Τη μεγαλύτερη αύξηση επιτοκίων των τελευταίων 15 ετών ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας σε μια προσπάθεια να ανακόψει τη βουτιά της λίρας που απειλεί να ρίξει την οικονομία στο κανναβάτσο. Τα επιτόκια αυξήθηκαν κατά 625 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκαν στο 24% για τα ρέπος μιας εβδομάδας.
Πρόκειται για μεγαλύτερη αύξηση από αυτή που περίμεναν χθες οι αγορές καθώς ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Μουράτ Τσετίνκαγια αποφάσισε να λάβει πιο δραστικά μέτρα για να αντιμετωπιστεί η κρίση. Δύο ώρες πριν από την αύξηση των επιτοκίων ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν πραγματοποίησε νέα λεκτική παρέμβαση ζητώντας μείωση του κόστους δανεισμού.
Μετά τις δηλώσεις Ερντογάν η τουρκική λίρα βούλιαξε 2%, με την ισοτιμία του δολαρίου να φτάνει τις 6,55 λίρες. Μετά την αύξηση των επιτοκίων το νόμισμα έκανε ράλι 5%, με την ισοτιμία του δολαρίου να φτάνει τις 6,16 λίρες. Ο Ερντογάν έχει στο παρελθόν κατηγορηθεί ότι παρεμβαίνει στις αποφάσεις της κεντρικής τράπεζας προκαλώντας προβληματισμό σε επενδυτές. Αντίστοιχες δηλώσεις έχει κάνει και ο υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Μπεράκ Αλμπαϊράκ. Η κίνηση του κεντρικού τραπεζίτη να ανακοινώσει γενναία αύξηση των επιτοκίων πιθανότατα εντάσσεται σε σχέδιο για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις αγορές και να δείξει ότι η κεντρική τράπεζα διατηρεί την ανεξαρτησία της.
Εξηγώντας το σκεπτικό της η κεντρική τράπεζα ανέφερε ότι εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος για τον πληθωρισμό, ο οποίος τρέχει με 17,9%, που είναι τα επίπεδα από το 2003. Η λίρα έχει χάσει πάνω από 40% φέτος έναντι του δολαρίου φέρνοντας σε πολύ δύσκολη θέση νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν χρέη συνδεδεμένα με την πορεία του αμερικανικού νομίσματος. Η κεντρική τράπεζα είχε διαψεύσει τις προσδοκίες των αγορών των Ιούλιο όταν είχε αποφασίσει να μην αυξήσει καθόλου τα επιτόκια. Το διάστημα μετά την απόφαση αυτή η λίρα είχε δεχτεί ισχυρές πιέσεις αναγκάζοντας τις αρχές να κάνουν έμμεσες παρεμβάσεις στις αγορές.
Ο Ερντογάν από την πλευρά του θεωρεί ότι η υποχώρηση της λίρας είναι αποτέλεσμα οικονομικού πολέμου, όπως τον ονομάζει, που δέχεται η χώρα και έχει ζητήσει επανειλημμένα από τους πολίτες να πουλήσουν τα δολάριά τους για να στηρίξουν το εθνικό νόμισμα.
Στο πλαίσιο των μέτρων αυτών ο Ερντογάν αποφάσισε χθες να απαγορεύσει τη διενέργεια πολλών συναλλαγών σε ξένο νόμισμα. Πλέον όποιοι θέλουν να αγοράσουν ή να πουλήσουν ακίνητα, οχήματα και να προχωρήσουν σε χρονομεριστικές μισθώσεις (λίζινγκ) θα είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν σε λίρες. Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι η κίνηση αυτή θα προκαλέσει χάος σε πολλές συναλλαγές. Μέχρι τώρα πολλές από αυτές τις συναλλαγές γίνονταν σε συνάλλαγμα λόγω της συνεχούς υποτίμησης της λίρας.