Προ των πυλών, όπως όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν, είναι η εκκίνηση της διαδικασίας της συνταγματικής αναθεώρησης. Ο Αλέξης Τσίπρας μετά την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου, μεθαύριο με τον αγιασμό στην Ολομέλεια της Βουλής, ετοιμάζεται το επόμενο διάστημα να ανοίξει τον φάκελο της αναθεωρητικής διαδικασίας.
Με βασική επωδό ότι «οι μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες και υπερώριμες» ο Πρωθυπουργός δίνει ιδιαίτερη σημασία στον εξορθολογισμό – αποφεύγεται συνειδητά ο όρος διαχωρισμός – των σχέσεων Εκκλησίας – Κράτους και των διακριτών τους ρόλων.
«Με τη συνταγματική αναθεώρηση θα επιτευχθεί η διεύρυνση της δημοκρατίας, η ενίσχυση της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων και των δημόσιων αγαθών, καθώς και η κατάργηση των προστατευτικών ρυθμίσεων για υπουργούς και βουλευτές που προσβάλλουν τους έλληνες πολίτες» είναι η βασική επιχειρηματολογία του.
Απέναντι στα σχέδια της κυβέρνησης, η ΝΔ προειδοποιεί ότι προσπαθεί να παίξει ο Πρωθυπουργός με τους θεσμούς και αναμένεται να αντιδράσει δυναμικά, όπως λένε, εάν επιχειρηθεί δημοψήφισμα για θέματα που άπτονται της συνταγματικής αναθεώρησης, όπως π.χ. ιδιωτικά πανεπιστήμια, διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας, απευθείας εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό κ.λπ. H ΝΔ δεν θα μπει σε συζήτηση για την αναθεώρηση αν σημαντικά άρθρα όπως το άρθρο 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν μπουν σε αναθεωρητική διαδικασία, τονίζουν από την Πειραιώς.
Παράλληλα, από τη ΝΔ εμμένουν στην κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πριν από δυόμισι χρόνια, όταν στη συνάντηση που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Τσίπρα τού πρότεινε να καταθέσουν τα άρθρα που θα ήθελαν να αναθεωρηθούν, να τα ψηφίσουν μαζί ώστε να εξασφαλιστεί η πλειοψηφία των 180 και η επόμενη κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές να καταλήξει για το περιεχόμενό τους και να τα εγκρίνει με 151 ψήφους. Επίσης, εκτιμούν ότι ο Πρωθυπουργός «ξεθάβει» τώρα τη συνταγματική αναθεώρηση, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές, διότι «αντιλαμβάνεται τους θεσμούς ως εργαλεία».
η ΕΥΘΥΝΗ ΥΠΟΥΡΓΩΝ. Στον πυρήνα της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας είναι ότι οι προτάσεις της κυβέρνησης θα στοχεύουν στην ενίσχυση των κοινωνικών δικαιωμάτων, στην εμβάθυνση της δημοκρατίας και στην αποτελεσματικότερη προστασία των ατομικών δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών. Για τον Πρωθυπουργό μία από τις βασικές αλλαγές που πρέπει να τεθούν προς συζήτηση είναι η αλλαγή του πολυσυζητημένου άρθρου 86 του Συντάγματος σχετικά με την ποινική ευθύνη των υπουργών.
Σχετικά με τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, η κεντρική κατεύθυνση του Μεγάρου Μαξίμου είναι να ενισχυθούν οι μορφές της άμεσης δημοκρατίας έναντι του πρωθυπουργικού μοντέλου διακυβέρνησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα δίνεται η δυνατότητα στους βουλευτές να εισηγούνται νομοσχέδια, θα διευκολύνεται η δυνατότητα διενέργειας συμβουλευτικών δημοψηφισμάτων, ενώ θα μπορούν να προκληθούν δημοψηφίσματα από μεγάλο αριθμό πολιτών, τα οποία στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, ως μορφή άμεσης δημοκρατίας.
Στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων, θα προταθεί η κατοχύρωση δημόσιων αγαθών (νερό, ενέργεια κ.ά.), ενώ θα τεθούν και θεσμικές ρήτρες για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων.
Η ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ. Βάρος θα δοθεί στην ενίσχυση των διαδικασιών του Κοινοβουλίου, ένα θέμα που έχει συζητήσει ο Τσίπρας με τον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση. Αγνωστο είναι ακόμα εάν θα ανοίξει η συζήτηση για το ανώτατο όριο της κοινοβουλευτικής θητείας, ενώ θα δοθεί έμφαση στις συνθήκες διαφάνειας στα οικονομικά των κομμάτων, αλλά και στην αποσύνδεση της διαδικασίας εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής.
Το μείζον πολιτικό θέμα είναι οι διατάξεις που αφορούν την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας με τη συμμετοχή των πολιτών, ώστε να αποσυνδεθεί η προεδρική εκλογή από τη διάλυση της Βουλής. Με βάση τις υφιστάμενες πληροφορίες, στην κυβερνητική πρόταση προβλέπεται ότι εάν στις δύο πρώτες ψηφοφορίες δεν υπάρξει η προβλεπόμενη πλειοψηφία (δηλαδή 200 και 180), τότε θα υπάρξει απευθείας εκλογή και οι πολίτες θα επιλέξουν μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων.
Ενα ιδιαίτερο πεδίο για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η προώθηση διατάξεων που συνδέονται με τα νέα πολιτισμικά και γλωσσικά δικαιώματα, τις έμφυλες ταυτότητες, καθώς και τα λεγόμενα νέου τύπου δικαιώματα.