Γνώριζε ότι ο θρύλος θέλει την Απαγορευμένη Πόλη – πόλη ανάκτορο στο Πεκίνο να διαθέτει 9.999,5 δωμάτια, καθώς 10.000 έχει μόνο ο ουρανός, αλλά στην πραγματικότητα 8.705 αίθουσες συνθέτουν το μοναδικό μουσείο – μνημείο που προστατεύεται από την UNESCO. Γνώριζε επίσης ότι θα είχε την τύχη να περάσει το κατώφλι του απρόσιτου για το ευρύ κοινό Παλατιού του Πολλαπλού Μεγαλείου για να διαλέξει ορισμένους από τους θησαυρούς του για να τους μεταφέρει στην Αθήνα για την πρώτη παρουσίασή τους παγκοσμίως, καθώς δεν είναι επισκέψιμοι ούτε για όσους φτάνουν ώς το Πεκίνο. Εκείνο που δεν φανταζόταν όμως ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης Δημήτρης Παντερμαλής ήταν πως το αυτοκρατορικό κέρασμα θα περιοριζόταν σε μια κούπα ζεστό νερό! «Βρεθήκαμε μπροστά σε κλειδωμένα δωμάτια μέσα στα οποία υπήρχαν σκονισμένα έπιπλα, έργα τέχνης και προσωπικά αντικείμενα του αυτοκράτορα Τσιανλόγκ. Ηταν Μάρτιος και το κρύο ήταν αφόρητο. Ζήτησα να πιω κάτι ζεστό, αλλά μας ενημέρωσαν ότι οι πόρτες είχαν κλειδωθεί για λόγους ασφαλείας και από το παλάτι θα αποχωρούσαμε αφού ολοκληρωνόταν η επιλογή των αντικειμένων που θα φιλοξενούνταν στην Αθήνα. Διακρίνοντας την απογοήτευση στο πρόσωπό μου, μια κοπέλα από την κινεζική αποστολή εξαφανίστηκε για λίγα λεπτά και επέστρεψε με έναν δίσκο γεμάτο φλιτζάνια που άχνιζαν. “Τσάι!” ήταν η πρώτη μου σκέψη. Για να διαπιστώσω μόλις πλησίασε ότι οι κούπες είχαν σκέτο ζεστό νερό. Σας διαβεβαιώνω ότι ήταν το απολαυστικότερο ζεστό νερό που έχω πιει στη ζωή μου». Κάπως έτσι ξεκίνησε η περιπέτεια των 154 αντικειμένων που προσγειώθηκαν από το Πεκίνο στην Αθήνα και στο Μουσείο Ακρόπολης σε μια έκθεση μη αναμενόμενη ίσως για τον συγκεκριμένο χώρο. Κι όμως, από τις πανύψηλες σιδεριές ήδη από τον διάδρομο που υποδέχονται τους επισκέπτες ώς το πιο μικρό κομψοτέχνημα της έκθεσης «Από την Απαγορευμένη Πόλη: αυτοκρατορικά διαμερίσματα του Τσιανλόνγκ», δεν μοιάζουν αταίριαστα κάτω από τον Ιερό Βράχο. Ισως επειδή οι μεγάλοι πολιτισμοί συνδιαλέγονται χωρίς να απαιτούνται γεωγραφικές συνάφειες. Ισως κι επειδή ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός της Ελένης Σπάρτση έχει μεταφέρει σε κλίμακα ένα προς ένα και με μεγάλη ακρίβεια την εικόνα των αυτοκρατορικών δωματίων και την ατμόσφαιρά τους. Σε συνδυασμό δε με τη μουσική υπόκρουση εντός του εκθεσιακού χώρου είναι αρκετά για να ξεχάσει ο επισκέπτης πού βρίσκεται και να αφεθεί σε ένα ταξίδι στον 18ο αιώνα και στο σύμπαν του αυτοκράτορα που έζησε 89 χρόνια, κυβέρνησε για έξι δεκαετίες και η ζωή του ήταν «ευλογημένη από τον ουρανό», όπως μαρτυρά το όνομά του.

