Η έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι – κατά κανόνα – μια πυρετώδης και απαιτητική περίοδος για τις οικογένειες, έτσι ώστε οι μικροί μαθητές να είναι πανέτοιμοι για τις νέες προκλήσεις. Για την καλή υγεία των παιδιών μας όμως τι απαιτείται να κάνουμε;

Η παιδίατρος δρ Αννα Παρδάλη δίνει χρηστικές οδηγίες για τους γονείς, ώστε να μην αμελήσουν (και) τα ιατρικά «πρέπει» του Σεπτεμβρίου. Αλλωστε η επίσκεψη στον παιδίατρο είναι απαραίτητη καθώς απαιτείται από το σχολειό η συμπλήρωση του ατομικού δελτίου υγείας του μαθητή (ΑΔΥΜ).

Επιπλέον, η ειδικός υπενθυμίζει ότι το φθινόπωρο είναι «η εποχή που διάφορες λοιμώξεις θα κάνουν την εμφάνισή τους δυναμικά. Τα παιδιά, όπως είναι γνωστό, έχουν ανώριμο ανοσοποιητικό σύστημα και είναι πιο επιρρεπή στις λοιμώξεις». Υπό τα δεδομένα αυτά, ο έλεγχος της καλής υγείας των μαθητών, καθώς και της εμβολιαστικής τους κάλυψης, είναι εξαιρετικά απαραίτητος. «Φροντίζουμε λοιπόν να προγραμματίσουμε και να συμπληρώσουμε τυχόν εμβολιαστικές ελλείψεις. Μεγάλη σημασία και φέτος δίνουμε στον ολοκληρωμένο εμβολιασμό για την ιλαρά, τόσο των παιδιών, όσο και όλης της οικογένειας, καθώς η επιδημική κρίση που έχει ξεσπάσει τον τελευταίο και πλέον χρόνο στη χώρα μας δεν έχει ακόμη ελεγχθεί», υπενθυμίζει η Αννα Παρδάλη.

Ατομικό Δελτίο Υγείας. Το Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή (ΑΔΥΜ) καθιερώθηκε κατά τη δεκαετία του 1980 με την επιστημονική ευθύνη του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού. Στην έναρξη της σχολικής χρονιάς τα υπουργεία Παιδείας και Υγείας έχουν θέσει ως υποχρεωτική τη συμπλήρωσή του μαζί με τα υπόλοιπα δικαιολογητικά εγγραφής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.

«Με την τελευταία του αναμόρφωση, που έγινε το 2014 και εφαρμόστηκε τη σχολική χρονιά 2014-15, το σκεπτικό του υπουργείου ήταν να εστιάσει στο ιατρικό ιστορικό του παιδιού και με βάση αυτό να γίνεται όπου απαιτείται περαιτέρω έλεγχος, καταργώντας τους υποχρεωτικούς συνοδευτικούς ελέγχους για οφθαλμολογικό, καρδιολογικό και οδοντολογικό έλεγχο», εξηγεί η ειδικός. Και συνεχίζει: «Η παιδιατρική όμως κοινότητα που αναλαμβάνει την ευθύνη της συμπλήρωσης αυτού του δελτίου-πιστοποιητικού θεωρεί ότι το παιδί-μαθητής επωφελείται από τους παραπάνω ελέγχους, που διασφαλίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την καλή του υγεία».

Τα πρωτάκια. Για τους νέους μαθητές, στο πλαίσιο της προληπτικής αντίληψης, οι παιδίατροι προτείνουν μια σειρά από ελέγχους, σύμφωνα με τις προτάσεις των αντίστοιχων ελληνικών και ξένων επιστημονικών εταιρειών και φορέων όπως το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού και η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία.

«Οι έλεγχοι αυτοί συστήνονται και σε μικρότερες ηλικίες, δεδομένου όμως ότι στην Α’ Δημοτικού η δραστηριότητα διαφοροποιείται, καθώς εισάγεται συστηματικότερα η άθληση και οι απαιτήσεις στη μάθηση αυξάνονται, είναι σημαντικό να επαναληφθούν», διευκρινίζει η παιδίατρος.

