Κατ’ αρχάς, και για να μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις, η περιβόητη κεντροαριστερή στροφή του Αλέξη Τσίπρα και η συνεχής επίκληση του «προοδευτικού» μετώπου, δεν είναι τίποτε άλλο από την ύστατη γραμμή άμυνας μιας παράταξης που καταρρέει. Είναι μια αναγκαστική επιλογή που επιχειρεί να συγκρατήσει όσο γίνεται περισσότερες δυνάμεις στις ερχόμενες εκλογές. Εξάλλου δεν είναι τόσο μακριά η εποχή του «Ολανδρέου» και της «επάρατης και προσκυνημένης σοσιαλδημοκρατίας».
Πολλοί μάς ρωτούν καλόπιστα «Είναι δυνατό να μη συγκαταλέγεται ο ΣΥΡΙΖΑ στις προοδευτικές δυνάμεις;». Βεβαίως, στην πολιτική τοπογραφία είναι Αριστερά. Στην πολιτική πρακτική, όμως, είναι δύναμη καθεστωτική και συντηρητική. Ηρθε στην εξουσία στο όνομα της ανατροπής του συστήματος μετερχόμενος κάθε δυνατό λαϊκισμό και αντικαθεστωτισμό. Και εγκαταστάθηκε σ’ αυτήν επιδιώκοντας να αντικαταστήσει το σύστημα συμφερόντων με το δικό του καθεστώς.
Πριν μιλήσουμε λοιπόν για προοδευτικό μέτωπο, πρέπει να οριοθετήσουμε τι είναι προοδευτικό. Και το ερώτημα είναι: Πώς μπορεί να συγκροτηθεί κοινό μέτωπο με μια παράταξη που εκπροσωπεί τον πιο ακραίο λαϊκισμό; Που θεωρεί εχθρό της τη μεσαία τάξη. Που χρησιμοποιεί το κράτος ως φέουδο προς κατάκτηση. Που χειραγωγεί του θεσμούς. Που μας εγκαλεί για συμπόρευση με τη Δεξιά και δέχεται ως φυσικό γεγονός τη συγκυβέρνηση με την Ακροδεξιά των ΑΝΕΛ. Που μηχανεύεται πολιτικές σκευωρίες εις βάρος των αντιπάλων της. Μια παράταξη που εν τέλει αντιβαίνει και παραποιεί κάθε αξία της σοσιαλδημοκρατίας για πολιτική, οικονομική, κοινωνική δημοκρατία και προσβάλλει βάναυσα την αυτονομία των δημοκρατικών θεσμών και τη διάκριση των εξουσιών.
Η προεκλογική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ όπως εξελίσσεται σήμερα, εδράζεται στην παγιωμένη αντίληψη ότι ο λαός δεν έχει μνήμη, ή μάλλον έχει μόνο για τους «παλιούς και χρεοκοπημένους». Ετσι ο ανένδοτος αντιαμερικανισμός γίνεται παράδοση άνευ όρων στα συμφέροντα των ΗΠΑ. Η «ιστορική» συμφωνία με τα Σκόπια γίνεται με παράδοση μακεδονικής ταυτότητας. Η «οριστική» έξοδος από το Μνημόνιο γίνεται με παράδοση της χώρας σε οιονεί μνημονιακές δεσμεύσεις για τα πολλά επόμενα χρόνια. Η αντιγραφή του Ανδρέα Παπανδρέου γίνεται με ταυτόχρονο εξοβελισμό και «δικαστική αιχμαλωσία» του παλιού ΠΑΣΟΚ. Η επίκληση της «προοδευτικής συμμαχίας» στην Ευρώπη για την κοινή αντιμετώπιση της επελαύνουσας Ακροδεξιάς γίνεται με στρατηγικού ορίζοντα συμμαχία με τους ΑΝΕΛ στο εσωτερικό. Εμείς, εμμένοντας στην αυτόνομη στρατηγική και πορεία μας, τους επιστρέφουμε τις ανυπόστατες κατηγορίες για ταύτιση με τη ΝΔ και τη Δεξιά. Ας κοιταχτούν στον καθρέφτη.
Η σημερινή σοσιαλδημοκρατία, αν θέλει να έχει μέλλον στην Ευρώπη και στον τόπο μας, οφείλει να υψώσει μέτωπο αντιπαράθεσης με κάθε είδους λαϊκισμό, δεξιό και αριστερό. Να οριοθετήσει έναν διαφορετικό δρόμο για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και να απαιτήσει νέα συνθήκη μετά το Μάαστριχτ, πραγματικά προοδευτική και δημοκρατική. Να προσδιορίσει τις αναγκαίες αλλαγές στον τύπο της κομματικής συγκρότησης, στην πολιτική των κοινωνικών και πολιτικών της συμμαχιών, στην οργάνωση του σύγχρονου κοινωνικού κράτους. Και να προτείνει έναν τύπο κοινωνικής οργάνωσης που δεν θα εγκαταλείπεται στην ασυδοσία των αγορών ούτε θα στηρίζεται στην παλαιοκομματική λογική μιας ισοπεδωτικής δήθεν ισότητας που θέλει απλώς να μοιράσει τη φτώχεια μέσα από ταξική επιβολή. Είναι η γραμμή της αυτόνομη στρατηγικής που θέλει να ανατρέψει τις έως τώρα οδυνηρές γι’ αυτήν συμμαχίες με την ευρωπαϊκή Δεξιά. Η αύξηση του πλούτου και η ακριβοδίκαιη και αναλογική κατανομή της ευημερίας με στοχοπροσήλωση στη δημοκρατία και απόλυτο σεβασμό στη θεσμική της συγκρότηση στην ισονομία, την ισοπολιτεία και τον συνταγματικό πατριωτισμό είναι φωτεινός οδηγός.
Ο Κώστας Σκανδαλίδης είναι πρώην υπουργός