Σε ζώνες τμημάτων υψηλής και χαμηλής ζήτησης αναμένεται να χωρίσει το υπουργείο Παιδείας τα τμήματα Ανώτατης Εκπαίδευσης της χώρας, σύμφωνα με το νέο εξεταστικό σύστημα που μελετάται αυτή την περίοδο και σύντομα αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα. Μάλιστα φαίνεται ότι οι συζητήσεις για το θέμα καταλήγουν τελικά για πρώτη φορά σε μια βιώσιμη πρόταση, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί αμέσως χωρίς μεγάλες αλλαγές στη σχολική και την εξεταστική πραγματικότητα.
Τελευταίες πληροφορίες από το κτίριο του Αμαρουσίου αναφέρουν ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχει δεχτεί εισηγήσεις που δίνουν λύση στον προβληματισμό που υπήρχε για τον αριθμό των υποψηφίων που θα μπορούσαν να εισάγονται ετησίως στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ της χώρας, μόνο με τον βαθμό του Απολυτηρίου τους. Ετσι, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας εξετάζει σοβαρά τις εισηγήσεις που θέλουν με το νέο εξεταστικό σύστημα, οι υποψήφιοι για την Ανώτατη Εκπαίδευση της χώρας:
Προτεραιότητες από νωρίς: Οι υποψήφιοι να δηλώνουν από τη Β’ Λυκείου τις «πρώτες προτιμήσεις» τους (τα τμήματα δηλαδή που τους ενδιαφέρουν κατά προτεραιότητα) έτσι ώστε το υπουργείο Παιδείας να έχει από νωρίς στα χέρια του τον «χάρτη» με τις πιο δημοφιλείς σχολές, αλλά και τις τάσεις που διαμορφώνονται ανά χρονιά. Σήμερα οι υποψήφιοι δηλώνουν τις «πρώτες προτιμήσεις» τους στη Γ’ τάξη του Λυκείου, αφού μάλιστα έχουν ολοκληρώσει τις εξετάσεις τους και έχουν πάρει και τις βαθμολογίες τους. Ετσι συχνά επιλέγουν εκείνα τα τμήματα στα οποία έχουν τελικά επιτύχει και όχι τόσο εκείνα που ήθελαν πραγματικά να σπουδάσουν.
Τμήματα δύο κατηγοριών: Τα τμήματα των ΑΕΙ έτσι θα χωρίζονται σε τμήματα Α και Β με τα πρώτα να είναι εκείνα που έχουν τις περισσότερες προτιμήσεις των υποψηφίων και τα δεύτερα τα τμήματα χαμηλής ζήτησης. Στην πρώτη κατηγορία τμημάτων φυσικά οι Πανελλαδικές Εξετάσεις θα διατηρηθούν ως έχουν σήμερα, με τέσσερα εξεταστέα μαθήματα ανά επιστημονική κατεύθυνση και με τη συμμετοχή του βαθμού του Απολυτηρίου κατά 10% στον τελικό βαθμό των υποψηφίων. Βέβαια, εξετάζεται ακόμη αν θα παραμείνει και στο νέο σύστημα το πέμπτο μάθημα που ισχύει σήμερα και «ξεκλειδώνει» ένα δεύτερο επιστημονικό πεδίο για όποιον υποψήφιο το επιθυμεί.
Στα τμήματα της κατηγορίας Β και ειδικά εκείνα που είναι πολύ χαμηλής ζήτησης, η εισαγωγή στα προγράμματάτους θα γίνεται με το Απολυτήριο των υποψηφίων. Εάν ωστόσο δεν συμπληρωθούν οι θέσεις σε κάποια τμήματα από τις «πρώτες προτιμήσεις» των νέων, θα γίνεται δεύτερη επιλογή μεταξύ εκείνων που έδωσαν τελικά και Πανελλαδικές Εξετάσεις, αλλά είχαν συμπληρώσει τα τμήματα χαμηλά στη λίστα των προτιμήσεών τους.
