Περισσότερο μαστίγιο παρά καρότο θα κρατούν οι επικεφαλής των θεσμών την επόμενη εβδομάδα, όταν και έρχονται στην Αθήνα για την πρώτη μεταπρογραμματική επίσκεψη με στόχο να συντάξουν την πρώτη έκθεση αξιολόγησης υπό καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Στο στόχαστρό τους θα βρεθούν οι διαθέσεις της κυβέρνησης για παροχές, συμπεριλαμβανομένης της μη τήρησης του μέτρου της μείωσης των συντάξεων. Για τις συντάξεις, ειδικότερα, οι θεσμοί επιφυλάσσουν, ερχόμενοι στις 10 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα, τριπλό τεστ.

Συγκεκριμένα, οι θεσμοί θα αναζητήσουν απαντήσεις σε τρία κρίσιμα ερωτήματα, όπως τόνισε χθες αξιωματούχος της Επιτροπής. Πρώτον, κατά πόσο ο προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς δίνει το δημοσιονομικό περιθώριο για μη τήρηση του συγκεκριμένου «προνομοθετημένου μέτρου», όπως το χαρακτήρισε επανειλημμένως. Δεύτερον, η αποστολή θα ελέγξει την εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών στο ασφαλιστικό σύστημα, που είχαν συμφωνηθεί την περίοδο 2015-2016 επί μνημονίων και τρίτον, θα εξεταστεί ο διανεμητικός χαρακτήρας του μέτρου, αν αγγίζει μεγάλο μέρος των πολιτών σε σύγκριση με άλλα πιθανά κοινωνικά μέτρα. Στο πλαίσιο αυτό ο ευρωπαίος αξιωματούχος σημείωσε ότι «ξέρουμε ότι πολλές ελληνικές οικογένειες ζουν από τις συντάξεις», αλλά επιφυλάχθηκε να τονίσει ότι η διαπίστωση δεν βασίζεται σε σαφώς τεκμηριωμένα στοιχεία.

 

ΑΠΟ ΕΛΕΓΧΟ. Οι θεσμοί αναμένουν να ακούσουν τις προτάσεις των ελληνικών αρχών, αλλά τονίζουν ότι οποιαδήποτε αξιολόγηση θα περάσει από λεπτομερή έλεγχο. «Ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες» διευκρίνισε ο αξιωματούχος της Κομισιόν, παρότι η Επιτροπή έχει ανοίξει μέσω του επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί «παράθυρο» για τη μη τήρηση των περικοπών στις συντάξεις.

Οπως επεξήγησε ο κοινοτικός αξιωματούχος, το Eurogroup θέλει να έχει «πλήρη δημοσιονομική εικόνα» πριν από τη λήψη αποφάσεων, τονίζοντας ότι οι όποιες τελικές αποφάσεις εναπόκεινται στους υπουργούς της ευρωομάδας. Πάντως, εμμένοντας στη γραμμή της Κομισιόν για «ευελιξία» στο ζήτημα των συντάξεων σημείωσε ότι οι τελευταίες συζητήσεις έγιναν το 2017 υπό διαφορετικές δημοσιονομικές συνθήκες.

Παράλληλα, όμως, τόνισε ότι το Eurogroup θέλει να δει την Ελλάδα να τηρεί τις δεσμεύσεις της και να εμφανίζει πλεόνασμα 3,5%. Μάλιστα, ο αξιωματούχος της Κομισιόν προειδοποίησε την κυβέρνηση ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τους θεσμούς, μια αρνητική έκθεσή τους μπορεί να προκαλέσει αρνητική αντίδραση στις αγορές, οι οποίες είναι «εύθραυστες» εξαιτίας ορισμένων συγκυριών. Μπορεί χάρη στο γενναιόδωρο μαξιλάρι ρευστότητας των 24 δισ. ευρώ η Ελλάδα να μη χρειάζεται να «τρέξει» στις αγορές, σημείωσε ο αξιωματούχος, αλλά κάθε αρνητικό σήμα θα έχει επιπτώσεις για τα ελληνικά σπρεντ.

