Τελικά, ποιος κέρδισε στα Σκόπια; Η αποχή; Το Ναι όσων πήγαν και ψήφισαν στο δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής; Υπήρξε μία ιδιόρρυθμη ισοπαλία; Εξαρτάται από ποια πλευρά βλέπει κανείς τα πράγματα. Ωστόσο, από όποια πλευρά και αν τα δει κανείς, ένα είναι το δεδομένο που όλοι αποδέχονται: η στάση του VMRO – DPMNE είναι κομβική για την τελική έγκριση των συνταγματικών αλλαγών, σημείο κομβικό για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας που προβλέπει η συμφωνία των Πρεσπών.
ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. Το VMRO – DPMNE διέρχεται σήμερα βαθιά κρίση. Επειτα από την, άνω της δεκαετίας, κυριαρχία του Νίκολα Γκρούεφσκι στο ιστορικό κόμμα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) και κατ’ επέκταση στη χώρα, οι ισορροπίες έχουν αρχίσει να μετατοπίζονται, αλλά με αργό ρυθμό. Σε γενικές γραμμές όμως, το κόμμα εξακολουθεί να κινείται στη σκληρή γραμμή των τελευταίων ετών. Ο Χρίστιαν Μισκόφσκι, πρόεδρος του VMRO – DPMNE, χαρακτηρίζεται από πολλούς ως ένας μη χαρισματικός πολιτικός, ο οποίος χρωστάει τη θέση του στον… προκάτοχό του, τον Νίκολα Γκρούεφσκι, με τις ευλογίες του οποίου ανέλαβε την ηγεσία.
Η διαδικασία επίλυσης του ονοματολογικού, που ανεπισήμως ξεκίνησε στο δεύτερο μισό του 2017 και εισήλθε στην επίσημη φάση της το πρώτο εξάμηνο του 2018, έφερε σε δύσκολη θέση το VMRO – DPMNE που έπρεπε παράλληλα να απορροφήσει τους κραδασμούς από τις υποθέσεις διαφθοράς για τις οποίες κατηγορείται ο πρώην ηγέτης του και πρώην πρωθυπουργός. Ο Μισκόφκσι ήταν βέβαια, παρά του αντιθέτου λεγόμενα από τον ίδιο, απολύτως ενημερωμένος για όλες τις εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα, όπως προκύπτει από τα προσφάτως αποκαλυφθέντα πρακτικά του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών στα Σκόπια. Προσπαθούσε «να παίξει καθυστερήσεις», αλλά κάποια στιγμή ήρθε η ώρα της αλήθειας.
ΕΞΩΘΕΝ ΠΙΕΣΕΙΣ. Ηδη πριν από την οριστικοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών, οι έξωθεν πιέσεις προς το VMRO – DPMNE να παραμερίσει την αδιάλλακτη στάση του και να εμφανιστεί πιο εποικοδομητικό είχαν αυξηθεί. Η προέλευση των πιέσεων – κατ’ άλλους απλώς παροτρύνσεων – προερχόταν κυρίως από το Βερολίνο. Ως μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), το VMRO – DPMNE βρίσκεται στην ίδια πολιτική ομάδα με τους Χριστιανοδημοκράτες της Ανγκελα Μέρκελ, η οποία, σημειωτέον, απέφυγε να συναντήσει κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στα Σκόπια τον πρόεδρο Γκιόργκι Ιβανόφ – βασικό υποστηρικτή της αποχής. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Μισκόφσκι προβληματίστηκε ιδιαίτερα από τις γερμανικές πιέσεις, αλλά το υψηλό ποσοστό της αποχής δεν δικαίωσε τις προσδοκίες της αποτελεσματικότητάς τους.
Τι θα συμβεί από εδώ και πέρα; Το VMRO – DPMNE διαθέτει 48 έδρες στο σημερινό Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένων 6 εδρών που ανήκουν σε συνεργαζόμενα με το ίδιο κόμματα. Τρεις βουλευτές του ίδιου του VMRO – DPMNE προσήλθαν στις κάλπες την περασμένη Κυριακή αψηφώντας την άτυπη εντολή περί αποχής. Στη συνέχεια και υπό τις πιέσεις του κόμματος, δύο εξ αυτών εξέδωσαν δήλωση με την οποία σημειώνουν ότι δεν θα ψηφίσουν υπέρ των συνταγματικών αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ. Από ορισμένες πλευρές εκτιμάται ότι η κυβέρνηση εστιάζει προς το παρόν την προσοχή της στους βουλευτές που ναι μεν ανήκουν στην αντιπολίτευση, αλλά όχι στον πυρήνα του VMRO – DPMNE.
Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ. Το ερώτημα είναι αν οι αριθμοί βγαίνουν για να υιοθετηθούν οι συνταγματικές αλλαγές. Αυτό θα το γνωρίζουμε λογικά ώς τις 10-15 Οκτωβρίου. Μετά θα ανοίξει ο δρόμος για τις πρόωρες εκλογές, όπου πολλοί προβλέπουν καθίζηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα εφόσον πραγματοποιηθούν γρήγορα. Ακόμη και για αυτό όμως δεν υπάρχουν βεβαιότητες, διότι υπάρχουν και εκείνοι που εκτιμούν ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έδειξε ότι ο κομματικός μηχανισμός του VMRO – DPMNE αντέχει.