Οταν η Μαίρη Σέλεϊ έγραφε για την Ηπειρο

Με το που ανοίγεις τις σελίδες της έκδοσης σε περιμένει μία έκπληξη και μάλιστα από τη συγγραφέα του «Φρανκενστάιν»: «Ο Μοραΐτης Κατούσθιος Ζιανής διέσχιζε το πασαλίκι των Ιωαννίνων κατάκοπος και σε συνεχή επιφυλακή για τους ληστές που το κατοικούσαν». Ναι, είναι η Μαίρη Σέλεϊ (φωτογραφία) που περιγράφει στο διήγημα «Το κακό μάτι» (μτφ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος) τη φιλία του Μοραΐτη με τον Αλβανό Δημήτρη και, παράλληλα, τον ελλαδικό γεωγραφικό χώρο (Κόρινθος, Καρδαμύλη, Ηπειρος), αλλά και τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, τις δεισιδαιμονίες και τις προκαταλήψεις. Οπως σημειώνει στην εισαγωγή ο Ξενοφών Μπρουντζάκης, «είναι γνωστό ότι στην Πίζα είχε γνωριστεί και συνδεθεί στενά με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, ο οποίος της μάθαινε ελληνικά».

Τα διηγήματα της ανθολογίας είναι αναπόφευκτα άνισα. Η Σαρλότ Μπροντέ γράφει το «Ο Ναπολέων και το φάντασμα» των έξι σελίδων (μτφ. Γιώργος Μπαρουξής) σε ηλικία μόλις 17 ετών. Κι όμως, η εικόνα των «θαυμάσιων γυναικών» που φορούν «φριχτές μάσκες νεκροκεφαλής» στο σπίτι του Σηκουάνα δείχνει το πρώιμο αφηγηματικό της ταλέντο. Αντιμέτωπη επίσης με τα κοινωνικά στερεότυπα του 19ου αιώνα, η Λουίζα Μέι Αλκοτ παρουσιάζει στο «Επικίνδυνο παιχνίδι» (μτφ. Τζουλιάνα Μπαρουξή) ένα αθώο παιχνίδι με χρήση χασίς που καταλήγει σε εφιαλτική περιπέτεια για δύο εσωστρεφείς ανθρώπους. Εδώ εντυπωσιάζει η αυτοαναίρεση της συγγραφέως: ενώ επικρίνει την απώλεια συνείδησης μέσω των ναρκωτικών, καταδικάζει και τη βαρβαρότητα των κοινωνικών συμβάσεων που διαμορφώνουν τον εφιάλτη της υποκρισίας. «Ω κύριε Ντόουν», λέει στο τέλος η Ρόουζ, «προστατέψτε με από τα μάτια τους κι από τις ερωτήσεις τους όσο μπορείτε!».

Στις «Σκιές στον τοίχο» (μτφ. Τζουλιάνα Μπαρουξή) η Μαίρη Ελενορ Γουίλκινς Φρίμαν στήνει επιδέξια ένα σύντομο ψυχολογικό θρίλερ για πέντε αδέλφια που ζουν στο σπίτι που τους κληροδότησε ο πατέρας τους. Και εντυπωσιάζει ήδη από το άνοιγμα: «”Τη νύχτα πριν από τον θάνατό του, ο Εντουαρντ λογόφερε με τον Χένρι στο γραφείο” είπε η Καρολάιν Γκλιν». Στο διήγημα «Η δύναμη του σκοταδιού» (μτφ. Γιώργος Μπαρουξής) η Αγγλίδα Ιντιθ Νέσμπιτ μεταφέρει τη δράση στο μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Γκρεβέν του Μονπαρνάς, για τη δική της ιστορία τρόμου ανάμεσα στον Βίνσεντ, τον Εντουαρντ και τη Ρόουζ. Τέλος, στην «Αναπροσαρμογή» (μτφ. Τζουλιάνα Μπαρουξή) η Μαίρη Χάντερ Οστον περιγράφει την επιστροφή από τον θάνατο της Εμα Τζόσλιν.