Ακόμη κι ένα φιάσκο, όπως εξελίσσεται η υπόθεση των Σκοπίων, μπορεί να κρύβει διδάγματα.
Τα απαριθμώ.
Πρώτον, δεν μπορείς να λύσεις ένα πρόβλημα αν δεν έχεις καταλάβει ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα.
Δεύτερον, δεν μπορείς να λύσεις ένα πρόβλημα ερήμην εκείνων που αφορά το πρόβλημα.
Τρίτον, στην πολιτική δεν υπάρχουν σωστές ή λάθος λύσεις σε προβλήματα. Υπάρχουν σωστές ή λάθος κυβερνήσεις που ασχολούνται με προβλήματα.
Πάμε λοιπόν από την αρχή.
Το πρώτο δίδαγμα αφορά όσους θεωρούν ότι δεν υπήρχε πρόβλημα με τα Σκόπια ή ότι είναι ένα πρόβλημα ασήμαντο και κατασκευασμένο εκ του μη όντος από «εθνικισμούς», «αλυτρωτισμούς» και «μεγαλοϊδεατισμούς».
«Αποψη δημοφιλής σε κάποιους αριστερούς ή σε πρώην διπλωμάτες που απειλούν όσους δεν κατανοούν την ασημαντότητα του προβλήματος με τη “χλεύη” της διεθνούς κοινωνίας» (Γ. Κακλίκης, «Καθημερινή», 29/9).
Το δεύτερο δίδαγμα αφορά όσους νομίζουν ότι τα προβλήματα λύνονται με την πεφωτισμένη καθοδήγηση των άνω και των έξω.
«Η παρέλαση υψηλών διεθνών αξιωματούχων (…) έφερε μάλλον αποτελέσματα, καθώς η πολιτική κουλτούρα στη χώρα αυτή είναι πειθήνια έως υποτακτική» έγραφε μόλις την προηγουμένη του δημοψηφίσματος πανεπιστημιακός που κατά τα άλλα αρέσκεται να δηλώνει οτι «δεν είμαστε όλοι Βουκεφάλες». (Δ. Χριστόπουλος, «Εφσυν», 29-30/9).
Δεν περίμενε καν το δημοψήφισμα για να επαινέσει τους υποτακτικούς για την υποταγή τους!
Το τρίτο δίδαγμα αφορά όσους θεωρούσαν ότι το Σκοπιανό μπορεί να λυθεί ανεξαρτήτως της κυβέρνησης που θέλει να λύσει το Σκοπιανό.
Λες κι αν ο Κοτζιάς (ας πούμε) μπορούσε να λύσει το παραμικρό, δεν θα το ξέραμε τόσα χρόνια, αλλά θα περιμέναμε να το μάθουμε τώρα που κοντά στα εβδομήντα έγινε υπουργός.
Αντιθέτως κάποιος θα έπρεπε να εξηγήσει στους μαθητευόμενους μάγους της Αθήνας (και της Ευρώπης) ότι δεν υπάρχουν απλά προβλήματα, ούτε απλές λύσεις σε σύνθετα προβλήματα.
Κι ότι η πιο περίπλοκη κατηγορία προβλημάτων είναι εκείνα που αφορούν την ταυτότητα των λαών, των χωρών, των ανθρώπων. Οπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας.
Αν λοιπόν οι μαθητευόμενοι μάγοι διέθεταν στοιχειώδη σεμνότητα και μυαλό, θα ξεκινούσαν οικοδομώντας πρώτα μια ευρύτατη εθνική και κοινωνική συναίνεση γύρω από κάποια λύση.
Οχι χαρακτηρίζοντας το 70-75% των Ελλήνων «ακροδεξιούς», «εθνικιστές» ή «Βουκεφάλες». Ούτε προεξοφλώντας ότι το 65% των Σκοπιανών είναι «πειθήνιοι».
Τώρα τρεχάτε ποδαράκια μου!
Η μεγαλοφυής λύση του Σκοπιανού εξαρτάται πλέον από τη δυνατότητα του Ζάεφ, του Τσίπρα, ίσως και κάποιων ξένων υπηρεσιών, να «λαδώσουν» μερικές τσέπες βουλευτών στην Αθήνα και στα Σκόπια.
Δεν ξέρω αν θα αποδειχτεί αποτελεσματικό. Σίγουρα όμως δεν είναι και για καμάρι!