Κατάργηση των Λατινικών: Τα Λατινικά και η εξέτασή τους παραμένουν ένα μεγάλο θέμα για το υπουργείο Παιδείας, η ηγεσία του οποίου επιθυμεί την κατάργησή τους από τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Συζητείται η αντικατάσταση του μαθήματος από ένα μάθημα Φιλοσοφίας ή Κοινωνικών Επιστημών. Για τα μαθήματα αυτά όμως μέχρι σήμερα δεν έχει ακόμη γραφτεί ένα επαρκές επιστημονικό σύγγραμμα, οπότε την πρώτη χρονιά εφαρμογής του νέου συστήματος φαίνεται ότι τα Λατινικά θα παραμείνουν, με σκοπό όμως μελλοντικά να καταργηθούν.
Ενδοσχολικές περιφερειακές εξετάσεις: Οι εξετάσεις για το αναβαθμισμένο απολυτήριο των σχολείων της χώρας, με το οποίο και προβλέπεται να μπαίνουν οι υποψήφιοι μελλοντικά σε τμήματα χαμηλής ζήτησης και χωρίς άλλες εξετάσεις, θα γίνονται ανά νομό ή περιφέρεια και θα προηγούνται των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Θα είναι ενδοσχολικού τύπου εξετάσεις σε τέσσερα βασικά μαθήματα, οι οποίες θα διοργανώνονται όπως προαναφέρθηκε ανά περιοχή της χώρας. Ηδη από εφέτος στις απολυτήριες εξετάσεις της Γ’ τάξης του Λυκείου οι μαθητές εξετάστηκαν στα μαθήματα: Νέα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία (όπου συνεξετάζονταν σε τρίωρη εξέταση ως κλάδοι μαθήματος), Μαθηματικά, Ιστορία, Βιολογία. Στα συγκεκριμένα μαθήματα προβλέπεται υποχρεωτικό ωριαίο διαγώνισμα μόνο στο πρώτο τετράμηνο.
Αναμόρφωση της Γ’ Λυκείου: Οπως έχει ήδη γραφτεί, την επόμενη σχολική χρονιά η Γ’ τάξη του Λυκείου (κάτι που αφορά τους μαθητές που θα ξεκινήσουν εφέτος τη Β’ τάξη της βαθμίδας) θα αναμορφωθεί  πλήρως και θα μετατραπεί σε προπαρασκευαστικό έτος για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Αυτό βέβαια αφορά κυρίως όσους θέλουν να δώσουν Πανελλαδικές Εξετάσεις για τα Ανώτατης Εκπαίδευσης Ιδρύματα της χώρας και τις σχολές μέτριας και υψηλής ζήτησης.
Αλλαγές από την επόμενη σχολική χρονιά
Να σημειωθεί ότι οι αλλαγές που μελετώνται, όπως έχει δηλώσει συχνά ο υπουργός Παιδείας, θα αφορούν τη σχολική χρονιά 2019 – 2020, δηλαδή την επόμενη σχολική χρονιά από αυτή που ξεκινάει σε μερικές ημέρες. Ετσι, η πρόταση που συζητείται τώρα δεν φαίνεται να επιβαρύνει την κατάσταση στα Λύκεια της χώρας την επόμενη σχολική χρονιά, καθώς οι Πανελλαδικές Εξετάσεις που θα ακολουθούν τις απολυτήριες παραμένουν στη διαδικασία τους ακριβώς όπως είναι σήμερα, με τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα ανά επιστημονικό πεδίο, στο πρότυπο των παλαιών Δεσμών. Παραμένουν έτσι τα τέσσερα επιστημονικά πεδία στα οποία εξετάστηκαν εφέτος οι υποψήφιοι για τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ της χώρας (Ανθρωπιστικών Επιστημών, Θετικών Επιστημών, Επιστημών Υγείας και Επιστημών Πληροφορικής και Οικονομικών) και τα τέσσερα βασικά μαθήματα που εξετάστηκαν ανά Πεδίο.

Να σημειώσουμε εδώ ότι στη χώρα μας έχουν γίνει δύο φορές εθνικοί διάλογοι με τη συμμετοχή κομμάτων, εκπαιδευτικών, ομοσπονδιών και κοινωνικών φορέων, με πορίσματα στα οποία περιλαμβάνονταν αναλυτικές προτάσεις για το εξεταστικό σύστημα. Καμία ωστόσο ποτέ δεν εφαρμόσθηκε…