Με ένα αρνητικό σπλιτ που μόνο δέος μπορεί να προκαλέσει, τρέχοντας τα πρώτα 21,1 χλμ. σε 61:06 και το δεύτερο μισό σε 60:33, ο Ελιουντ Κιπτσόγκε έγραψε πριν από λίγες ημέρες ένα εντυπωσιακό παγκόσμιο ρεκόρ στον Μαραθώνιο του Βερολίνου με 2:01:39. Ο 33χρονος Κενυάτης είναι ο πρώτος άνθρωπος που έτρεξε κάτω από το 2:02 σε επίσημο αγώνα Μαραθωνίου και γκρέμισε από τον θρόνο του τον παγκόσμιο ρέκορντμαν Ντένις Κιμέτο, κατεβάζοντας το ρεκόρ του συμπατριώτη του από το 2014 όχι πέντε, όχι δέκα, αλλά 78 ολόκληρα δευτερόλεπτα, κάτι το πραγματικά αδιανόητο για επιδόσεις τέτοιου επιπέδου.
«Δεν έχω λόγια να περιγράψω πώς αισθάνομαι τώρα», είπε ο Κιπτσόγκε συγκινημένος έπειτα από το ρεκόρ του. «Ηταν πάρα πολύ δύσκολο στα τελευταία 17 χιλιόμετρα, αλλά ήμουν πραγματικά έτοιμος να τρέξω τον δικό μου αγώνα. Επρεπε να επικεντρωθώ σε όλη τη δουλειά που είχα κάνει στην Κένυα· αυτό μου έδωσε ώθηση».
Αυτό που κάνει ακόμα πιο εντυπωσιακό το ρεκόρ είναι ότι ο Κιπτσόγκε – ο «φιλόσοφος-βασιλιάς του αθλητισμού» όπως τον χαρακτήρισαν οι «New York Times» για τα ενδοσκοπικά, εμπνευσμένα τσιτάτα του όπως το «η καλύτερη στιγμή για να φυτέψει κανείς ένα δέντρο ήταν πριν από 25 χρόνια. Η δεύτερη καλύτερη στιγμή για να φυτέψει κανείς ένα δέντρο είναι εδώ και τώρα» – τα κατάφερε σχεδόν χωρίς βοήθεια.
Δύο από τους τρεις «λαγούς» του, ο Σάμι Κιτβάρα και ο Μπέρναρντ Κίπκεμοϊ, εγκατέλειψαν λίγο μετά τα 15 χιλιόμετρα. Ο Κιτβάρα αναμενόταν να τραβήξει τον Κιπτσόγκε έως τα 30 χλμ., μα δεν μπόρεσε να διαχειριστεί τον ρυθμό και έφυγε νωρίς. Αντ’ αυτού, ο Γιόσφατ Κίπτου Μπόιτ έμεινε μόνος «λαγός». Ο 22χρονος έκανε ατομικό ρεκόρ στον Ημιμαραθώνιο φέτος με 59:19. Εκείνος και ο Κιπτσόγκε πέρασαν το μισό του Μαραθωνίου στο Βερολίνο λιγότερο από δύο λεπτά πιο αργά από αυτόν τον χρόνο, μέσα στα οποία και ένα απίστευτο κομμάτι 5 χλμ. από το 15ο χλμ. έως το 20ό σε χρόνο… 14:18, το οποίο θα ήταν και το πιο γρήγορο του αγώνα. Ο Μπόιτ άντεξε για άλλα 5 χλμ. (14:28) και μετά εγκατέλειψε κι εκείνος, αφήνοντας τον Κιπτσόγκε να κυνηγήσει μόνος του το ρεκόρ τα τελευταία 17 χλμ. «Ηταν ατυχές», θα έλεγε μετά ο πρωταθλητής, «αλλά είχα εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου και ήμουν πραγματικά έτοιμος για το Βερολίνο. Επρεπε να το παλέψω μοναχός μου».
Στο 30 ο Κιπτσόγκε έτρεχε με ρυθμό καρφί για 2:02:00, όταν ακόμη ένα πεντάρι σε 14:21 έριξε τον προβλεπόμενο τελικό του χρόνο σε 2:01:49. Επειτα από αυτό παλαντζάρισε για λίγο, μα στα τελευταία δύο χιλιόμετρα πήρε φωτιά τρέχοντάς τα με μέσο ρυθμό 2:47 και έκοψε το νήμα του τερματισμού μέσα σε πανηγυρισμούς και δάκρυα, μια ασυνήθιστη επίδειξη συγκίνησης από τον συνήθως στωικό δρομέα μεγάλων αποστάσεων.
Το πρότζεκτ Breaking2

και οι τέλειες συνθήκες

Με τον αγώνα αυτόν, γράφει η δρομική ιστοσελίδα Competitor Running, ο Κιπτσόγκε κατέκτησε την ένατη διαδοχική νίκη του σε Μαραθώνιο και τη δέκατη νίκη της σταδιοδρομίας του έχοντας κατακτήσει την ψηλότερη θέση του βάθρου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο και σε επτά Marathon Majors, τους κορυφαίους Μαραθωνίους παγκοσμίως. Η μοναδική του «ήττα» ήταν στον Μαραθώνιο του Βερολίνου το 2014, όταν τερμάτισε πίσω από τον επίσης Κενυάτη Γουίλσον Κίπσανγκ που έκανε τότε παγκόσμιο ρεκόρ με 2:03:23. Φέτος στο Βερολίνο, ο Κίπσανγκ τερμάτισε τρίτος με 2:06:48 πίσω από τον δεύτερο Αμος Κιπρπούτο (2.06.23). Σε σχέση με τους δύο, ο Κιπτσόγκε πήγε… τρένο. Ο Κιπτσόγκε κέρδισε τη θέση του στην ιστορία με το σχεδόν άσπιλο αγωνιστικό βιογραφικό του και μία επίδοση 2:00:25 στο πρότζεκτ Breaking2 της Nike στη Μόνζα της Ιταλίας τον περασμένο Μάιο. Αυτός ο χρόνος δεν μέτρησε (ούτε επρόκειτο να μετρήσει) ως επίσημο παγκόσμιο ρεκόρ από την IAAF για διάφορους λόγους, μα κυρίως λόγω των «λαγών» που χρησιμοποιήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα για να δίνουν ρυθμό και να κόβουν τον αέρα στον Κιπτσόγκε. Ο Κενυάτης χρίστηκε πράγματι ο γρηγορότερος του κόσμου στη μαραθώνια απόσταση – αλλά πολλοί αμφισβητούσαν αν θα έγραφε ποτέ έναν τέτοιο χρόνο σε πραγματικές αγωνιστικές συνθήκες. Οι μετέπειτα αγώνες του περιελάμβαναν νίκες στον περσινό Μαραθώνιο του Βερολίνου (2:03:32) και στον φετινό Μαραθώνιο του Λονδίνου (2:04:17), αλλά οι καιρικές συνθήκες – βροχή στο Βερολίνο, ζέστη στο Λονδίνο – εμπόδισαν τον Κιπτσόγκε να σπάσει το ρεκόρ του Κιμέτο 2:02:57. Ομως με τις τέλειες καιρικές συνθήκες, όπως αυτή τη φορά στο Βερολίνο, όλα ήρθαν κι έδεσαν.
Τα ρεκόρ γίνονται για να σπάνε
Κανείς δεν έχει ρίξει τόσο πολύ χρόνο από το παγκόσμιο ρεκόρ του Μαραθωνίου (1 λεπτό και 18 δευτερόλεπτα) από τη δεκαετία του 1960. Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για την προσπάθειά του, ή να εκφράσει γνώμη για το αν είναι τόσο εντυπωσιακή όσο η επίδοση στο Breaking2. Είτε μπορέσει να βελτιώσει κι άλλο το επίσημο παγκόσμιο ρεκόρ τελικά ή όχι, αξίζει σίγουρα το στέμμα του ως ο μεγαλύτερος μαραθωνοδρόμος όλων των εποχών. Κάποιοι, όπως το αμερικανικό σάιτ LetsRun.com, μιλούν ήδη για το τέλος της Εποχής του Κυνηγιού των Παγκόσμιων Ρεκόρ, καθώς ο χρόνος του Κενυάτη είναι μάλλον… εξωγήινος. Ομως τα ρεκόρ γίνονται για να σπάνε. «Οι πρωταθλητές του σήμερα θα εμπνέουν πάντα την επόμενη γενιά», παραδέχεται και ο ίδιος ο Κιπτσόγκε στο αμερικανικό περιοδικό «Runner’s World». «Ω ναι, κάποιος θα με περάσει». Ο ίδιος έχει αφήσει το δικό του σημάδι στα 42.195 μ., όμως το 2:01:39 – και ίσως ακόμη και το 2:00:25 – μάλλον δεν είναι το τέλος της διαδρομής…