια και στους άλλους χώρους φιλοξενίας προσφύγων, το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η απογοήτευση και το αίσθημα της απώλειας κάθε ελπίδας, κάτι που έχει εντείνει το τραύμα όσων προέρχονται από ζώνες πολέμου και είδαν τις ζωές τους να αλλάζουν λόγω εμφύλιων συγκρούσεων.
Η πλευρά της ανθρώπινης ασφάλειας και ο σεβασμός στο δικαίωμα κάθε ανθρώπου στα απολύτως βασικά για τη διαβίωσή του θα αρκούσαν για να ζητήσει κανείς να υπάρξει καταλυτική παρέμβαση στη Μόρια ώστε να αλλάξουν ριζικά οι συνθήκες διαβίωσης όσων βρίσκονται εκεί και κυρίως των παιδιών. Ωστόσο, ακόμη και αν κάποιος δεν προσεγγίζει την κατάσταση υπό αυτό το πρίσμα, αλλά με ωμό ρεαλισμό και με τα στενά συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας, ακόμη και αυτός θα ήθελε να υπάρξει παρέμβαση.
Η κατάσταση στη Μόρια είναι εδώ και καιρό πέρα από οριακή. Τα συχνά ξεσπάσματα βίας είναι μόνο η μία πτυχή του προβλήματος. Η απογοήτευση γίνεται εύκολα θυμός και αυτός με τη σειρά του μετατρέπεται σε οργή, η οποία μπορεί να ξεσπάσει έντονα. Αν κοιτάξει κάποιος την ιστορία της ριζοσπαστικοποίησης των προσφύγων, θα διαπιστώσει πως αυτή δεν προήλθε από λόγους θρησκεύματος, αλλά από τις κακές συνθήκες και την αίσθηση του εγκλωβισμού.
Ο Τριαντάφυλλος Καρατράντος είναι διεθνολόγος με ειδικότητα στα θέματα ασφάλειας