Σφίγγει επικίνδυνα ο κλοιός γύρω από την τουρκική οικονομία, καθώς η μεγάλη πτώση της λίρας έναντι του δολαρίου αρχίζει να στραγγαλίζει, όπως όλα δείχνουν, επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Πρώτο θύμα ήταν η μεγάλη εταιρεία τηλεπικοινωνιών Turk Telekom, η οποία γονάτισε από χρέη 4,7 δισ. δολαρίων και πέρασε στα χέρια των τραπεζών για να συνεχίσει να λειτουργεί. Την ίδια στιγμή η κατάσταση παραμένει τεταμένη και οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν εξακολουθεί να κρατά σκληρή στάση κατηγορώντας άλλους για τα προβλήματα της χώρας. Οι αγορές από την πλευρά τους θεωρούν ότι η κεντρική τράπεζα έχει καθυστερήσει να πραγματοποιήσει την αύξηση των επιτοκίων την οποία θα ήθελαν να δουν εδώ και καιρό λόγω του πληθωρισμού που καλπάζει. Ο πρόεδρος της χώρας πάντως προτιμά να ρίχνει το φταίξιμο για τις εξελίξεις σε εξωτερικούς εχθρούς, αφού όπως είπε ξανά χθες, η τουρκική λίρα αποτελεί στόχο ειδικής επιχείρησης που γίνεται ενάντια στο νόμισμα.
ΜΙΚΡΗ ΑΝΑΣΑ. Η λίρα πήρε μια ανάσα χθες, καθώς η Αγκυρα αποφάσισε να μειώσει τη φορολόγηση των καταθέσεων σε εθνικό νόμισμα και να αυξήσει τη φορολόγησή τους σε δολάρια. Μετά την απόφαση αυτή, η λίρα κέρδισε περίπου 1%, με το ένα δολάριο να φτάνει τις 6,5800 λίρες από 6,8994 αρχικά.
Μόνο την προηγούμενη εβδομάδα η λίρα έχασε 9% έναντι του δολαρίου, με τις συνολικές απώλειες από τις αρχές του έτους να ξεπερνούν το 40%. Ενα από τα μεγάλα προβλήματα της Τουρκίας είναι ότι κράτος, επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχουν δανεισμό που συνδέεται με την πορεία του αμερικανικού νομίσματος. Ετσι, κάθε βουτιά της λίρας κάνει πολύ πιο δύσκολη την αποπληρωμή τους.
Η μητρική εταιρεία της Turk Telekom, η Oger Telecom, δεν μπόρεσε να αποπληρώσει δάνεια 4,7 δισ. δολαρίων που πήρε το 2013. Η Oger, η οποία ελέγχεται από την οικογένεια Χαρίρι του Λιβάνου, είχε λάβει δάνεια από 29 τουρκικές και διεθνείς τράπεζες για να αγοράσει την Turk Telekom μέσω της θυγατρικής της στην Τουρκία της OTAS.
Οι τράπεζες δημιούργησαν ειδική εταιρεία – όχημα (SPV) για να ελέγξουν το 55% της Turk Telekom, οι μετοχές της οποίας είχαν μπει ως εχέγγυο για τη χορήγηση των δανείων το 2013. Επειτα από διαπραγματεύσεις αρκετών εβδομάδων που ακολούθησαν την καθυστέρηση πληρωμών δόσεων, οι πιστώτριες τράπεζες που περιλαμβάνουν τις Akbank, Garanti και Isbank ζήτησαν τον έλεγχο των μετοχών αυτών.
Οι αγορές, οι οποίες είναι αμείλικτες, θα ήθελαν να δουν την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να αυξάνει πιο γρήγορα τα επιτόκια ώστε να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός που τρέχει με 15%.