«Η δήλωση που θα κάνουμε μετά τη συνάντηση στο Σότσι θα εμπεριέχει νέα ελπίδα για την περιοχή»: αυτή τη διαβεβαίωση έδωσε χθες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε δημοσιογράφους πριν ξεκινήσει η συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο γνωστό θέρετρο της Μαύρης Θάλασσας – με την Ιντλίμπ στην κορυφή της ατζέντας. Οι δηλώσεις που τελικά έκαναν οι δύο ηγέτες μοιάζει να δικαιώνουν τις εκτιμήσεις αναλυτών πως η Μόσχα ενδιαφέρεται επί του παρόντος περισσότερο να ενισχύσει τις σχέσεις της με την Αγκυρα, εις βάρος της Δύσης, παρά να βοηθήσει τον Μπασάρ αλ Ασαντ να ανακαταλάβει τον τελευταίο ανταρτοκρατούμενο θύλακο της Συρίας.
Ρώσος και τούρκος πρόεδρος συμφώνησαν να εγκαθιδρύσουν στην Ιντλίμπ έως τις 15 Οκτωβρίου μια αποστρατικοποιημένη ζώνη πλάτους 15-20 χιλιομέτρων μεταξύ των ανταρτών και των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων: ο βαρύς οπλισμός θα αποσυρθεί από εκεί μέχρι τις 10 Οκτωβρίου, το ίδιο θα πρέπει να κάνουν, όπως σημείωσε ο Πούτιν, οι ισλαμιστές αντάρτες – υπολογίζεται πως μεταξύ των 60.000 ανταρτών που βρίσκονται στην Ιντλίμπ υπάρχουν τουλάχιστον 10.000 ακραίοι, μέλη της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, οργάνωσης που συνδέεται με την Αλ Κάιντα. Ρωσικές και τουρκικές δυνάμεις, επεσήμαναν οι δύο ηγέτες που υπέγραψαν μνημόνιο για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στην Ιντλίμπ, θα πραγματοποιούν «συντονισμένες περιπολίες» στα όρια της ουδέτερης ζώνης. Η λύση αυτή έχει τη στήριξη της Δαμασκού, επεσήμανε ο ρώσος πρόεδρος. Η μεγαλύτερη απειλή για την Τουρκία δεν είναι η Ιντλίμπ, είναι οι YPG, η συροκουρδική – υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ – πολιτοφυλακή, τόνισε ο τούρκος πρόεδρος.
ΤΙ ΑΛΛΑΞΕ. Εντούτοις, στην τριμερή σύνοδο κορυφής Ρωσίας, Ιράν, Τουρκίας που είχε πραγματοποιηθεί στην Τεχεράνη πριν από δέκα ημέρες, ενώ ρωσικά και συριακά αεροσκάφη σφυροκοπούσαν θέσεις των ανταρτών στην Ιντλίμπ, όλοι μιλούσαν για επικείμενη χερσαία επίθεση και ο ΟΗΕ προειδοποιούσε για τον κίνδυνο μιας ανθρωπιστικής καταστροφής, ο Πούτιν είχε απορρίψει δημοσίως την έκκληση του Ερντογάν υπέρ μιας εκεχειρίας στην περιοχή. Στη συνέχεια, ωστόσο, παρατηρήθηκε υποχώρηση των φιλοκυβερνητικών βομβαρδισμών. Στο μεταξύ, η Αγκυρα έσπευσε να ενισχύσει με άρματα μάχης και άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό τα 12 παρατηρητήρια που έχει εγκαθιδρύσει στην επαρχία της Ιντλίμπ βάσει συμφωνίας με τη Ρωσία και το Ιράν. «Η κατάσταση στην Ιντλίμπ είναι ήρεμη τις τελευταίες τρεις ημέρες» δήλωσε ο Ερντογάν το Σαββατοκύριακο, επιστρέφοντας στην Τουρκία από το Αζερμπαϊτζάν. «Εξακολουθούμε όμως να μην είμαστε ικανοποιημένοι» πρόσθεσε.
Η ΕΞΗΓΗΣΗ. Το γεωπολιτικό πλαίσιο ενδεχομένως να προσφέρει μια εξήγηση για τη χθεσινή συμφωνία των δύο ανδρών: η Μόσχα ενδιαφέρεται να ενισχύσει τους δεσμούς της με την Τουρκία, σε μια περίοδο που οι σχέσεις της Αγκυρας με τις ΗΠΑ βρίσκονται στο ναδίρ. Αυτό ακριβώς το ενδιαφέρον φάνηκε να εκμεταλλεύεται η Αγκυρα ζητώντας στήριξη στη Συρία από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ώστε να πιέσει τη Ρωσία να δεχθεί τις προτάσεις της για μια λύση στην Ιντλίμπ που να αποφεύγει τη χερσαία επίθεση – μια επίθεση που ήθελε πάση θυσία να αποφύγει φοβούμενη τη μεγάλη έξοδο που θα πυροδοτούσε, με ό,τι αυτό θα συνεπαγόταν και για την ασφαλή (πρωτίστως, αλλά όχι μόνο από τους Κούρδους της Συρίας) ζώνη που θέλει να δημιουργήσει κατά μήκος των συνόρων της. «Αφού απέδειξε την επιρροή της στη Συρία και στη Μέση Ανατολή, η Ρωσία θέλει να τραβήξει την Τουρκία μακριά από τη Δύση πολύ περισσότερο από ό,τι θέλει να επιτύχει μια στρατιωτική νίκη επί της ένοπλης συριακής αντιπολίτευσης» σχολίασε χαρακτηριστικά ο Μουσταφά Ελαμπάντ, ένας ειδικός στις τουρκο-αραβικές σχέσεις. Αμέσως μετά τις επίσημες δηλώσεις Πούτιν και Ερντογάν ο ρώσος υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού δήλωσε πως δεν θα υπάρξει νέα στρατιωτική επιχείρηση εναντίον της Ιντλίμπ από τις δυνάμεις της Δαμασκού και τους συμμάχους της.