Να είναι, άραγε, οι ήρωες φτιαγμένοι από διαφορετικό υλικό; Να πρόκειται για προδιαγεγραμμένες ζωές; Είναι η τόλμη, η αποκοτιά, η πλήρη συνείδηση του κινδύνου ή η υπέρβαση του φόβου προϋπόθεση ηρωισμού; Και όσο μεγαλύτερος ο φόβος, τόσο μεγαλύτερος και ο ηρωισμός; Ηρωα σε κάνει το πώς επιλέγεις να ζεις ή το πώς πεθαίνεις; Μπορεί να υπάρχουν ήρωες σε μια αντιηρωική εποχή; Υπάρχει ιδεολογική υποκειμενικότητα στην αποτίμηση του ηρωισμού, τύπου «Ο δικός μου ήρωας, ο δικός σου εχθρός»; Οι μάχες του ανθρώπου με τους εσωτερικούς του δαίμονες τεκμαίρουν ηρωισμό;

Σε αυτά και παρεμφερή ερωτήματα προσπαθούν να δώσουν απάντηση, εδώ και χιλιάδες χρόνια, η φιλοσοφία, η λογοτεχνία, το θέατρο. Αλλοί θεωρούν την ταπεινότητα προσάναμμα του ηρωισμού. Και άλλοι τον εγωκεντρισμό που κάνει τον σαιξπηρικό και με αρνητικό πρόσημο Ριχάρδο Γ’ να λοξοκοιτάζει τον αισχύλειο Προμηθέα. Από την άλλη, μπορεί να είναι ήρωας κάποιος που δεν αγαπάει τους ανθρώπους;

Αν υπήρχαν σίγουρες, «επιστημονικές» απαντήσεις σε κάποια από αυτά τα ερωτήματα, η ζωή θα ήταν βαρετή. Και ακόμη πιο βαρετοί οι ήρωες. Επειδή, ακριβώς, θα ήταν αναμενόμενοι. Ισως γι’ αυτό προτιμώ την περιγραφή του Ρομέν Ρολάν που λέει ότι ήρωας είναι ένας άνθρωπος που κάνει ό,τι μπορεί. (Στην ουσία αυτό που λέει και ο Μανόλης Αναγνωστάκης περιγράφοντας τον αντιήρωα με τον στίχο «Δεν έφταιγεν ο ίδιος, τόσος ήταν».) Φαίνεται απλό αλλά, στην πραγματικότητα, είναι περίπλοκο, σπάνιο και ανεκτίμητο.

Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος αυτό έκανε. Ο,τι μπορούσε. Ο,τι του επέβαλλαν να μπορεί η οικογενειακή του παράδοση, οι αξίες του, η αίσθηση του καθήκοντος. Με δυο λόγια, το «ζυμάρι» του. Και βάζω στοίχημα ότι στη σύντομη ζωή του, από τότε που ήταν παιδάκι στη Λέσβο, θα είχε δώσει διακριτικά δείγματα του ηρωισμού του, αυτού που ξεδίπλωσε το μεγαλείο του στα κύματα του Αιγαίου. Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος ήταν ο ήρωας της διπλανής πόρτας που η ζωή τού επιφύλαξε έναν καθόλου ηρωικό θάνατο.