Ανατροπή στη δικονομική πορεία της έρευνας, δύο μήνες μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι που στοίχισε τη ζωή σε 99 συνανθρώπους μας, σήμανε η παραγγελία της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου να ενσωματωθεί στη δικογραφία το πόρισμα της επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης.

Αποδέκτης της παραγγελίας ήταν ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών Ηλίας Ζαγοραίος, ο οποίος, έχοντας ολοκληρώσει των κύκλο των κατά την κρίση του αναγκαίων ανακριτικών ενεργειών, ήταν έτοιμος να αποστείλει κλήσεις σε υπόπτους όλων των εμπλεκομένων φορέων. Την ολοκλήρωση του κύκλου της εισαγγελικής έρευνας σήμανε η παράδοση πολυσέλιδου πορίσματος – αριθμεί περίπου 100 σελίδες – που συνέταξε ο ανεξάρτητος πραγματογνώμονας-πυραγός, που όρισε από τις πρώτες ώρες της προκαταρκτικής ο εισαγγελέας, προκειμένου να συμβάλει με τις ειδικές του γνώσεις στη διαλεύκανση  κρίσιμων παραμέτρων της υπόθεσης.

Ωστόσο, η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου με το έγγραφό της ζητεί από τον κ. Ζαγοραίο να αναμένει την ενσωμάτωση στη δικογραφία του πορίσματος της επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης, προκειμένου να  συνεκτιμήσει τα όσα θα αναφέρονται εκεί, πριν από την ολοκλήρωση της έρευνάς του.

Το γεγονός αυτό πρακτικά σημαίνει ότι… φρενάρει μια έρευνα που «έτρεξε» με πρωτοφανείς ρυθμούς και σπάνια ένταση για τα ελληνικά δικαστικά χρονικά, με κίνδυνο να παραπεμφθεί η απόδοση ποινικών ευθυνών σε ένα απώτερο και αβέβαιο μέλλον.

Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, παρά το γεγονός ότι ολοκληρωνόταν η θητεία του (σ.σ.: παραδίδει την 1η Οκτωβρίου 2018 το τιμόνι στης Εισαγγελίας στον νεοεκλεγέντα προϊστάμενο Βαγγέλη Ιωαννίδη), εν τούτοις παρέμεινε στο πόστο του όλο το καλοκαίρι και διενήργησε προσωπικά ο ίδιος την έρευνα, με στόχο την πλήρη και ταχεία διαλεύκανση της υπόθεσης.

Ψευδή στοιχεία. Η προσπάθεια αυτή μόνο εύκολη δεν ήταν αφού συνάντησε προσκόμματα τέτοια, που σύμφωνα με πληροφορίες τον οδήγησαν στον σχηματισμό αυτοτελούς δικογραφίας για ψευδή στοιχεία που φέρονται να προσκόμισαν δύο υψηλόβαθμα στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Στο πλαίσιο αυτής της παράλληλης δικογραφίας, ο εισαγγελέας προχώρησε σε κατάσχεση αποδεικτικού υλικού, ενώ έχουν ήδη εξεταστεί με την ιδιότητα του υπόπτου οι δύο συγκεκριμένοι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής, οι οποίοι ελέγχονται ποινικά για ψευδή βεβαίωση.

Πάγωμα. Σύμφωνα με δικαστικές πηγές, η παραγγελία της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου ισοδυναμεί επί της ουσίας με…  πάγωμα της ποινικής διαδικασίας για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι ότι με βάση την εμπειρία από αντίστοιχες δικογραφίες, είτε αφορούσαν φυσικές καταστροφές είτε σκάνδαλα και εγκληματικές πράξεις, η έρευνα και η σύνταξη των πορισμάτων από διοικητικά ελεγκτικά σώματα συνήθως διαρκεί μεγάλα χρονικά διαστήματα, ενώ δεν είναι σπάνιο φαινόμενο – λόγω των κενών ή ασαφειών που παρεισφρέουν στα πορίσματα – να καθίσταται επιβεβλημένη η διενέργεια συμπληρωματικών ερευνών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για τη διάρκεια τέτοιων ερευνών αποτελεί το πόρισμα για τις πλημμύρες στη Μάνδρα που ολοκληρώθηκε σε περίπου οκτώ μήνες. Ο δεύτερος λόγος για το οποίο η παραγγελία αυτή συνιστά τροχοπέδη για τη μεγάλη εισαγγελική έρευνα είναι ότι, όπως σφόδρα πιθανολογείται, έχει τελείως διαφορετική στόχευση από τις προανακριτικές ενέργειες της εισαγγελικής αρχής. Δηλαδή, ενώ η εισαγγελική έρευνα διερεύνησε – με ταχύτητα και πληρότητα – τις ευθύνες όσων διαχειρίστηκαν την κατάσταση κατά τις κρίσιμες ώρες της πυρκαγιάς και εντόπισε υπόπτους για αμελείς πράξεις και παραλείψεις, η έρευνα της Επιθεώρησης Δημόσιας Διοίκησης εκτιμάται ότι θα αφορά, μεταξύ άλλων,  μεγάλο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων και διοικητικών υπηρεσιών αναζητώντας ενδεχόμενες ευθύνες και σε χρόνο προγενέστερο της πυρκαγιάς.

Για αυτούς τους λόγους, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η τακτική που ακολουθείται είναι η ενσωμάτωση των πορισμάτων αυτών σε μεταγενέστερο στάδιο, όπως αυτό της κύριας ανάκρισης, ή η δημιουργία ξεχωριστής δικογραφίας.

Οργή στους συγγενείς. Το… φρένο της εισαγγελικής για την απόδοση ποινικών ευθυνών μόνο οργή μπορεί να προκαλεί στους συγγενείς των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς, που από την αρχή έχουν ένα και μόνο αίτημα: άμεση και πλήρη απόδοση ευθυνών.