Την Τρίτη το βράδυ ήμασταν με τη βαφτιστήρα μου, την Αννα, στην παράσταση του Alvin Ailey. Στο πρώτο διάλειμμα την είδα να μιλάει στο τηλέφωνο προσπαθώντας να πνίξει τους λυγμούς της.
«Πέθανε η αδελφή του κολλητού μου… υπέκυψε στα εγκαύματά της μετά τη φωτιά στο Μάτι».
Ηταν η 99η νεκρή.
«Η 99η νεκρή» είναι πιασάρικος τίτλος για ιστοσελίδες και πρωτοσέλιδα. Εχει δυναμική, έχει σασπένς, κιτρινίζει τόσο όσο – ό,τι πρέπει για να θέλξει μια μεγάλη ομάδα αναγνωστών.
Σε αυτό το ημιτελές roman fleuve «Η 99η νεκρή» είναι ένας αριθμός. Δεν έχει όνομα, δεν έχει πρόσωπο, δεν έχει υπόσταση. Ενας αριθμός δεν μπορεί να αγαπάει τη μουσική, να μισεί τις μπάμιες, να απεχθάνεται το μπεζ, να φοβάται τα σπλάτερ και τους αρουραίους. Σε έναν αριθμό δεν μπορεί να αρέσει το πράσινο χρώμα, τα ζώα, η φύση, οι ολόφωτες βιτρίνες τη νύχτα, οι βόλτες, τα πέδιλα, οι φίλες της, το αγόρι της, τα λευκά, οι δαντέλες κι οι σοκολάτες.
«Η 99η νεκρή» είναι η Ελισάβετ Χαρδαλούμπα, 26 χρονών κορίτσι (απ’ όσο το έψαξα, το επώνυμο της Ελισάβετ είναι “Χαρδαλούμπα” και όχι “Χαρδαλούπα”). «Μπετούλα» για τους φίλους. Πάλεψε στην Εντατική επί 55 ολόκληρες μέρες, ενώ η μητέρα της, θύμα κι εκείνη της φονικής πυρκαγιάς, υπέκυψε σχεδόν αμέσως στην Εντατική του Ευαγγελισμού. Ο πατέρας πέθανε πριν από μερικά χρόνια κι έμεινε ολομόναχος στον κόσμο ο γιος κι αδελφός να θρηνεί τους νεκρούς του.
Βλέπω τις φωτογραφίες της κοπέλας – πόσο όμορφη, Χριστέ μου. Ενα γέλιο φωτεινό κι ανυποψίαστο, ένα βλέμμα που στάζει γλύκα. Μαλλιά μαύρα, στιλπνά, μέχρι τη μέση – λογικά θα την παίδευαν στο ξεμπέρδεμα, θα τη νευρίαζαν κι ίσως η μάνα της θα έλεγε γελώντας «όλα σου τα βάσανα στη ζωή τέτοια να ‘ναι». Ομως τα βάσανα την περίμεναν. Κι ο θάνατος επίσης.
Δεν τελειώνει μια τραγωδία επειδή εμείς την ξεχνάμε. Δεν γαληνεύουν οι νεκροί. Για μας τους υπόλοιπους η ζωή συνεχίζεται, τα αδιέξοδα ψάχνουν τη λύση τους, ο πόνος δεν έχει τελειωμό. Το μόνο καντήλι που οφείλουμε να ανάψουμε στη μνήμη των νεκρών είναι η Επόμενη Μέρα.
Οι δωρεές από ιδρύματα κι ιδιώτες πρέπει να ξεπέρασαν, ή να αγγίζουν, τα 100.000.000. Σε ποια χέρια βρίσκονται αυτά τα χρήματα; Ποιοι τα διαχειρίζονται και κυρίως πώς τα διαχειρίζονται; Από πού ξεκινούν και πού καταλήγουν; Τα φυλάνε κάποιοι, τα φυλάνε κάπου; Είναι διασφαλισμένο 100% ότι οι δωρεές θα πάνε εκεί που πρέπει στο ακέραιο;
Εμείς οι πολίτες ιδέα δεν έχουμε για την ευθεία ή τεθλασμένη πορεία του χρήματος, κι ας είναι δικαίωμά μας να γνωρίζουμε. Κι ας είναι χρέος τους να μας δώσουν λογαριασμό: τόσα θα πάνε εδώ, τόσα εκεί, τόσα παραπέρα, συγκεκριμένα νούμερα για συγκεκριμένες ανάγκες – άντε μπράβο γιατί έχουν δει πολλά τα μάτια μας σε αυτή τη χώρα. Τα επιδόματα δίνονται κανονικά; Τα έργα ξεκίνησαν; Οι υποσχέσεις υλοποιούνται; Μας χρωστάνε μια πλήρη κι αναλυτική αναφορά μέχρι το τελευταίο ευρώ. Το χρωστάνε στους νεκρούς και στους ζωντανούς που έμειναν πίσω.
Το χρωστάνε στην Ελισάβετ Χαρδαλούμπα. Μπετούλα για τους φίλους. «Η 99η νεκρή» για τους υπόλοιπους.