«Το διάβασμα είναι μυσταγωγία. Πόσο χαρούμενος είμαι που μπορώ τώρα να σπουδάσω…». Ο 84χρονος Δημήτρης Μουδατσάκης από την Κρήτη που ξεκινάει σε λίγες ημέρες τις σπουδές του στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Ρέθυμνο, είναι ήδη ένας βαθιά μορφωμένος άνθρωπος. Και με την ταπεινότητα εκείνου που ξέρει, μιλάει για το διάβασμα με την πιο ειλικρινή αγάπη.
Αρκεί όμως μόνο η μόρφωση; Ο Δημήτρης Μουδατσάκης μιλώντας στα «ΝΕΑ» προβληματίζεται πριν απαντήσει. Ειδικά όταν η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από τους πολιτικούς. «Αυτοί οι άνθρωποι, οι περισσότεροι, έχουν πανεπιστημιακή μόρφωση, είναι πολίτες μορφωμένοι, και όμως έκαναν τόσα λάθη. Τρομερά λάθη. Εμείς που είμαστε καθημερινά στην παραγωγή το βλέπαμε. Εγώ ήξερα ότι δεν μπορούσα να πάρω δάνεια που δεν θα μπορούσα μετά να επιστρέψω». Και συμπληρώνει: «Δεν πιστεύω όμως ότι ο στόχος κανενός ήταν να κλέψει λεφτά. Αλλά οι πολιτικοί μας θα πρέπει να σκέφτονται πιο πολύ το όνομα που θα αφήσουν πίσω τους και το έργο τους».
Στην ερώτηση «ποιο νομίζετε ότι είναι το μεγαλύτερο ελάττωμά μας;», ο Δημήτρης Μουδατσάκης απαντάει ακαριαία: «Εμείς στο Ηράκλειο αγαπάμε τον τόπο μας. Η ζωή είναι προσφορά. Πρέπει να αγαπήσουμε ως λαός τον τόπο μας περισσότερο. Πρέπει να σκεφτούμε πέρα από τα δικά μας, να σκεφτούμε τι προσφέρουμε στον άλλο. Ο τόπος μας θέλει προσφορά. Κάποια πράγματα ίσως τα πήραμε στραβά και θέλαμε μόνο να διασκεδάζουμε. Αλλά τώρα πρέπει να σκεφτούμε την προσφορά».
Ο 84χρονος τυπογράφος και βιβλιοδέτης πέρασε όλη του τη ζωή γύρω από τα βιβλία. Τα βιβλία έζησαν την οικογένειά του, τα βιβλία γέμιζαν την καθημερινότητά του, τα βιβλία του έδωσαν τη δυνατότητα να σπουδάσει τα τρία παιδιά του. Και όταν τελικά συνταξιοδοτήθηκε και κανείς πλέον δεν τον χρειαζόταν, αποφάσισε να κάνει ό,τι πάντα ονειρευόταν: να σπουδάσει.
Γράφτηκε στο Εσπερινό Γενικό Λύκειο της περιοχής του. Πήρε τα απολυτήρια Γυμνασίου και Λυκείου, φέτος έδωσε Πανελλαδικές Εξετάσεις και πέρασε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στο ίδιο τμήμα, δε, με την εγγονή του, με την οποία και θα είναι συμφοιτητής!
Τη Δευτέρα, μάλιστα, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Οδυσσέας Ζώρας θα τον ξεναγήσει στα αμφιθέατρα του ιδρύματος. «Τον καλωσορίζουμε και τον συγχαίρουμε» λέει ο πρύτανης του ιδρύματος μιλώντας στα «ΝΕΑ». «Σεβόμαστε την ηλικία του και πιστεύω ότι αυτή θα είναι μια αμφίδρομη διδασκαλία: εμείς θα τον διδάξουμε Ιστορία και Αρχαιολογία και εκείνος θα μας διδάξει από την εμπειρία του στη ζωή».
«Η οικογένειά μου ήταν γεωργική. Ηρθα από το χωριό Σκοτεινό το 1945 και πήγα τότε στο δημοτικό σχολείο» λέει ο Δημήτρης Μουδατσάκης. «Εμεινα με τον θείο μου. Δούλευα όμως και στο βιβλιοδετείο τότε, άρχισα να δουλεύω στα 10 και δεν μπορούσα να συνεχίσω το σχολείο. Με κόπο με άφησαν να τελειώσω και το Δημοτικό. Οταν μεγάλωσα, πήγα στον Στρατό, γύρισα πίσω και έμαθα καλύτερα τη δουλειά του βιβλιοδέτη, οπότε αργότερα έκανα τη δική μου μικρή επιχείρηση. Μετεξελίχθηκε με τα χρόνια σε τυπογραφείο. Αγαπάω την τυπογραφία γιατί υπηρετεί τα γράμματα. Τα γράμματα είναι προσφορά. Η μόρφωση είναι επένδυση, η επένδυσή μας, και είναι παράδειγμα προς μίμηση. Το όνειρό μου πάντα ήταν να μάθω γράμματα».
Ησαστε λοιπόν τελικά όλη μέρα μέσα στα βιβλία…
Ναι. Ημουν τυχερός. Για σκεφτείτε πώς θα ήταν ο κόσμος χωρίς την τυπογραφία. Πώς θα μεταδιδόταν αλλιώς τόσο γρήγορα η γνώση; Το όνειρό μου όμως ήταν να μάθω γράμματα, αλλά δεν μπορούσα γιατί εργαζόμουν όλη μέρα. Δουλεύαμε από το πρωί ώς το βράδυ. Και βοηθούσα στο σπίτι. Πώς θα ζούσαμε; Δεν είχαμε άλλη βοήθεια. Διάβαζα όμως πολύ. Οταν μπορούσα. Οταν έκανα τη δική μου επιχείρηση, έπρεπε να ανανεώνω συνέχεια τα στοιχεία, τα μηχανήματα, να αγοράζω μικροεργαλεία. Μετά παντρεύτηκα και έκανα τα παιδιά μου. Η οικογένειά μου είχε νέες ανάγκες και πάλι έπρεπε να δουλεύω μέρα και νύχτα. Ζήλευα όμως εκείνους που μπορούσαν να σπουδάσουν. Εβλεπα την αδυναμία μου από τις γνώσεις που δεν είχα και στη δουλειά μου.
Τα παιδιά σας όμως τα σπουδάσατε.
Φυσικά. Και είμαι περήφανος. Ολες μου οι προσπάθειες στη ζωή ήταν για να μορφωθούν τα παιδιά μου. Ο ένας μου γιος είναι γιατρός στον Αγιο Νικόλαο και τον αγαπούν όλοι πολύ γιατί κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για τους ασθενείς του, δεν παίρνει φακελάκια! Τα δύο άλλα μου παιδιά, ο άλλος μου γιος και η κόρη μου, είναι φιλόλογοι. Πιο πολύ απ’ όλα στη ζωή με ενδιέφερε να μορφωθούν τα παιδιά μου. Αλλοι έκαναν εξοχικά και ξενοδοχεία στην ηλικία μου, εγώ μόνο για τα παιδιά μου προσπαθούσα. Οταν όμως μορφώθηκαν και έφτιαξαν τη ζωή τους και δεν με χρειαζόταν κανείς πια, σκέφτηκα ότι ήρθε τώρα και η σειρά μου.
Στο Εσπερινό Γενικό Λύκειο βρήκα τους πιο καλούς εκπαιδευτικούς και θα τους ευχαριστώ για πάντα. Η αγάπη αυτών των ανθρώπων για να μεταδώσουν τη γνώση σε όσους την είχαν ανάγκη ήταν φοβερή. Δεν έκανα λοιπόν ούτε μία απουσία. Παρότι άλλαζα κάθε μέρα τέσσερα λεωφορεία για να πάω στο σχολείο. Ελεγα, θα διαβάσω για να αποδώσω. Τόσο πολύ διάβαζα και τότε, και για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, που με έπιαναν φοβεροί πονοκέφαλοι, οι οποίοι ακόμη δεν μου έχουν περάσει. Ομως τα κατάφερα και πέρασα πρώτος στο τμήμα μου!
Πώς ήταν η εμπειρία των Πανελλαδικών Εξετάσεων;
Πολύ ωραία. Τη χάρηκα πολύ. Πόσο μου άρεσε! Κάθονταν δίπλα μου 18χρονα παιδιά που μου φέρονταν με τόση αγάπη και εγώ τους έλεγα «να βάλετε τα δυνατά σας». Τα παιδιά πρέπει να μη σε αισθάνονται πάνω τους, να μη σε φοβούνται, να τα αφήνεις ελεύθερα.