Είναι περίεργο να υποστηρίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ότι το 1989, με τη συγκυβέρνηση ΝΔ – Συνασπισμού, επιτεύχθηκε «στον μέγιστο βαθμό η εθνική συμφιλίωση, που ήταν ζητούμενο 45 ετών. Naι! Στην Ελλάδα, οι διαχωριστικές γραμμές του μίσους γκρεμίστηκαν νωρίτερα από το τείχος που χώριζε τα δύο αντίπαλα συστήματα του πλανήτη». Διότι η τότε συμφιλίωση Αριστεράς – Δεξιάς στρεφόταν εναντίον του «Κέντρου», του ΠΑΣΟΚ, και προκάλεσε τον μεγαλύτερο ώς τότε μεταπολιτευτικό διχασμό, λόγω της παραπομπής του Ανδρέα Παπανδρέου σε δίκη. Στην οποία αθωώθηκε, διότι, μεταξύ άλλων, αποδείχθηκε ότι οι περίφημες μαρτυρίες για τις γεμάτες πεντοχίλιαρα «κούτες από πάμπερ» που παραδίδονταν από τον Κοσκωτά στον πρώην πρωθυπουργό ήσαν απλώς κατασκευασμένες από τη ΝΔ ψευδομαρτυρίες.
Είναι αλήθεια ότι πολλοί στην Αριστερά είδαμε τότε σαν «εθνική συμφιλίωση» τη συγκυβέρνηση ΝΔ – Συνασπισμού (που συνέπιπτε μάλιστα με την 40ή επέτειο της ήττας του ΚΚΕ στον Εμφύλιο) γιατί δεν είχαμε αντιληφθεί τους στόχους των πρωταγωνιστών, των δικών μας πρωταγωνιστών: ήταν μεν σαφές ότι η ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ήθελε με κάθε τρόπο να γίνει κυβέρνηση, αλλά ότι κάποιοι στον Συνασπισμό (κυρίως η νέα γενιά του ΚΚΕ) στόχευαν όχι στην «κάθαρση» του Σκανδάλου Κοσκωτά αλλά στη διάσπαση του ΠΑΣΟΚ και τη δική τους πολιτική ηγεμονία, αυτό έγινε κατανοητό εκ των υστέρων. Μόνο που η πανούργα Ιστορία εκδικήθηκε: δύο χρόνια αργότερα διασπάστηκε το ΚΚΕ.
Δεν έγινε λοιπόν συμφιλίωση το 1989: η συγκυβέρνηση ήταν τακτική συμμαχία ενάντια στον κοινό εχθρό – όχι στον αντίπαλο, στον εχθρό που έπρεπε να εξοντωθεί, σαν τέτοιος αντιμετωπίστηκε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Διαπιστώσαμε άλλωστε την περίοδο 2012-15 πως μόνο συμφιλίωση δεν είχε υπάρξει: οι δύο πρωταγωνιστές της περιόδου, Αντώνης Σαμαράς -Αλέξης Τσίπρας (αφού κατάφεραν να εξουδετερώσουν τον Γιώργο Παπανδρέου και να διασπάσουν το ΠΑΣΟΚ) λειτουργούσαν με εμφυλιοπολεμικούς όρους. Αυτό συνεχίζεται και σήμερα, με βασική ευθύνη του Αλέξη Τσίπρα και των κομματικών ευνοουμένων του – που ισχυρίζονται και αυτοί ότι συμφιλίωσαν Αριστερά – Δεξιά μέσω της συνεργασίας τους με τους ΑΝΕΛ και τους Καραμανλικούς ενάντια στον «ακροδεξιό» (!) Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οι «συμφιλιώσεις» δεν είναι παρά προσχήματα για νέους διχασμούς, γιατί δεν υπήρξε και δεν υπάρχει φραγμός στην κομματική αναμέτρηση για την εξουσία. Και φοβάμαι πως ο νέος δικομματισμός, που προσπαθούν να επιβάλουν τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η ΝΔ θα είναι ακόμη διχαστικότερη κατάσταση από αυτή του 1989. Αλλά όχι τόσο διχαστική όσο η περίοδος των «αντιμνημονιακών αγώνων», ελπίζω.