Με ισχυρή δόση δημιουργικής ασάφειας, υποσχέσεις οι οποίες χάνονται στο βάθος της επόμενης τετραετίας και εμφανή την προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων στην τελική ευθεία πριν από τις κάλπες οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες στη ΔΕΘ αποδείχθηκαν κατώτερες των υποσχέσεων που έδιναν αφειδώς οι υπουργοί του τις προηγούμενες ημέρες.
Τη βεβαιότητα ακύρωσης των ψηφισμένων μέτρων για τις συντάξεις διαδέχθηκαν οι «εξαιρετικές πιθανότητες» και την προαναγγελία άμεσης αύξησης του κατώτατου μισθού οι ασαφείς υποσχέσεις για το 2019. Οι μόνιμες φοροελαφρύνσεις για όλους όσοι σήκωσαν τα βάρη της κρίσης περιορίστηκαν σε έναν στους επτά ιδιοκτήτες ακινήτων, την ώρα που για τους υπόλοιπους ο ΕΝΦΙΑ αντί να μειωθεί κινδυνεύει, με άλλο όνομα, να αυξηθεί.
Οσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος και την έκτακτη εισφορά, οι μειώσεις που προβλέπονταν από το Μεσοπρόθεσμο σβήστηκαν από τον χάρτη των εξαγγελιών, αντίμετρα για σχολικά γεύματα και οικογενειακά επιδόματα τέκνων έμειναν στον αέρα, αλλά ο Αλέξης Τσίπρας δεσμεύτηκε ότι το 2021, άγνωστο με ποιον πρωθυπουργό, ο ΦΠΑ θα μειωθεί στον κανονικό συντελεστή από το 24% στο 22% και στον μειωμένο από 13% σε 12%. Λόγια της κάλπης.
Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι τα μέτρα τα οποία εξήγγειλε θα προνομοθετηθούν έως το τέλος του έτους, με εξαίρεση τον ΕΝΦΙΑ όπου σχεδιάζεται μια συνολική αλλαγή στη δομή του φόρου.
Ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΟΥ ΕΝΦΙΑ. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων από την πλευρά τους εκφράζουν τον φόβο να αναβιώσει ο εφιάλτης της ΔΕΘ του 2014, όταν ο ΕΝΦΙΑ διά στόματος Αλέξη Τσίπρα έδινε τη θέση του σε έναν φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
Αυτό φαίνεται να είναι τώρα το σχέδιο το οποίο περιέγραψε ασαφώς ο Πρωθυπουργός. Ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται για 1,2 εκατομμύρια μικροϊδιοκτήτες, μεσοσταθμικά κατά 30% σε ορίζοντα διετίας, ενώ αλλάζει η δομή του ώστε να μοιάζει περισσότερο με φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% – 50%, επισημαίνει η ΠΟΜΙΔΑ « δεν θα αφορά τους μεσαίους ιδιοκτήτες, που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες θυσίες στα χρόνια της κρίσης». Αντίθετα, σημειώνει, αυτοί θα κληθούν να πληρώσουν πολλαπλάσια προκειμένου να καλυφθεί η απώλεια εσόδων από την «ελάφρυνση» των μικρότερων ιδιοκτησιών έως και κατά 70 ευρώ ετησίως.
Οι δημοσιονομικοί περιορισμοί σε κάθε περίπτωση δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια ελαφρύνσεων. Για το 2019, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε το εύρος των συνολικών παρεμβάσεων πέριξ των 800 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι πρώτες ασκήσεις προσομοίωσης των δανειστών στο ενδεχόμενο να μην περικοπούν οι συντάξεις από την 1η Ιανουαρίου 2019 δημιουργούν ένα δημοσιονομικό κενό της τάξεως του 1,5 δισ. ευρώ για το επόμενο έτος, στο σενάριο όπου εφαρμόζεται μέρος τουλάχιστον των αντίμετρων.
Με απλά λόγια, το κλειδί για όλες τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις του επομένου έτους κρατά η περικοπή των συντάξεων, το εύρος της παρέμβασης και ο χρόνος εφαρμογής.
Η ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ. Στο σενάριο περικοπής των συντάξεων έως και κατά 18% από την 1η Ιανουαρίου 2019, το Μεσοπρόθεσμο είναι αυτό το οποίο προβλέπει «εξοικονομήσεις» 2,882 δισ. ευρώ, ανοίγοντας τονδρόμο για την εφαρμογή αντίμετρων συνολικού ύψους 1,990 δισ. ευρώ.
Αν δεν κοπούν οι συντάξεις, τα αντίμετρα μένουν «ορφανά» σε ένα σενάριο το οποίο μπορεί να προκρίνεται πολιτικά από το Μαξίμου, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα εξασφαλίσει το πράσινο φως των δανειστών και των αγορών.
Οι τελικές αποφάσεις για το μέλλον των συντάξεων εκτός από δημοσιονομικά, έχουν και έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά με τη στάση του Eurogroup να συγκεντρώνει τα μεγαλύτερα ερωτηματικά.
Προς το παρόν, καμία από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες δεν μπορεί να θεωρηθεί κλειδωμένη και σίγουρη.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών ξεκινούν από σήμερα μέσω των τεχνικών κλιμακίων την καταγραφή κάθε πτυχής της ελληνικής οικονομίας και των στατιστικών δεδομένων ενώ οι επικεφαλής των θεσμών από την Τετάρτη δίνουν το εναρκτήριο λάκτισμα της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας.
Ολες οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες θα μπουν στη ζυγαριά και των δανειστών και των αγορών.
Σύμφωνα με όσα υποστήριξε ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, οι περικοπές στις συντάξεις είναι αχρείαστες τόσο δημοσιονομικά όσο και διαρθρωτικά.
Τα επιχειρήματα αυτά, είπε, θα παρατεθούν στην Κομισιόν, η οποία έχει τον πρώτο (αλλά όχι τον τελευταίο) λόγο της μεταμνημονιακής ενισχυμένης εποπτείας και «έχουμε εξαιρετικές πιθανότητες να πείσουμε για τις συντάξεις»…
Στο μέτωπο των αγορών πάντως, το κυβερνητικό αφήγημα εν μέσω διεθνών αναταράξεων δεν φαίνεται να πείθει. Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων συντηρούνται σε απαγορευτικά επίπεδα για νέα έξοδο στις αγορές και όπως ανέφερε χθες ο Πρωθυπουργός η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας – η οποία είχε γίνει ένα από τα βασικά επιχειρήματα για την απόκρουση των πιέσεων λήψης προληπτικής γραμμής πίστωσης – αναμένεται σε ορίζοντα τριετίας.