Μπορεί ο Μάριο Σεντένο να έστειλε ενθαρρυντικό μήνυμα προς την κυβέρνηση σημειώνοντας ότι η περικοπή των συντάξεων είναι δημοσιονομικό και όχι διαρθρωτικό μέτρο, όμως ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μιλώντας στα «ΝΕΑ», αφήνουν ελάχιστα περιθώρια προσδοκιών ακύρωσης των ψηφισμένων μέτρων. Ο λόγος; Βλέπουν μεγάλη πιθανότητα η Γερμανία – και πιο συγκεκριμένα η Μπούντεσταγκ – να «τελειώσει» το ζήτημα. Την ίδια ώρα δεν αποκλείουν οι τελικές αποφάσεις να κριθούν στο έκτακτο Eurogroup, που φαίνεται ότι οργανώνεται για τις 19 Νοεμβρίου, προκειμένου κυρίως οι υπουργοί Οικονομικών να προχωρήσουν στη συζήτηση για την εμβάθυνση της ευρωζώνης.

Οπως εξηγούν αξιωματούχοι οι οποίοι έχουν άριστη γνώση των πολιτικών εξελίξεων στη Γερμανία, ρόλο-κλειδί στις εξελίξεις ενδέχεται να παίξει το ειδικό πολιτικό βάρος που έχει αποκτήσει ο Ραλφ Μπρινκχάους μετά την πρόσφατη επικράτησή του στις εσωκομματικές εκλογές των συντηρητικών για την ηγεσία της κοινής κοινοβουλευτικής ομάδας των CDU και CSU.

Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του Φόλκερ Κάουντερ, που επί χρόνια ήταν στενός συνεργάτης της Ανγκελα Μέρκελ και κοινοβουλευτικός κυματοθραύστης της καγκελαρίου, ο Μπρινκχάους «αντιμετωπίζει με μεγαλύτερο σκεπτικισμό τα ευρωπαϊκά θέματα και θέτει περισσότερες ερωτήσεις» λένε χαρακτηριστικά έγκυρες πηγές στα «ΝΕΑ». Δεν αποκλείουν ότι ανάλογη θα είναι η στάση που ενδέχεται να ακολουθήσει όταν το θέμα της περικοπής των ελληνικών συντάξεων φτάσει στην Μπούντεσταγκ, αγνοώντας ακόμη και τη γραμμή της γερμανικής κυβέρνησης σε περίπτωση που ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει καταφέρει να πείσει τον γερμανό ομόλογό του Ολαφ Σολτς. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Γερμανοί δεν θέλουν πισωγυρίσματα και υπαναχωρήσεις σε δεσμεύσεις και οι εξελίξεις στην Ιταλία φορτίζουν το κλίμα.

Αλλωστε, η κοινοβουλευτική ομάδα των γερμανών Συντηρητικών επιδιώκει πλέον να αποστασιοποιείται κατά περίπτωση από τις κυβερνητικές επιλογές και το ελληνικό αίτημα μπορεί να αποτελέσει κατάλληλη πλατφόρμα προς τη συγκεκριμένη επιδίωξη, με τις εκλογές στη Βαυαρία στις 14 Οκτωβρίου να παίζουν σημαντικό ρόλο προς τα πού θα γείρει η πλάστιγγα. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να ερμηνευτεί, λένε ευρωπαϊκές πηγές, και η επιλογή της κυβέρνησης για το διπλό προσχέδιο του προϋπολογισμού, προκειμένου να μην προκαλέσει την άμεση αντίδραση της γερμανικής πλευράς, καθώς «έδωσε μήνυμα ότι δεν έχει λάβει οριστικές αποφάσεις».

