Ο Μπρους Γκρόμπελαρ φόρεσε για 14 χρόνια τη φανέλα της Λίβερπουλ και έζησε όλες τις μεγάλες στιγμές εκείνης της σπουδαίας ομάδας. Κατέκτησε έξι φορές το πρωτάθλημα Αγγλίας, τρεις φορές το Κύπελλο και το 1984, το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Οι στιγμές της δόξας όμως περνούν γρήγορα από μπροστά του, καθώς δεν έσβησαν τους εφιάλτες απ’ όλα αυτά που βίωσε στον πόλεμο της ανεξαρτησίας της Ζιμπάμπουε. Οπως και όσα έζησε στις τραγωδίες του Χέιζελ και του Χίλσμπορο.
Ο 61χρονος πλέον Γκρόμπελαρ σοκάρει περιγράφοντας στην εφημερίδα «Guardian» το δράμα του πολέμου στη Ζιμπάμπουε, που το βίωσε σε ηλικία 18 χρονών. Παραδέχτηκε ότι σκότωσε πολλούς ανθρώπους στις μάχες και το ποδόσφαιρο ήταν αυτό που τον έσωσε, καθώς τον βοήθησε να απομακρύνει όλες αυτές τις φρικτές αναμνήσεις. «Πόσα άτομα σκότωσα; Δεν μπορώ να σας πω», είπε. «Ναι, σκότωσα πολλούς. Ισως για αυτό προσπαθώ να ζω το σήμερα. Μπορώ να μετανιώνω για το παρελθόν, ωστόσο δεν μπορώ να το αλλάξω».
Είναι συγκλονιστική η περιγραφή της πρώτης του εμπειρίας στη μάχη: «Η πρώτη μου φορά ήταν σούρουπο. Το μόνο που μπορούσες να δεις ήταν σκιές. Είσαι εσύ ή αυτοί. Μετά αρχίζουν οι πυροβολισμοί και σφυρίζουν οι σφαίρες. Ακούς φωνές γύρω σου. Με χτύπησαν. Τους φωνάζεις σταματήστε, θα μας σκοτώσουν όλοι. Οταν όλα σταματήσουν, βλέπεις πτώματα γύρω σου. Την πρώτη φορά βγάζεις ό,τι έχεις στο στομάχι σου».
Οι περιγραφές του σοκάρουν: «Ηταν ένας τύπος ο οποίος έκοβε ένα αφτί από κάθε άνθρωπο που σκότωνε. Ηθελε να πάρει εκδίκηση γιατί είχαν βασανίσει την οικογένειά του».
Το ψυχολογικό τραύμα εκείνης της περιόδου είναι τεράστιο και ο ίδιος ξέρει πως πολλοί δεν κατάφεραν να το αντέξουν: «Δύο στρατιώτες ολοκλήρωσαν τη θητεία τους, αλλά τους είπαν ότι θα μείνουν για ακόμα έξι μήνες. Δεν άντεξαν και αυτοκτόνησαν».
Το ποδόσφαιρο είχε μπει από τότε στη ζωή του: «Οι οπαδοί με φώναζαν άνθρωπο της ζούγκλας. Ελεγαν πως δεν είμαι λευκός, αλλά μαύρος με λευκό δέρμα» θυμάται.
Σημάδια
Δεν ήταν όμως μόνο ο πόλεμος που τον σημάδεψε. Η τραγωδία του Χέιζελ το 1985 στην οποία έχασαν τη ζωή τους 39 οπαδοί της Γιουβέντους, αλλά και το Χίλσμπορο τον Απρίλιο του 1989, όπου βρήκαν το θάνατο 96 οπαδοί της Λίβερπουλ, δεν μπορούν να φύγουν από το μυαλό του:
«Στο Χέιζελ ήταν χειρότερα από τον πόλεμο. Εκεί ξέρεις τι σε περιμένει. Στο Χέιζελ ήταν αθώοι άνθρωποι. Ακουγες τους τοίχους να πέφτουν και τους ανθρώπους να πεθαίνουν».
Οσο για το Χίλσμπορο, σε εκείνον τον ημιτελικό του Κυπέλλου κόντρα στη Νότιγχαμ, είδε την τραγωδία να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του. Η εξέδρα στην οποία έχασαν τη ζωή τους 96 οπαδοί της Λίβερπουλ, ήταν πίσω από την εστία. «Φώναξα σε έναν αστυνομικό να ανοίξει την πόρτα. Δεν έχω κλειδί, απάντησε. Πέταξα την μπάλα και έτρεξα στον διαιτητή. Εκείνη τη στιγμή, υποχώρησαν τα προστατευτικά και πολλοί άνθρωποι βρέθηκαν στο γήπεδο».