Είναι φορές που μια απλή κίνηση του σώματος έχει μεγαλύτερη επίδραση από την εκφώνηση του πιο ευφάνταστου λόγου. Μια τέτοια κίνηση ήταν και αυτή του Κόλιν Κέπερνικ. Μια σιωπηρή διαμαρτυρία που έκρυβε την πιο δυνατή φωνή. Τόσο δυνατή που ξύπνησε από τη νιρβάνα ολόκληρη την Αμερική. Ο Κόλιν Κέπερνικ, ένας από τους καλύτερους quarterback του αμερικανικού ποδοσφαίρου, έδωσε φωνή στους μαύρους ενώπιον της αστερόεσσας. Ηταν Αύγουστος του 2016 και η τότε ομάδα του Φιλαδέλφεια 49ers έδινε αγώνα προετοιμασίας με την Green Bay.
Τη στιγμή της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου, ο Κέπερνικ αρνήθηκε να σταθεί όρθιος με το χέρι στην καρδιά. Ενα ηλεκτροσόκ για τους συντηρητικούς της αμερικανικής κοινωνίας. «Δεν πρόκειται να σηκωθώ για να δείξω υπερηφάνεια για τη σημαία μιας χώρας που καταπιέζει τους μαύρους ανθρώπους. Για μένα αυτό είναι μεγαλύτερο από το ποδόσφαιρο και θα ήταν εγωιστικό από την πλευρά μου να κοιτάξω προς την άλλη πλευρά». Ο Κέπερνικ ίσως να μην αντιλαμβανόταν τότε το μέγεθος του τιμήματος που θα καλούνταν να πληρώσει επειδή δεν κοίταξε στην άλλη πλευρά.
Ουσιαστικά τοποθέτησε στον βωμό την ίδια την καριέρα του για να δώσει φωνή στους μαύρους και τους σκουρόχρωμους της Αμερικής. Οι φανέλες του Κέπερνικ παραδόθηκαν στην πυρά. Αλλοι αναρωτιούνταν γιατί μισεί τόσο τους βετεράνους και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και οι περισσότεροι ρωτούσαν γιατί δεν παρέμεινε πιστός σ’ αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα, το αμερικανικό ποδόσφαιρο.
Ο γονυπετής ενώπιον της αστερόεσσας αθλητής αποκάλυψε τον κρυμμένο αμερικανικό ρατσισμό. Μέσα στον κουρνιαχτό που πύκνωνε από αγώνα σε αγώνα από τους μιμητές του Κέπερνικ, η Αμερική έβγαζε τη μάσκα της. Ανθρωποι που ποτέ δεν σκέφτηκαν πως ήταν ρατσιστές υποστήριζαν μέσα από τη στάση τους την ανωτερότητα των λευκών.
Ενας ρατσισμός κρυμμένος στις λεπτομέρειες. Αν και το 68% των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών είναι μαύροι, μόλις το 16% των προπονητών είναι επίσης μαύροι, ενώ ποσοστό 0% των ιδιοκτητών είναι μαύροι.
Τον Αύγουστο του 2016 ο Κέπερνικ άλλαξε το πρόσωπο του αμερικανικού φούτμπολ. Το αίτημά του να ξεκινήσει η συζήτηση για τις φυλετικές διακρίσεις, για την αστυνομική βία εις βάρος των μαύρων παρέσυρε κι άλλους αθλητές σπάζοντας τη νόρμα που ήθελε τους ποδοσφαιριστές μόνο να φαίνονται και όχι να ακούγονται.
Ο Κέπερνικ αντιμετωπίζεται ως ένας σύγχρονος Μοχάμεντ Αλι, ένας Τζέσε Οουενς, που πάει κόντρα στο κατεστημένο πληρώνοντας με την ίδια την καριέρα του.
Το γυαλιστερό περιτύλιγμα των 8 δισ. δολαρίων που αποφέρει το NFL στις 32 ομάδες του πρωταθλήματος δεν ανέχεται το τσαλάκωμα. Η 49ers δεν ανανέωσε το συμβόλαιό του και το υπόλοιπο NFL του έκλεισε την πόρτα.
