Το πρόβλημα της χοληστερίνης είναι πράγματι διαχρονικό. Σήμερα πλέον γίνεται από όλους αποδεκτό ότι όσο χαμηλότερα βρίσκεται η τιμή της κακής χοληστερίνης (LDL) στο αίμα τόσο λιγότερα είναι τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια, με την επιφύλαξη πάντως του κατώτατου ορίου των 45 mg%. Το όριο αυτό θεωρείται απαραίτητο γιατί η χοληστερίνη αποτελεί βασικό συστατικό για τη φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων του οργανισμού.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποστηρίζει ότι 5,5 εκατ. άνθρωποι χάνονται κάθε χρόνο από τις υψηλές τιμές της χοληστερίνης στο αίμα. Σήμερα το φάρμακο που έχει αποδειχθεί ως το ισχυρότερο όπλο κατά της χοληστερίνης, με αποδεδειγμένα ελάττωση των καρδιακών συμβαμάτων κατά 30%-40%, είναι οι στατίνες.

Ομως, ένα ποσοστό ανθρώπων, που κυμαίνεται από 10%-20%, δεν μπορούν να πάρουν στατίνες γιατί παρουσιάζουν σοβαρές παρενέργειες. Για τον λόγο αυτό οι ερευνητικές προσπάθειες κατέληξαν σε ένα νέο φάρμακο που αναστέλλει το ένζυμο PCSK9. Το ένζυμο αυτό καταστρέφει τους υποδοχείς που μπλοκάρουν την κακή χοληστερίνη στο συκώτι και με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η κακή χοληστερίνη στο αίμα. Κατά συνέπεια η χορήγηση ενός φαρμάκου αναστολέα, που αναστέλλει τη σύνθεση του ενζύμου PCSK9, επιτρέπει στους υποδοχείς της κακής χοληστερίνης (LDL) στο συκώτι να τη δεσμεύσουν και έτσι η χοληστερίνη που κυκλοφορεί στο αίμα να είναι χαμηλή.

Ο αναστολέας αυτός διατίθεται με την εμπορική ονομασία evolocumab (Repatha) ή alizocumab (Pralient). Μπορεί να συνδυάζεται ακόμα και με στατίνες όταν οι στατίνες δεν επιτυγχάνουν ικανοποιητική ελάττωση της κακής χοληστερίνης (LDL). Χορηγείται ενέσιμα ανά 2-4 μήνες. Ο συνδυασμός των φαρμάκων αυτών με στατίνες επιτυγχάνει ακόμα περαιτέρω ελάττωση της χοληστερίνης στο αίμα μέχρι και 50%.

Στην παρούσα φάση οι ερευνητικές προσπάθειες στρέφονται στη δημιουργία νεότερων φαρμάκων τα οποία δεν θα επιτρέπουν τη δημιουργία του ενζύμου PCSK9 οπότε δεν θα χρειάζονται τα φάρμακα που αναστέλλουν τη δράση του. Ετσι, μετά την αντιμετώπιση της υπερχοληστεριναιμίας σε συνδυασμό με την πρόοδο των γονιδιακών θεραπειών που αφορούν την αθηροσκλήρωση των αρτηριών του σώματος στο σύνολό της, αναμένεται την προσεχή δεκαετία η νίκη κατά των εμφραγμάτων και των εγκεφαλικών επεισοδίων.

Ο Δημήτρης Κρεμαστινός είναι ομότιμος καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εκλεγμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών