Ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, ο ακροδεξιός που θεωρείται φαβορί για την προεδρία της Βραζιλίας στις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής, πήρε εξιτήριο το Σάββατο από το νοσοκομείο όπου ανάρρωνε έπειτα από επίθεση με μαχαίρι που δέχθηκε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, την ώρα που δεκάδες χιλιάδες Βραζιλιάνοι – κυρίως γυναίκες – διαδήλωναν ενάντια στη διχαστική υποψηφιότητά του. Από το Σάο Πάολο και το Ρίο ντε Ζανέιρο έως την Μπραζίλια και το Μανάους, οι πολίτες γέμισαν δρόμους και πλατείες τραγουδώντας, χορεύοντας και φωνάζοντας «Οχι σε αυτόν!»

Εξοργισμένοι από τη συνήθεια του Μπολσονάρο να κάνει προσβλητικές δηλώσεις – άλλοτε κοροϊδεύοντας τον βιασμό, άλλοτε καταδικάζοντας τους ομοφυλόφιλους και άλλοτε εξηγώντας ότι οι γυναίκες πρέπει να πληρώνονται λιγότερο από τους άνδρες -, πολλοί Βραζιλιάνοι συμμετέχουν στο κίνημα που εκφράζεται στα social media με το #EleNao (όχι αυτός) προκειμένου να προτρέψουν τους συμπατριώτες τους να μην τον στηρίξουν στις κάλπες. «Οχι μόνο οι γυναίκες, αλλά όλοι μας δεν πρέπει να ψηφίσουμε τον Μπολσονάρο επειδή είναι σεξιστής, ρατσιστής, ομοφοβικός, δεν τάσσεται υπέρ της ισότητας στην κοινωνία και δεν κατανοεί ότι η Βραζιλία είναι μια πολυπολιτισμική χώρα» λέει η Νούρια Καρνάκις που συμμετείχε στις διαδηλώσεις. «Αυτός δεν είναι η λύση».

Πρώην αξιωματικός του στρατού που έχει εκφράσει τον θαυμασμό του για τη στρατιωτική δικτατορία της περιόδου 1964-1985 στη Βραζιλία, ο Μπολσονάρο έχει αποκτήσει αρκετούς οπαδούς με την αυστηρή στάση που υπόσχεται απέναντι στην εγκληματικότητα, τη σκληρή ρητορική και μια καριέρα στην οποία δεν υπάρχουν κατηγορίες για διαφθορά – κάτι ιδιαίτερα συνηθισμένο στον πολιτικό κόσμο της χώρας. Μόλις προχθές σε συνέντευξή του είπε ότι δεν θα αποδεχθεί το αποτέλεσμα των εκλογών εάν χάσει, προσθέτοντας ότι δεν μπορεί όμως να μιλήσει εκ μέρους της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων.

Η υποψηφιότητα του Μπολσονάρο έχει προσελκύσει το διεθνές ενδιαφέρον ως ακόμα ένα παράδειγμα της τάσης που εκδηλώνεται σε πολλές χώρες προς τον λαϊκισμό και τα άκρα στην πολιτική. Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο Μπολσονάρο προηγείται με ποσοστό περίπου 28%, έχει όμως και το υψηλότερο ποσοστό αρνητικής γνώμης μεταξύ των ψηφοφόρων – κάτι που μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμο εάν χρειαστεί και δεύτερος γύρος, όπου τα περισσότερα σενάρια τον δείχνουν να χάνει. Κυριότερος αντίπαλός του φέρεται – και πιθανότερος να περάσει μαζί του στον δεύτερο γύρο που θα διεξαχθεί στις 28 Οκτωβρίου – είναι ο υποψήφιος της Αριστεράς και πρώην δήμαρχος του Σάο Πάολο Φερνάντο Χαντάντ. Ο Χαντάντ είναι υποψήφιος του Εργατικού Κόμματος, του οποίου ο ιδρυτής και πρώην πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα βρίσκεται στη φυλακή με την κατηγορία της διαφθοράς και του απαγορεύθηκε να πάρει μέρος στις εκλογές.

Η Βραζιλία ζει σε μια περίοδο έντονης πολιτικής πόλωσης, έπειτα από μια μακρά ύφεση, ένα τεράστιο σκάνδαλο διαφθοράς που έπληξε το Εργατικό Κόμμα αλλά και ολόκληρη την πολιτική τάξη, και την παραπομπή και έκπτωση από το προεδρικό αξίωμα της πρώτης γυναίκας προέδρου στην ιστορία της χώρας, της Ντίλμα Ρουσέφ. Η υποψηφιότητα του 63χρονου Μπολσονάρο έχει διχάσει ακόμα περισσότερο την κοινωνία καθώς στην προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε σε θέματα σύγκρουσης ανάμεσα σε διάφορες κουλτούρες και στην ανάδειξη των «παραδοσιακών οικογενειακών αξιών». Μάλιστα, υποσχέθηκε ότι θα δώσει στους αστυνομικούς την άδεια πρώτα να πυροβολούν και μετά να κάνουν ερωτήσεις. Ομως η δηλητηριώδης ρητορική του έχει αρχίσει από παλιά. Το 1999 είχε δηλώσει πως η δικτατορία θα έπρεπε «να έχει εκτελέσει τουλάχιστον 30.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου». Εχει επίσης δηλώσει ότι καλύτερα να πέθαινε ο γιος του, παρά να γινόταν ομοφυλόφιλος, ενώ μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες είχε πει σε μια βουλευτή ότι δεν θα τη βίαζε επειδή ήταν άσχημη.