Πολεμικό κλίμα επιχειρεί να διαμορφώσει η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο, με αιχμή τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι νέες τουρκικές απειλές ήρθαν με αφορμή την ανακοίνωση από την πλευρά της Λευκωσίας της πρόθεσής της να προχωρήσει σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος των εταιρειών που ήδη δραστηριοποιούνται στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη για το Οικόπεδο 7, το οποίο περιλαμβάνεται στις διεκδικήσεις της Αγκυρας απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Αγκυρα διαμηνύει – μέσω ανακοίνωσης του υπουργείου Εξωτερικών της – ότι είναι «αποφασισμένη» να παρεμποδίσει κάθε πλοίο ή πλατφόρμα οποιουδήποτε κράτους που θα τολμήσει να προχωρήσει σε έρευνες για υδρογονάνθρακες σε περιοχές που – όπως υποστηρίζει – «ανήκουν» στην Τουρκία ή στο ψευδοκράτος των Κατεχομένων στην Κύπρο.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει άλλωστε δηλώσει επανειλημμένα πως «στην Κύπρο και στο Αιγαίο δεν μπορεί να γίνει κάποιο βήμα χωρίς την Τουρκία. Σε αυτή την περιοχή να ξέρουν όσοι έχουν την πρόθεση να μας αγνοήσουν ότι βάζουν σε κίνδυνο την ύπαρξή τους. Οπως σε κάθε ζήτημα στο Αιγαίο, έτσι και στην Κύπρο η προτίμησή μας είναι το win win», βάζοντας επί της ουσίας για ακόμα μία φορά θέμα συνδιαχείρισης ή σύγκρουσης.
ΣΤΟΧΟΣ ΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ 7. Γιατί όμως τέτοια αντίδραση για το Οικόπεδο 7 και τελικά τι φοβάται περισσότερο η Αγκυρα; Η Τουρκία εκτιμά ότι η έναρξη γεώτρησης στο Οικόπεδο 10 από την ExxonMobil αλλά και η επόμενη γεώτρηση από την Total θα οδηγήσουν στη δημιουργία αρνητικών τετελεσμένων για τα δικά της συμφέροντα στη Μεσόγειο. Το χειρότερο δε σενάριο για την Αγκυρα είναι να μείνει εκτός ενεργειακού παιχνιδιού, χάνοντας και τον ρόλο τής περιφερειακής δύναμης.
Παρά τις απειλές όμως, το σενάριο παρενόχλησης των ερευνών της ExxonMobil στο Οικόπεδο 10 είναι μάλλον απίθανο, αφού η Τουρκία δεν φαίνεται να θέλει να βρεθεί απέναντι στην αμερικανική εταιρεία, η οποία θα πραγματοποιήσει έρευνες σε συνεργασία με την Qatar Petroleum. Τόσο γιατί πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ΗΠΑ διατίθενται να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους στην περιοχή και στρατιωτικά και μια τέτοια αναμέτρηση δεν είναι κάτι που επιθυμεί η Αγκυρα, όσο και γιατί την ίδια στιγμή το Κατάρ είναι στους πλέον στενούς συμμάχους της Τουρκίας. Αλλωστε το Οικόπεδο 10 δεν είναι στις αποκαλούμενες «γκρίζες ζώνες» που έχουν δημιουργήσει.
Το ενδεχόμενο όμως η άδεια στο Οικόπεδο 7 να δοθεί σε κοινοπραξία της Total με την ExxonMobil ήταν αυτό που πραγματικά ανησύχησε την Αγκυρα και προκάλεσε ξέσπασμα απειλών.
Στην πρόσφατη συνάντηση που είχε με τον κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη ο ανώτερος αντιπρόεδρος της ExxonMobil Νιλ Τσάπμαν εξέφρασε την προσήλωση της εταιρείας – μαζί με την Qatar Petroleum – στην υλοποίηση της γεώτρησης στο Οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ, που προγραμματίζεται για τον Νοέμβριο, χωρίς ωστόσο να αποκλείει ενδιαφέρον και για το 7.
ΚΛΙΜΑ ΕΝΤΑΣΗΣ. Το επικρατέστερο σενάριο για το πώς θα μπορούσε η Τουρκία να κινηθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας για το Οικόπεδο 7 είναι κατ’ αρχάς να πραγματοποιήσει στρατιωτικές ασκήσεις στις ίδιες περιοχές, συντηρώντας κλίμα έντασης και προκαλώντας αντιδράσεις, με κύριο μέσο τον εκφοβισμό και όχι με στόχο μια στρατιωτική αναμέτρηση. Στη Λευκωσία εκτιμούν ότι δεν αποκλείεται να οδηγηθεί η κατάσταση στα άκρα για το 7, αλλά αυτό δεν θα είναι επιλογή. Ο βασικός στόχος θα είναι να υποχρεωθεί μέσω των απειλών και των παρενοχλήσεων η Λευκωσία να κάνει πίσω στο ενεργειακό της πρόγραμμα, κάτι που τελικά δεν εξαρτάται από την κυπριακή κυβέρνηση μόνο, αλλά και από τις εταιρείες.
Επί του παρόντος, η Κυπριακή Δημοκρατία απαντά διά του κυβερνητικού εκπροσώπου Πρόδρομου Προδρόμου ότι «προχωράει κανονικά με το ενεργειακό της πρόγραμμα, με βάση το διεθνές δίκαιο και σε συνεργασία με τις εταιρείες, με τις οποίες έχει συμβληθεί». Η ένταση και οι επιδιώξεις της Τουρκίας δεν αφήνουν φυσικά ανεπηρέαστο το ζήτημα του Κυπριακού.