Τα σενάρια. Εξάλλου, παρότι ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί ξεκαθάρισε μετά το προχθεσινό Eurogroup ότι η Κομισιόν θα περιμένει ένα σενάριο στο προσχέδιο που θα καταθέσει η κυβέρνηση στις 15 Οκτωβρίου, ευρωπαϊκές πηγές άφηναν χθες ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει διπλό σενάριο και ενώπιον της Κομισιόν σε περίπτωση που η γερμανική στάση δεν επιτρέπει το αντίθετο. Δεν απέκλειαν παράλληλα να υπάρξει μια ενδιάμεση λύση η οποία θα επιτρέπει στην Αθήνα να ικανοποιήσει εν μέρει τα σχέδιά της, αλλά παράλληλα δεν θα εμφανίζεται στο Βερολίνο ως πλήρης ανατροπή των συμφωνηθέντων. Η κατάσταση, με άλλα λόγια, εμφανίζεται ακόμη εξαιρετικά ρευστή.

Μάλιστα, πηγές δεν αποκλείουν το ζήτημα να λάβει διαστάσεις «τοξικού χαρακτήρα» στο Βερολίνο σε περίπτωση κακών χειρισμών από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης. Αρκετές είναι άλλωστε οι χώρες που φαίνεται να τάσσονται στην πλευρά της γερμανικής θέσης, δυσκολεύοντας τις διαπραγματεύσεις που καλείται να κάνει ο Τσακαλώτος σε διμερές επίπεδο από τώρα και μέχρι το Eurogroup του Δεκεμβρίου ή τουλάχιστον της 19ης Νοεμβρίου, στο οποίο δεν αποκλείεται να συζητηθεί εις βάθος το ελληνικό αίτημα, καθότι θα είναι έτοιμη η έκθεση της Κομισιόν στο πλαίσιο της αξιολόγησης της Επιτροπής για τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ΕΕ. Εξάλλου μεσολαβεί και το Eurogroup στις 5 Νοεμβρίου, στο οποίο πάντως εκτιμάται ότι οι υπουργοί Οικονομικών θα ασχοληθούν με τους προϋπολογισμούς άλλων κρατών. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει έως τις 21 Νοεμβρίου, οπότε αναμένεται να κατατεθεί στο ελληνικό Κοινοβούλιο το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού.

Πηγές εναποθέτουν πλέον εξ ολοκλήρου το ζήτημα στους χειρισμούς της ελληνικής πλευράς και τα περιθώρια που έχει ο έλληνας υπουργός Οικονομικών να πείσει τους ομολόγους του. Η επιεικέστερη στάση που φαίνεται να επέδειξε ο Σεντένο δεν αρκεί.

Μήνυμα από Ρέγκλινγκ. Εξάλλου, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ με χθεσινές δηλώσεις του έθεσε τη συνεννόηση με τους θεσμούς ως απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε απόφαση αφορά τον προϋπολογισμό, τονίζοντας παράλληλα για άλλη μια φορά ότι θα πρέπει η χώρα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Μιλώντας στην ολλανδική εφημερίδα «De Telegraaf» ο Κλάους Ρέγκλινγκ δήλωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει τον ελαφρά καλύτερο του αναμενόμενου φετινό προϋπολογισμό, αφού συζητήσει πρώτα με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ερωτηθείς αν η ελληνική κυβέρνηση θα αντιστρέψει ορισμένες μεταρρυθμίσεις, ο Ρέγκλινγκ απάντησε: «Οχι. Εχουν υποσχεθεί τις μεταρρυθμίσεις αυτές. Ο ελληνικός προϋπολογισμός φέτος είναι ελαφρά καλύτερος του αναμενόμενου. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτό τον προϋπολογισμό. Αν αλλάξουν τις πολιτικές τους, θα πρέπει πρώτα να συζητήσουν με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Δεν έχουν αποδεσμευθεί ακόμη εκατό τοις εκατό».

Στην παρατήρηση του δημοσιογράφου ότι η Ολλανδία θέλει πίσω τα χρήματά της, ο Ρέγκλινγκ απάντησε: «Οχι, ο ESM θέλει πίσω τα χρήματά του. Οσο αποπληρωνόμαστε, δεν υπάρχει κανένα κόστος για τον ολλανδό φορολογούμενο. Ούτε ένα σεντ από χρήματα του ολλανδού φορολογούμενου δεν έχει δαπανηθεί έως τώρα για τα ελληνικά πακέτα στήριξης».