«Το να κόψει κανείς το κάπνισμα είναι το ευκολότερο πράγμα. Ξέρω καλά τι σας λέω, καθώς εγώ προσωπικά το έχω κόψει χίλιες φορές». Με αυτή τη ρήση του Μαρκ Τουέιν αρχίζει το ενημερωτικό σημείωμα της ΕΕ, που θέτει ως προτεραιότητα τη διακοπή του καπνίσματος.

Αιτία; Το κάπνισμα αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία στην Ευρώπη, ωστόσο οι επιστήμονες επιμένουν ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί. «Είναι η σημαντικότερη αιτία πρόωρων θανάτων στην ΕΕ καθώς ευθύνεται για περίπου 700.000 θανάτους τον χρόνο. Το 50% περίπου των καπνιστών πεθαίνει πρόωρα (κατά μέσο όρο 14 χρόνια νωρίτερα)».

Επίσης, όπως αναφέρεται στο ίδιο σημείωμα, οι καπνιστές ζουν τα περισσότερα χρόνια της ζωής τους με προβλήματα υγείας. «Πολλά είδη καρκίνου, καρδιαγγειακά νοσήματα και παθήσεις του αναπνευστικού συνδέονται με το κάπνισμα, το οποίο προκαλεί περισσότερα προβλήματα από το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, την υψηλή αρτηριακή πίεση, την παχυσαρκία και την υψηλή χοληστερόλη».

Εν τω μεταξύ, και σύμφωνα με νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα, διαπιστώνει κανείς ότι αν και έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό των καπνιστών εξακολουθεί να είναι υψηλό: το 28% του συνολικού πληθυσμού και το 29% των νεαρών Ευρωπαίων ηλικίας 15-24 ετών ανάβουν καθημερινά τσιγάρο.

Υπό τα δεδομένα αυτά, η ΕΕ και τα κράτη – μέλη της έχουν λάβει διάφορα μέτρα κατά του καπνίσματος με τη μορφή νομοθεσίας, συστάσεων και ενημερωτικών εκστρατειών.

Στο επίκεντρο των δράσεων αυτών είναι η προάσπιση της δημόσιας υγείας, δηλαδή η προστασία των πολιτών από τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος και άλλων μορφών κατανάλωσης καπνού, όπως το παθητικό κάπνισμα.

Νέα έρευνα φέρνει στο φως ακόμη μία επίπτωση του καπνού στον ανθρώπινο οργανισμό. Ειδικότερα, επιστημονική ομάδα του Κολεγίου Ιατρικής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σεούλ εξέτασε εάν υπάρχει σχέση ανάμεσα στον κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας και τη διάρκεια του καπνίσματος, βάζοντας στο… μικροσκόπιο 46.140 άνδρες, 60 ετών και άνω.

Τι διαπίστωσε; Εκείνοι που δεν είχαν ανάψει ποτέ τσιγάρο στη ζωή τους διέτρεχαν 18% μειωμένο κίνδυνο για την ανάπτυξη Αλτσχάιμερ σε σχέση με τους χρόνιους καπνιστές.

Ακόμη, είχαν 29% μικρότερο κίνδυνο αγγειακής άνοιας, ενώ, για όσους είχαν κόψει την επιβλαβή αυτή συνήθεια, η μείωση του κινδύνου για άνοια αγγειακής αιτιολογίας έφθανε το 32%.