 

ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΣΗ. Παράλληλα, τόνισε ότι μια θετική αξιολόγηση θα ανοίξει τον δρόμο για να προχωρήσει το Eurogroup σε εκταμίευση των χρημάτων των ANFAs και των SMPs ύψους 1,2 δισ. Είναι σημαντικό, τόνισε ο ευρωπαίος αξιωματούχος, η Ελλάδα να συνεχίσει να συνεργάζεται εποικοδομητικά. Στο πλαίσιο αυτό οι θεσμοί θα ελέγξουν τις δεσμεύσεις που η χώρα έχει αναλάβει ως μέρος της συμφωνίας της 20ής Ιουνίου για το χρέος. Μάλιστα, ανέφερε ότι στο στόχαστρό τους θα βρεθούν οι εξελίξεις στις ιδιωτικοποιήσεις, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι αλλαγές στο δικαστικό σύστημα και οι προσλήψεις στην ανεξάρτητη αρχή δημοσίων εσόδων. Οι θεσμοί θα ζητήσουν επίσης από τις ελληνικές αρχές επικαιροποίηση της στρατηγικής για την ανάπτυξη.

Στο στόχαστρο των θεσμών θα βρεθεί ακόμη το μέγεθος του δημοσιονομικού περιθωρίου του προϋπολογισμού για το 2019, το οποίο επιδιώκει να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση για παροχές και κοινωνικές πολιτικές. Αφού εκτιμηθεί, τότε οι θεσμοί θα ακούσουν τις προτάσεις της κυβέρνησης. Μάλιστα, ο ευρωπαίος αξιωματούχος έδωσε μια γεύση σχετικά με την κατεύθυνση που θα ήθελαν οι θεσμοί να δουν τις κυβερνητικές παρεμβάσεις να κινούνται με αρωγό το δημοσιονομικό περιθώριο. Ανέφερε ως παραδείγματα το ενδεχόμενο μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, τη μείωση της φορολόγησης σε εταιρείες, ενώ σημείωσε ότι «κάτι μπορεί να γίνει και με τον ΕΝΦΙΑ».

Πάντως, ο ευρωπαίος αξιωματούχος εκτίμησε ότι το δημοσιονομικό περιθώριο του 2019 είναι της τάξεως των 600 εκατ. ευρώ, ποσό που απέχει από τις παροχές ύψους 700-800 ευρώ, που προγραμματίζει η κυβέρνηση, αλλά διευκρίνισε ότι οι θεσμοί θα αναθεωρήσουν τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις τους με στόχο να οριστικοποιηθούν τον Νοέμβριο.

 

Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ. Κατά την επίσκεψή τους, η οποία θα διαρκέσει τέσσερις μέρες, οι θεσμοί θα επιχειρήσουν επί της ουσίας να προσδιορίσουν ποιο θα είναι το προσχέδιο του προϋπολογισμού για την επόμενη χρονιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ευρωπαίος αξιωματούχος επανέλαβε αρκετές φορές ότι οι θεσμοί επιδιώκουν να βοηθήσουν την κυβέρνηση μέσω των προκαταρκτικών συζητήσεων στην κατάρτιση του προσχεδίου, το οποίο θα ελεγχθεί από την Κομισιόν μετά την κατάθεσή του στις 15 Οκτωβρίου. Οι θεσμοί, όπως διαφάνηκε από τα λεγόμενα του ευρωπαίου αξιωματούχου, επιδιώκουν να υπάρξει κοινή γραμμή με την ελληνική κυβέρνηση επί του προσχεδίου. Διευκρίνισε, μάλιστα, ότι θα υπάρχει συνεχής διάλογος επί του θέματος και μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψής τους.

Η πρώτη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα θα δημοσιοποιηθεί τον Νοέμβριο, προκειμένου να συμπέσει με τη δημοσιοποίηση της αξιολόγησης της Επιτροπής για τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ευρωζώνης. Η δεύτερη αξιολόγηση θα δημοσιοποιηθεί στα τέλη Φεβρουαρίου, όταν η Κομισιόν θα εκδώσει τις ανά κράτος εκθέσεις για τις μακροοικονομικές ανισορροπίες, και η τρίτη στα τέλη Μαΐου, όταν η Επιτροπή θα δώσει στη δημοσιότητα τις συστάσεις της για τα κράτη-μέλη, ώστε να ευθυγραμμιστούν οι έλεγχοι της «ενισχυμένης εποπτείας» και αυτών του ευρωπαϊκού εξαμήνου.