Ηταν το φθινόπωρο του 1955 όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανέλαβε για πρώτη φορά πρωθυπουργός διαδεχόμενος τον αποθανόντα στρατάρχη Παπάγο. Ο βασιλέας Παύλος τού ανέθεσε την εντολή και, παρά την κρίση κορυφής που προκλήθηκε στην ηγεσία της δεξιάς παράταξης εξαιτίας της «παράκαμψης» μιας άτυπης «επετηρίδας», ο Καραμανλής έλαβε πολύ ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης από την κοινοβουλευτική ομάδα, ενώ πολύ σύντομα προκήρυξε εκλογές τις οποίες, παρά τις περί του αντιθέτου γενικές εκτιμήσεις, κέρδισε έχοντας κατέλθει σε αυτές επικεφαλής ενός νέου κόμματος, της ΕΡΕ. Τα πολιτικά πάθη όπως και οι ριζωμένες στρεβλώσεις δεν άφησαν όμως αλώβητη αυτή την περίοδο που, πάντως, για μακρό διάστημα, κρίθηκε πολύ λιγότερο από τα πραγματικά γεγονότα και το έργο της και πολύ περισσότερο από την οξυμμένη αντιπολιτευτική ρητορική. Η ικανότητα επιβίωσης ανεξέλεγκτων μετεμφυλιακών μηχανισμών αποδείχθηκε εντυπωσιακή. Θύμα τους άλλωστε υπήρξε και ο ίδιος ο Καραμανλής, που όταν εκτραχύνθηκαν οι εξελίξεις έλαβε την απόφαση να εγκαταλείψει την πρωθυπουργία, την πολιτική και, τελικά, την Ελλάδα. Υπάρχουν όμως αδιαμφισβήτητα ιστορικά δεδομένα τα οποία καθορίζουν αυτή την περίοδο ως μία νέα, ανορθωτική εποχή για τη χώρα.

Αμέσως μόλις ανέλαβε, ο Καραμανλής επέβαλε τον τερματισμό των πολιτικών εκτελέσεων. Το μετεμφυλιακό κλίμα είχε συντηρηθεί από τις θανατικές καταδίκες και τις εκτελέσεις, στις οποίες, πάντως, τα πρωτεία έφεραν οι κυβερνήσεις του Κέντρου όχι της Δεξιάς. Στις ημέρες του Καραμανλή όχι μόνον δεν υπήρξαν νέες θανατικές καταδίκες, αλλά ακυρώθηκαν και όλες οι προηγούμενες θανατικές αποφάσεις που δεν είχαν προλάβει να εκτελεστούν. Ο ίδιος ο Χαρίλαος Φλωράκης, τελεσίδικα καταδικασμένος σε θάνατο, έχει αφηγηθεί το πώς η ανάδειξη του Καραμανλή στην πρωθυπουργία τού έσωσε τη ζωή, όπως και πολλών άλλων. Στην ίδια περίοδο μειώθηκε δραματικά ο αριθμός των εκτοπισμένων: όταν ο Καραμανλής έφυγε πια από την εξουσία το 1963, αυτοί ήταν λιγότερο από το 10% εκείνων που «παρέλαβε» το 1955.

Μία άλλη κρίσιμη παράμετρος σχετίζεται επίσης με το πόσο πραγματικά «Δεξιά» υπήρξε η εξωτερική πολιτική του Καραμανλή. Στην εξωτερική πολιτική, το «Ανήκομεν εις την Δύσιν» ακολούθησε πλήρως την πολιτική του Ελευθέριου Βενιζέλου – και μπορεί να πει κανείς με ορισμένες επιφυλάξεις που ο Βενιζέλος δεν είχε. Στην κοινωνική πολιτική, ο Καραμανλής είναι εκείνος που έφερε επανάσταση με τον ΟΓΑ, ο οποίος ιδρύθηκε επί των ημερών του. Στο επίπεδο της σύνθεσης της κυβέρνησης, ο Καραμανλής έριξε πολύ μεγάλο βάρος σε προσωπικότητες προερχόμενες από το Κέντρο: ο Ξενοφών Ζολώτας, ο άνθρωπος – κλειδί της οικονομικής πολιτικής του Καραμανλή, ήταν κεντρώος. Το ίδιο και ο Ευάγγελος Αβέρωφ στην αμυντική και εξωτερική πολιτική. Ακόμα και ο Ανδρέας Παπανδρέου από την κυβέρνηση Καραμανλή κλήθηκε και ήρθε στην Ελλάδα για να δημιουργήσει και να διευθύνει το πρώτο ελληνικό think tank, το ΚΟΕ, μετέπειτα ΚΕΠΕ, το οποίο είχε σκοπό να διαμορφώσει στελέχη για την ευρωπαϊκή περίοδο της Ελλάδας που ξεκινά με τη Συμφωνία Σύνδεσης του 1961. Ο Ανδρέας υπήρξε, εκείνη την περίοδο, φανατικός οπαδός της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας. Το οικονομικό θαύμα της πρώτης οκταετίας Καραμανλή συγκρίθηκε διεθνώς και ενίοτε ξεπέρασε εκείνα της μεταπολεμικής Γερμανίας και Ιαπωνίας με πρωτοφανείς ρυθμούς ανάπτυξης, δημιουργίες υποδομών και επενδύσεις.

Οταν ο Καραμανλής παρέδιδε την εξουσία το 1963, σε συνθήκες, πλέον, εκ νέου πολλαπλής πολιτικής όξυνσης, η Ελλάδα ήταν πια μία εντελώς διαφορετική χώρα από εκείνη που είχε παραλάβει το 1955. Οι ερειπωμένες υποδομές που είχαν αφήσει πίσω τους ο πόλεμος, η Κατοχή αλλά και ο Εμφύλιος είχαν αποκατασταθεί. Οι πρόσφυγες που είχαν παραμείνει επί τριάντα χρόνια σε παράγκες είχαν πλέον, σε πολύ μεγάλο ποσοστό, στεγαστεί. Η πρώιμη ευρωπαϊκή πορεία της είχε διασφαλιστεί, το κοινοβουλευτικό πολίτευμα λειτουργούσε σε τέτοιο πρωτοφανή για την Ελλάδα βαθμό που η ΕΔΑ είχε εν τω μεταξύ, μεταξύ 1958 και 1961, καταστεί αξιωματική αντιπολίτευση, το ΑΕΠ, όπως και η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας είχαν εκτοξευθεί, ενώ πρωτοπόρες πολιτικές, όπως αυτή της δημιουργίας των ξενοδοχείων Ξενία, είχαν φέρει για πρώτη φορά στο προσκήνιο την αρχαία κληρονομιά της χώρας και την είχαν καταστήσει πόλο συστηματικής διεθνούς τουριστικής έλξης. Η αποχώρηση του Καραμανλή από την πολιτική και από την Ελλάδα οδήγησε σε μια νέα εποχή στην οποία, σύντομα, η χώρα εισήλθε εκ νέου σε περιπέτειες, με αποκορύφωμα την τραγική επικράτηση της δικτατορίας των επίορκων συνταγματαρχών λίγα χρόνια αργότερα.