Δύο χρόνια μετά, ένας από τους καλύτερους quarterback του αμερικανικού ποδοσφαίρου στην ηλικία των 30 ετών παραμένει άνεργος. Συνωμοσία; Αυτό πιστεύει ο Κέπερνικ και προσέφυγε στη Δικαιοσύνη που πρόσφατα αποφάνθηκε πως συντρέχουν λόγοι ώστε η υπόθεση να οδηγηθεί στο ακροατήριο. Ο εφιάλτης του NFL, της λευκής Αμερικής και του Ντόναλντ Τραμπ. Του αμερικανού προέδρου που βρήκε πρόσφορο έδαφος για την ανάδειξη της ακροδεξιάς ατζέντας του. «Δεν θα λατρεύατε να δείτε έναν απ’ αυτούς τους ιδιοκτήτες του NFL, όταν κάποιος δείχνει ασέβεια στη σημαία μας, να λέει “βγάλτε έξω τον πουτ… γιο τώρα αμέσως. Εξω! Απολύεται, απολύεται”».
Ο Κέπερνικ εξελίχθηκε σε σύμβολο διχασμού. Τα αποδυτήρια τράβηξαν φυλετικές γραμμές, οι χορηγοί απείλησαν να αποσυρθούν και οι ιδιοκτήτες εξαπέλυσαν αλληλοκατηγορίες.
Η Nike, χορηγός του ταραχοποιού αθλητή από το 2011, πέρασε τη νοητή γραμμή της ουδετερότητας χρησιμοποιώντας τον Κέπερνικ στην τελευταία της καμπάνια, στην επέτειο των 30 χρόνων από το εμπνευσμένο σλόγκαν «Just do it».
«Πιστέψτε σε κάτι. Ακόμα κι αν σημαίνει ότι θυσιάζουμε τα πάντα» είναι το μήνυμα του αμφιλεγόμενου αθλητή στη διαφήμιση της Nike που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων.
Η αμερικανική εταιρεία, μοναδική χορηγός των στολών των ομάδων του NFL, δεν μπήκε για πρώτη φορά σε ναρκοπέδιο. Το επιχείρησε ξανά με τον Λανς Αρμστρονγκ, όταν βρέθηκε ντοπαρισμένος. Το επανέλαβε με τη Μαρία Σαράποβα, όταν επίσης βρέθηκε ντοπαρισμένη. Το έκανε με τον Τάιγκερ Γουντς εν μέσω του σεξουαλικού σκανδάλου που έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο.
Η περίπτωση Κέπερνικ, ωστόσο, περιέχει μεγάλη δόση πολιτικής. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση του NBC και της «Wall Street Journal» το 54% των Αμερικανών δεν θέλει να βλέπει αθλητές να γονατίζουν κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου.
Η πτώση της μετοχής της Nike σχεδόν κατά 3% την πρώτη ημέρα που βγήκε στον αέρα η διαφήμιση με τον Κέπερνικ ήταν απότοκος των έντονων αντιδράσεων στα social media.
«Πιστεύω πως είναι ένα τρομερό μήνυμα» σχολίασε ο Τραμπ την κίνηση της Nike. Ο Τζον Μπρέναν, διευθυντής της CIA την περίοδο 2013-2017, εξέφρασε την υποστήριξή του στον αθλητή γράφοντας στα social media: «Ο Κόλιν Κέπερνικ επέστησε τη συλλογική μας προσοχή στο πρόβλημα της συνεχιζόμενης φυλετικής αδικίας στην Αμερική. Ο,τι έκανε δεν το έκανε δείχνοντας ασέβεια στη σημαία μας, αλλά για να δώσει νόημα στα λόγια τού προοιμίου τού Συντάγματός μας – για να διαμορφώσουμε μια πιο τέλεια ένωση. Μπράβο, Κόλιν».