Υψώνει τείχος στους πολίτες της Ευρώπης

Την έντονη ενόχληση των Βρυξελλών προκάλεσαν οι νέοι κανόνες για τη μετανάστευση που προανήγγειλε χθες για τη μετά Brexit εποχή η Τερίζα Μέι – και δη η ξεκάθαρη δήλωσή της πως «όταν εγκαταλείψουμε την ΕΕ, θα θέσουμε σε ισχύ ένα σύστημα μετανάστευσης που θα βάζει τέλος, μια και καλή, στην ελεύθερη κυκλοφορία» των ευρωπαίων πολιτών στη Βρετανία. Μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ κατέστησε εξίσου σαφές πως αναμένει μια μετωπική σύγκρουση στη σύνοδο του Οκτωβρίου που έχει χαρακτηριστεί ως «η στιγμή της αλήθειας» για το Brexit.

«Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες», ανακοίνωσε η βρετανίδα πρωθυπουργός, «θα είναι αυτή εδώ η χώρα που ελέγχει και επιλέγει ποιον θέλει να έρθει εδώ. Θα είναι ένα σύστημα βασισμένο στις δεξιότητες, σημασία θα έχουν οι δεξιότητες των εργαζομένων, όχι η χώρα προέλευσής τους. Θα είναι ένα σύστημα που κοιτάζει ανά τον κόσμο και προσελκύει τους ανθρώπους με τις δεξιότητες που χρειαζόμαστε. Κυρίως, θα είναι ένα σύστημα δίκαιο για τους απλούς εργαζομένους [Βρετανούς]. Για υπερβολικά πολύ καιρό, οι πολίτες αισθάνονταν αγνοημένοι όσον αφορά τη μετανάστευση, αισθάνονταν πως οι πολιτικοί δεν λάμβαναν επαρκώς σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες τους».

Ακόμα και ως υπουργός Εσωτερικών, πριν γίνει πρωθυπουργός το 2016, η Μέι ήταν υπέρ ενός αυστηρού περιορισμού της μετανάστευσης. Στο πρόγραμμα που παρουσίασε ενόψει των κοινοβουλευτικών εκλογών του 2017 δεσμευόταν να μειώσει την καθαρή μετανάστευση σε λιγότερους από 100.000 ανθρώπους τον χρόνο, έναντι 273.000 το 2016. Σύμφωνα με τους κανόνες που προανήγγειλε και αναμένεται να παρουσιάσει λεπτομερέστερα σήμερα στο συνέδριο των Εργατικών στο Μπέρμιγχαμ, όσοι θέλουν να μείνουν μακροπρόθεσμα στη Βρετανία θα πρέπει, μετά το Brexit, να αποδείξουν πως έχουν τα προσόντα να «ανταποκριθούν στις ανάγκες» της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, «θα πρέπει να πληρούν ένα ελάχιστο μισθολογικό όριο που θα διασφαλίζει ότι δεν ανταγωνίζονται για δουλειές που θα μπορούσαν σε άλλη περίπτωση» να καλυφθούν από Βρετανούς. «Οι υποψήφιοι που επιλέγονται για θέσεις υψηλής ειδίκευσης θα μπορούν να φέρνουν την άμεση οικογένειά τους, αλλά μόνο εφόσον χρηματοδοτούνται από τους μελλοντικούς εργοδότες τους».

Οι βίζες που χορηγούνται στους φοιτητές, πάντως, δεν θα υπόκεινται στα ίδια κριτήρια. Και σε συνεντεύξεις που παραχώρησε στη συνέχεια η Μέι άφησε να εννοηθεί ότι οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να απολαμβάνουν κάποιου είδους προνομιακή μεταχείριση, βάσει των όρων μιας εμπορικής συμφωνίας Βρετανίας – ΕΕ: η ίδια διευκρίνισε ωστόσο πως μια διευθέτηση περί κινητικότητας είναι κάτι ξεχωριστό από το μεταναστευτικό σύστημα. Μια Λευκή Βίβλος για τη μετανάστευση, επισήμανε η Ντάουνινγκ Στριτ, αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μέσα στο φθινόπωρο, ενώ ένα νομοσχέδιο θα κατατεθεί το 2019. «Δεν θα αποδεχθούμε ποτέ τις διακρίσεις με βάση τις δεξιότητες και την εθνικότητα» προειδοποίησε από την πλευρά του ο Γκι Φέρχοφστατ, ο συντονιστής του Ευρωκοινοβουλίου για το Brexit.

Είναι τόσο έντονη η κριτική που δέχεται η Τερίζα Μέι εντός και εκτός των τειχών, και από την ΕΕ και από το εσωτερικό του κόμματός της ακόμη (αν και για τους αντίθετους, ως επί το πλείστον, λόγους), που ο Λοράν Ζοφρέν, ο διευθυντής της «Libération», την περιέγραψε προχθές γλαφυρά ως «ένα είδος πολιτικού ζόμπι που κανείς δεν καταφέρνει να σκοτώσει». Ο υπ’ αριθμόν ένα εσωκομματικός εχθρός της, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, έδωσε χθες μια θεαματική παράσταση στο κομματικό συνέδριο στο Μπέρμιγχαμ, αποσπώντας πολλές επευφημίες με το σύνθημα «Να ξεφορτωθούμε το Τσέκερς». «Απάτη» αποκάλεσε το σχέδιο της Μέι, υποστηρίζοντας πως θα αφήσει τη Βρετανία «παγιδευμένη στη δέσμη έλξης των Βρυξελλών» – σαν εκείνη τη δέσμη έλξης που διέθετε το διαστημόπλοιο «Enterprise» στο «Star Trek»… Ο Τζόνσον έφτασε πολύ κοντά στο να δηλώσει επισήμως ότι θέλει να ανατρέψει τη Μέι και να αναλάβει στη θέση της – δεν το έκανε όμως, προφανώς γιατί προτιμάει να την αφήσει να διαχειρίζεται εκείνη το χάος του Brexit, στο οποίο ο ίδιος είχε πρωταγωνιστήσει.