Στο πλαίσιο αυτό, η ίδια παραθέτει σχετικές κατευθυντήριες γραμμές, με πυξίδα τις οδηγίες της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (AAP) – Bright Futures. Στο επίκεντρο αυτών είναι «η σημασία της συνέχειας στη φροντίδα έναντι της αποσπασματικής προσέγγισης». Προτεινόμενοι έλεγχοι (για πρωτάκια ή για μεγαλύτερους μαθητές, στην περίπτωση που δεν έχουν υποβληθεί σε εξετάσεις):

 ■ Αιματολογικός έλεγχος: γενική αίματος, έλεγχος αναιμίας (σίδηρος, φεριτίνη), βασικός έλεγχος ηπατικής λειτουργίας (τρανσαμινάσες), νεφρικής λειτουργίας (ουρία, κρεατινίνη), σάκχαρο, λιπίδια (χοληστερόλη, HDL, LDL, τριγλυκερίδια), βιταμίνη D, γενική ούρων. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται τελευταία στην ανίχνευση της έλλειψης βιταμίνης D, καθώς θεωρείται μια πολύ σημαντική βιταμίνη που συμβάλλει στην επιμετάλλωση των οστών και στην καλή κατάσταση του ανοσοποιητικού μεταξύ άλλων.

■ Οφθαλμολογικός έλεγχος (οπτική οξύτητα, έλεγχος για διαθλαστικές ανωμαλίες π.χ. μυωπία, αστιγματισμός). Καθώς τα παιδιά αρχίζουν να γράφουν και να διαβάζουν, πιθανή δυσκολία στη μάθηση υπάρχει περίπτωση να κρύβει προβλήματα στην όραση.

■ Καρδιολογικός έλεγχος: ηλεκτροκαρδιογράφημα, μέτρηση αρτηριακής πίεσης και υπερηχολογικός έλεγχος (triplex) καρδιάς. Τα παιδιά στην ηλικία αυτή αρχίζουν πιο συστηματική αθλητική δραστηριότητα εντός ή εκτός σχολείου. Οι περισσότερες ήπιες ή μέτριας βαρύτητας συγγενείς (όχι επίκτητες δηλαδή) καρδιοπάθειες δεν δίνουν πρώιμα κλινικά συμπτώματα που θα οδηγούσαν έγκαιρα στη διάγνωση και η δραστηριότητα στο πλαίσιο συστηματικής και έντονης άθλησης (π.χ. αθλητικά σωματεία) μπορεί να φορτίσει την καρδιακή λειτουργία επικίνδυνα.

■ Οδοντιατρικός έλεγχος και διενέργεια προληπτικών εργασιών (π.χ. φθορίωση δοντιών). Στην ηλικία αυτή έχει αρχίσει ήδη η αντικατάσταση των νεογιλών δοντιών από τα μόνιμα και η οδοντιατρική συμβουλή έρχεται να υπενθυμίσει και να συμβάλει στο να εδραιωθούν οι συνήθειες καλής υγιεινής του στόματος.

■ Ακουολογικός έλεγχος: η καλή εξέλιξη του λόγου και της ομιλίας εξαρτάται και από την καλή ακοή.

Μεγαλύτεροι μαθητές. Οι περισσότεροι από τους παραπάνω έλεγχους προτείνεται να επαναλαμβάνονται και κατά την έναρξη της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που συμπίπτει με την εφηβική ηλικία, με την Αννα Παρδάλη να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον καρδιολογικό έλεγχο.

Επιπλέον και σύμφωνα με την ίδια, συνιστάται η παρακολούθηση ορθοπεδικών ανωμαλιών που πιθανώς προϋπάρχουν αλλά μπορεί να επιδεινωθούν κατά τη φάση της έντονης ανάπτυξης του σκελετού σε αυτή την ηλικία. «Τέλος, η ιατρική συμβουλή για την ομαλή ανάπτυξη των αλλαγών που επιφέρει η εφηβεία σε αγόρια και κορίτσια είναι ιδιαίτερα σημαντική».

Πηγές:

– http://www.ygeiapaidiou-ich.gr

– ειδική καθοδήγηση ανά ηλικία στις οδηγίες του Bright Futures (Hagan JF, Shaw JS, Duncan PM, eds. Bright Futures Guidelines for Health Supervision of Infants, Children and Adolescents. 3rd ed. Elk Grove Village, IL: American Academy of Pediatrics)