Μετά το δύσκολο ταξίδι που αναγκάστηκαν να κάνουν μέχρι να φτάσουν στην Ελλάδα, αρκετά από τα ασυνόδευτα ανήλικα που βρίσκονται στη χώρα μας έχουν να αντιμετωπίσουν την αστεγία ή τη διαμονή σε καταυλισμούς, ζώντας κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευμένα, επίσημα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), ο εκτιμώμενος αριθμός των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 3.320, εκ των οποίων το 8,4% είναι ηλικίας κάτω των 14 ετών – ποσοστό αυξημένο συγκριτικά με τον Αύγουστο. Από το σύνολο των ασυνόδευτων ανηλίκων, 2.125 βρίσκονται εκτός δομών φιλοξενίας και διαμερισμάτων υποστηριζόμενης αυτόνομης διαβίωσης για ασυνόδευτα ανήλικα.
Είναι δε χαρακτηριστικό πως από το σύνολο των παιδιών, τα οποία έφτασαν μόνα τους στη χώρα μας ή βρέθηκαν χωρίς οικογένεια στην πορεία του ταξιδιού τους προς την Ελλάδα, τα 365 ζουν σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης στα νησιά του Αιγαίου, ανάμεσα σε αυτά και στη Μόρια. Μάλιστα, έναν μήνα νωρίτερα, στα μέσα του Αυγούστου, τα ασυνόδευτα παιδιά εντός των καταυλισμών έφταναν τα 296.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι βάσει των πρόσφατων δεδομένων σχεδόν 1.000 ασυνόδευτα παιδιά – πιο συγκεκριμένα, 985 – είναι άστεγα ή σε καθεστώς άτυπης στέγασης / φιλοξενίας ή δεν υπάρχει για αυτά καμία πληροφορία για την τοποθεσία όπου βρίσκονται.
 
ΕΦΙΑΛΤΗΣ. Στο μεταξύ, η καθημερινότητα στη Μόρια εξακολουθεί – παρά τις μεταφορές προσφύγων που έχουν γίνει προς τις δομές της ενδοχώρας – να είναι εφιαλτική. Από τις 4 τα ξημερώματα στέκονται στην ουρά για 1,5 λίτρο νερό. Ατελείωτες ουρές σχηματίζονται για να πάρουν σειρά στις τουαλέτες, στις ντουζιέρες, ακόμη και για το φαγητό.
Κι αυτή είναι η κατάσταση εντός αλλά και εκτός του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης, την οποία ζουν ξανά και ξανά οικογένειες, γυναίκες με μωρά στην αγκαλιά, αλλά και μικρά παιδιά. Ιδιες είναι οι συνθήκες και για τους εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι βρίσκονται στον ελαιώνα σε σκηνές, δίπλα από το Κέντρο. Οπως άλλωστε λένε οι άνθρωποι, οι οποίοι εδώ και μήνες αναγκάζονται να ζουν κάτω από εξαιρετικά δύσκολες και οριακές συνθήκες, πρέπει να παλεύουν καθημερινά για το παραμικρό. Κι όλα αυτά, την ώρα που ο καιρός έχει ήδη αρχίσει να δείχνει τα δόντια του και οι συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων αναμένεται να χειροτερέψουν.
Το σχέδιο αποσυμφόρησης που έχει ξεκινήσει το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής από την προηγούμενη εβδομάδα και αναμενόταν να ολοκληρωθεί σήμερα, έχει εδώ και δύο μέρες… κολλήσει λόγω καιρού. Οι θυελλώδεις άνεμοι καθήλωσαν το πλοίο που είναι επιφορτισμένο να μεταφέρει πρόσφυγες στον Πειραιά. Βάσει του χρονοδιαγράμματος, περίπου 1.000 πρόσφυγες είναι εν αναμονή της μεταφοράς προς την ηπειρωτική Ελλάδα. Μηδενικές, όμως, ήταν και οι αφίξεις από τα τουρκικά παράλια προς τα νησιά.
Πάντως, η είδηση της μεταφοράς ατόμων προς τις δομές της ενδοχώρας βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων των εγκλωβισμένων, οι οποίοι με αγωνία ρωτούν για τη διαδικασία, για το ποιος έχει προτεραιότητα να φύγει και πώς επιλέγονται αυτοί που θα αναχωρήσουν, μήπως τυχόν είναι και οι ίδιοι ανάμεσα στους… τυχερούς που θα φύγουν από το κολαστήριο της Μόριας.
 
Η ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΗ. Σήμερα, στον καταυλισμό της Μόριας βρίσκονται 8.347 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ συνολικά στο νησί της Λέσβου ο αριθμός τους αγγίζει τις 10.500. Αλλοι 1.190 βρίσκονται στη δομή του Καρά Τεπέ. Στα νησιά του Αιγαίου ο συνολικός αριθμός των προσφύγων και μεταναστών ανέρχεται, βάσει των επίσημων στοιχείων του υπουργείου Εσωτερικών, σε 19.991, με τις 14.793 να φιλοξενούνται στα ΚΥΤ των τριών νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου – Λέσβου, Σάμου και Χίου.
Την ίδια στιγμή, το Κέντρο της Σάμου είναι ασφυκτικά γεμάτο. Τα στοιχεία του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Ελέγχου Συνόρων, Μετανάστευσης και Ασύλου είναι αποκαλυπτικά: αυτή τη στιγμή 4.060 άνθρωποι διαβιούν σε έναν χώρο που υπό κανονικές συνθήκες μπορεί να φιλοξενήσει 648 άτομα. Σκηνές, δε, απλώνονται εκτός του Κέντρου, στις οποίες μένουν μέχρι και 700 άτομα, τα οποία δεν εξυπηρετούνται από τις υποδομές υγιεινής του ΚΥΤ.
Αλλωστε, ο υπερπληθυσμός στο Κέντρο ήταν ένας από τους σοβαρούς λόγους που η περιφερειάρχης Βόρειου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου έδωσε προθεσμία 30 ημερών στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής προκειμένου να προβεί σε όλες τις απαραίτητες βελτιώσεις των συνθηκών.
Θα πρέπει να σημειωθεί, βέβαια, πως είναι η δεύτερη χρονιά που γίνονται αναλυτικές συζητήσεις μεταξύ του υπουργείου και των τοπικών φορέων για την ανάγκη να κλείσει το υπάρχον hotspot στο Βαθύ της Σάμου, το οποίο δεν είναι κατάλληλο και βρίσκεται σε λάθος σημείο – πάνω από την πόλη -, και να δημιουργηθεί ένα νέο, καλύτερο Κέντρο. Φαίνεται πως μία από τις επιλογές χώρου που είχαν πέσει στο τραπέζι συζητιέται πιο έντονα. Και πάλι όμως, σύμφωνα με τα όσα έχει δηλώσει ο δήμαρχος του νησιού Μιχάλης Αγγελόπουλος, θα πρέπει η νέα δομή να λειτουργήσει ως κέντρο καταγραφής με μικρή παραμονή των προσφύγων και μεταναστών, προκειμένου ο δήμος να συναινέσει.