ΤΑ ΕΚΘΕΜΑΤΑ. Η αλήθεια είναι πως η περιήγηση ανάμεσα στα εκθέματα μπορεί να μη φέρει ενώπιόν μας «έναν από τους σπουδαιότερους αυτοκράτορες που συνδύαζε τις ικανότητες ενός στρατηγού, ενός διοικητή και ενός πολιτικού και ο οποίος διπλασίασε τα εδάφη της Κίνας», θέτοντας τις βάσεις για να εξελιχθεί η χώρα του στην πολυπληθέστερη του κόσμου με 1,3 δισ. κατοίκους. Σαφώς όμως αναδεικνύει έναν φωτισμένο ηγέτη με αστείρευτο πάθος για τις τέχνες και τα γράμματα. Τον γνωρίζουμε σε ηλικία 25 ετών. Στο πορτρέτο που φιλοτέχνησε ο ιταλός ιησουίτης μοναχός Τζουζέπε Καστιλιόνε εμφανίζεται ευγενής και συγκρατημένος. Μετά τις 15 Δεκεμβρίου θα τον συναντήσουμε σε ένα άλλο πορτρέτο που θα αντικαταστήσει το τωρινό (επιβάλλεται, όπως σε ακόμη 20 εκθέματα, κυρίως ρούχα, για λόγους συντήρησης), σε ηλικία 80 ετών.

Θαυμάζουμε το επίσημο ένδυμά του στα χρώματα της σημαίας της Μαντζουρίας, με έναν πενταδάκτυλο δράκοντα (σύμβολο αυτοκρατορικό) να κυριαρχεί. Τα ποιήματα που συνέθεταν οι αξιωματούχοι στις ειδικές βραδιές στις οποίες τους προσκαλούσε ο αυτοκράτορας πίνοντας τσάι με κουκουνάρια, χειμωνανθούς και λεμόνια του είδους Χέρι του Βούδα. Τα τσαγερά με τους χρυσούς και κόκκινους λωτούς και τις κούπες πάνω στα οποία αναγράφονταν στίχοι του αυτοκράτορα, μάρτυρες μεταξύ άλλων του προσωνυμίου του ως «αυτοκράτορα της ποίησης και της καλλιγραφίας». Τις θεατρικές πανοπλίες από λευκό μπροκάρ και τις σημαίες στην πλάτη καθώς επρόκειτο για κοστούμια ερμηνευτών της κινεζικής όπερας που υποδύονταν υψηλόβαθμους αξιωματούχους.

Επιβάλλεται μια στάση στο Δωμάτιο των Ευωδιαστών Ορχιδέων με τα θερμαινόμενα ανάκλιντρα και το μπλε αριστουργηματικό παραβάν, καμωμένο από σανδαλόξυλο, φτερά αλκυόνας σε σχήμα σβάστικας – σύμβολο ειρήνης και αρμονίας, σύμφωνα με την κινεζική παράδοση – και ελάσματα χρυσού που αποδίδουν φυτά σύμβολα των τεσσάρων εποχών: ορχιδέα για την άνοιξη, μπαμπού για το καλοκαίρι, χρυσάνθεμα για το φθινόπωρο και δαμασκηνιά για τον χειμώνα.

Μαγνήτης για τα βλέμματα όμως και το επίχρυσο ρολόι σε μορφή ελέφαντα αγγλικής προέλευσης – πιθανόν διπλωματικό δώρο. Οταν λειτουργούσε ο μηχανισμός στην κοιλιά του ζώου, ένας καταρράκτης ενεργοποιούνταν κάτω από το ρολόι που έφερε στην πλάτη του. Μοναδική και η κοραλλένια κασετίνα – χρυσή εσωτερικά – που έχει σχήμα ροδάκινου και διακοσμείται από νυχτερίδες, μεταξύ άλλων, σύμβολα της ευτυχίας.

Δεν μπορεί κάποιος να μην προσέξει πόσο περίτεχνα διακοσμημένο ήταν το από ζωγραφισμένο κίτρινο σμάλτο αυτοκρατορικό πτυελοδοχείο. Το πινέλο γραφής από ελεφαντόδοντο, τρίχες κατσίκας και μαόνι. Το σκήπτρο επιθυμιών από νεφρίτη, το εξαιρετικά σπάνιο στήριγμα για καπέλα από μαύρη λάκα και σεντέφι με σύμβολα μακροζωίας, αλλά και ο θερμαντήρας για το ζέσταμα των χεριών από κόκκινη λάκα με επιχρυσωμένους δράκοντες.

Επιπλα με ένθετο νεφρίτη, αριστουργηματικά κεντήματα που μοιάζουν με έργα ζωγραφικής, χειρόγραφα κείμενα του αυτοκράτορα, παραβάν που απεικονίζουν ολόκληρες ιστορίες – οι περισσότερες από τις οποίες περιγράφονται εύληπτα και συνοπτικά στον καλαίσθητο τρίγλωσσο κατάλογο της έκθεσης που επιμελήθηκε η αρχαιολόγος Σταματία Ελευθεράτου – αξίζουν την προσοχή μας, ενώ ο αποχαιρετισμός αφήνεται στον Βούδα και στα λατρευτικά ειδώλια, με το χρυσό αγαλμάτιο να συγκαταλέγεται στους εξαιρετικούς αυτοκρατορικούς θησαυρούς.