Ολοι είναι δυσαρεστημένοι από τις προτάσεις του υπουργού Παιδείας: οι φιλόλογοι για την κατάργηση των λατινικών από τις εξετάσεις, οι μαθηματικοί επειδή οι μέλλοντες γιατροί θα διδάσκονται άλλα μαθηματικά από τους μέλλοντες μηχανικούς, οι θεολόγοι επειδή μειώθηκαν οι ώρες διδασκαλίας των θρησκευτικών, τα μέλη προηγούμενων επιτροπών επειδή δεν εκτιμήθηκε αρκετά η προσφορά τους και η προσωπικότητά τους, τα κόμματα επειδή πρέπει να κάνουν αντιπολίτευση με τους συριζαϊκούς όρους «ή εμείς ή αυτοί», αρκετοί αρθρογράφοι επειδή «υπονομεύεται το αδιάβλητο» και επειδή ο συνυπολογισμός του απολυτηρίου λυκείου θα κάνει κάποιους μαθητές ευνοιοκρατικώς αριστούχους. Και έτσι, είμαστε έτοιμοι μαζί με τις πάνες που θέλουν άλλαγμα, να πετάξουμε και το μωρό.
Το «μωρό» είναι η, για πρώτη φορά, αποδοχή ότι το απολυτήριο λυκείου δίνει δικαίωμα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Με αυτό αξιολογείται οριστικά αν κάποιος νέος μπορεί να προχωρήσει. Δεν είναι υποχρεωμένος να υποστεί διαγωνισμό που δεν αξιολογεί γνώσεις αλλά απλώς κατανέμει υποψήφιους σε περιζήτητες θέσεις. Δεν εξασφαλίζει θέσεις για όλους όμως, αυτό πρέπει στην πορεία να αλλάξει. Θα γεμίσουν κόσμο άχρηστα ΤΕΙ; Μα τα ΤΕΙ αυτά είναι άχρηστα επειδή γράφονταν μεν κάποιοι λόγω του άθλιου συστήματος των εισαγωγικών εξετάσεων, δεν πήγαινε όμως κανείς να σπουδάσει. Αν πάνε να σπουδάσουν εκεί κάποιοι που δεν μπορούσαν να υποστούν τη δοκιμασία των «Πανελληνίων», είναι κακό; Αν ούτε με ελεύθερη πρόσβαση εμφανιστούν ενδιαφερόμενοι, προφανώς είναι άχρηστα τέτοια ΤΕΙ.
Οι εξετάσεις για το απολυτήριο λυκείου σε επίπεδο νομού ή πόλης είναι αντίστοιχες με τις γραπτές «εξετάσεις pre-bac» (pre-baccalaureate) στη διεθνή ορολογία. Η εξασφάλιση της μη διαρροής θεμάτων είναι τεχνικό ζήτημα, εύκολα αντιμετωπίζεται. Θα ευνοούν οι καθηγητές τους μαθητές τους λόγω του 10% που συμμετέχει ο βαθμός απολυτηρίου στην τελική βαθμολογία; Μα τον βαθμό τον διαμορφώνουν κατά 40% οι εξετάσεις pre-bac και κατά 60% οι βαθμοί του καθηγητή στην τάξη, δηλαδή κατά 6% επηρεάζει τελικά το να γίνουν ευνοιοκρατικά 19άρια κάποια 16άρια, ας πούμε. Στο «άριστα 20.000» σημαίνει 180 μονάδες. Είναι πολύ; Δεν νομίζω, αλλά ας γίνει 4% ή 5% – μου φαίνεται όμως αδιανόητο να μηδενιστεί η προσωπική αξιολόγηση του καθηγητή για τον μαθητή του.
Το νομοσχέδιο οπωσδήποτε βελτιώνει την υπάρχουσα απαράδεκτη κατάσταση – ας γίνουν προτάσεις να καλυτερέψει. Φυσικά, σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες υπάρχουν τεράστια προβλήματα αλλά αυτή είναι άλλη συζήτηση, πολλές άλλες συζητήσεις μάλλον.