Η κατάσταση του Προσφυγικού στα νησιά μας βρίσκεται ίσως στο πιο κρίσιμο σημείο μετά την κρίση του 2015. Ο αριθμός των ανθρώπων που παραμένουν σήμερα εγκλωβισμένοι έχει φτάσει σχεδόν τους 20 χιλιάδες. Η Λέσβος εξακολουθεί να επωμίζεται τον μεγαλύτερο αριθμό αφίξεων. Παρά τις εξαγγελίες των Αρχών, η κατάσταση σήμερα στη Μόρια είναι χειρότερη από ποτέ. Ο υπερπληθυσμός, οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης, η έλλειψη ασφάλειας οδηγούν στην καταρράκωση όχι μόνο της σωματικής αλλά και της ψυχικής υγείας των ανθρώπων. Το γενικευμένο αίσθημα φόβου, η χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών, καθώς και η σεξουαλική και έμφυλη βία αποτελούν σημαντικές πτυχές της επιδεινούμενης καθημερινής ζωής των προσφύγων στα νησιά.
Οι άνθρωποι βρίσκονται σε μια μετέωρη κατάσταση χωρίς καμία προοπτική, η οποία προκαλεί σοβαρές αγχωτικές αντιδράσεις. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες παρουσιάζουν διαταραχές στον ύπνο, συχνούς εφιάλτες και γενικευμένη απώλεια ενδιαφέροντος στην καθημερινή ζωή. Υπάρχει, επίσης, ανησυχητική αύξηση στις απόπειρες αυτοκτονίας και τους αυτοτραυματισμούς μεταξύ των νέων, ενώ η χρήση ουσιών φαίνεται να χρησιμοποιείται ως ένας τρόπος να ξεφύγουν από την ατελείωτη δυστυχία. Πολλά παιδιά, ιδίως τα ασυνόδευτα, δεν προστατεύονται επαρκώς έναντι του κινδύνου σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ενώ σημάδια ενδοοικογενειακής βίας και παραμέλησης γίνονται ολοένα και πιο εμφανή.
Τίποτα και κανένας δεν μπορεί να δικαιολογήσει σήμερα τις ντροπιαστικές συνθήκες στις οποίες εξακολουθούν να ζουν εγκλωβισμένοι χιλιάδες άνθρωποι. Θα το ξαναπώ για πολλοστή φορά. Οι ελληνικές Αρχές οφείλουν να δράσουν άμεσα. Εξασφαλίζοντας αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες και οργανώνοντας αμέσως την αποσυμφόρηση των νησιών. Είναι θέμα κοινής λογικής.
Ο Νικήτας Κανάκης είναι πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου